„I widział Bóg, że światło było dobre...” (Rdz 1,4). Motyw światła w kapłańskim opowiadaniu o stworzeniu (Rdz 1,1-2,4a)

Krzysztof Napora

Instytut Nauk Biblijnych KUL , Polska

Tatsiana Lakhmitskaya




Abstrakt

W teologicznej wizji redaktora kapłańskiego światło wyróżnia się na tle zastępów stworzeń. Wyjątkowość światła przejawia się zarówno w na poziomie struktury całego kapłańskiego poematu o stworzeniu jak również na poziomie kadru zawierającej opis „pierwszego słowa” Stwórcy w Rdz 1,3-5: „niech będzie światło”. Znaczenie światła zdaje się wykraczać poza fizyczną oczywistość. Stworzenie światła nie tylko uruchamia kosmiczny zegar ale również tworzy czaso-przestrzeń, w której rozgrywają się kolejne akty stworzenia. Stworzenie światła czyni możliwym porządek stworzenia i określa go. Jego stworzenie zdaje się towarzyszyć teofanii Boga w akcie stworzenia i stanowić element panowania Boga nad siłami chaosu.

Słowa kluczowe:

Rdz 1, kapłańskie opowiadanie o stworzeniu świata, Heptaemeron, światło



Aalen S., „אוֹר ʼôr”, Theological Dictionary of the Old Testament (red. G.J. Botterweck –H. Ringgren) (Grand Rapids, MI: Eerdmans, 1974) I, 147-167.

Bauks M., Die Welt am Anfang. Zum Verhältnis von Vorwelt und Weltentstehung in Gen 1 und in der altorientalischen Literatur (WMANT 74; Neukirchen-Vluyn: Neukirchener Verlag, 1997).

Beauchamp P., Création et séparation. Étude exégétique du chapitre premier de la Genèse (Lectio Divina 201; Paris: Cerf, 2005).

Budde K., „Wortlaut und Werden der ersten Schöpfungsgeschichte”, Zeitschrift für die alttestamentliche Wissenschaft 35 (1915) 65-97. (Crossref)

Cassuto U., From Adam to Noah: Genesis I–VI 8 (tł. Israel Abrahams) (Publications of the Perry Foundation for Biblical Research in the Hebrew University of Jerusalem; Jerusalem: The Magnes Press, The Hebrew University, 1961).

Dziadosz D., Tak było na początku... Izrael opowiada swoje dzieje. Literacka i teologiczna analiza wiodących tradycji Księgi Rodzaju (Przemyśl: Wydawnictwo Archidiecezji Przemyskiej, 2011).

Giuntoli F., Genesi 1,1–11,26: Introduzione, traduzione e commento (Nuova versione della Bibbia dai Testi Antichi I/1; Cinisello Balsamo: Edizioni San Paolo, 2013).

Hamilton V.P., The Book of Genesis: Chapters 1–17 (NICOT; Grand Rapids, MI: Eerdmans, 1990).

Jacob B., Das erste Buch der Tora Genesis. Genesis (Giessen: Schocken, 1934).

Kapełuś M., Mity akadyjskie (Antologia Literatury Mezopotamskiej; Warszawa: AGADE, 2000).

Lemański J., Księga Rodzaju. Rozdziały 1–11. Wstęp, przekład z oryginału, komentarz (NKB.ST 1/1; Częstochowa: Edycja Świętego Pawła, 2013).

May H. G., „The Creation of Light in Genesis 1.3-5”, Journal of Biblical Literature 58 (1939) 203-211. (Crossref)

Noort, E., „The Creation of Light in Genesis 1:1-5: Remarks on the Function of Light and Darkness in the Opening Verses of the Hebrew Bible”, The Creation of Heaven and Earth: Re-interpretation of Genesis I in the Context of Judaism, Ancient Philosophy, Christianity, and Modern Physics (red. G. H. V. Kooten) (Themes in Biblical Narrative 8; Leiden – Boston: Brill, 2005) 3-20. (Crossref)

Rad G. von, Genesis: A Commentary (The Old Testament Library; Philadelphia: Westminster Press, 1973).

Skinner J., Genesis (International Critical Commentary; Edinburgh: T & T Clark, 1910).

Smith M.S., „Light in Genesis 1:3 – Created or Uncreated: A Question of Priestly Mysticism?”, Birkat Shalom: Studies in the Bible, Ancient Near Eastern Literature, and Post-Biblical Judaism Presented to Shalom M. Paul on the Occasion of His Seventieth Birthday (red. Ch.Cohen et al.) (Winona Lake, IN: Eisenbrauns, 2008) 125-134. (Crossref)

Speiser E.A., Genesis (Anchor Bible 1; New York, NY: Doubleday, 1964).

Synowiec J.S., Na początku. Wybrane zagadnienia Pięcioksięgu (Warszawa: ATK, 1987).

Wenham G.J., Genesis 1–15 (Word Biblical Commentary 1; Dallas, TX: Word, 1987).

Westermann C., Genesis 1–11 (A Continental Commentary; Minneapolis, MN: Fortress, 1994).

Pobierz

Opublikowane
2016-07-14


Napora, K., & Lakhmitskaya, T. (2016). „I widział Bóg, że światło było dobre.” (Rdz 1,4). Motyw światła w kapłańskim opowiadaniu o stworzeniu (Rdz 1,1-2,4a). Verbum Vitae, 29, 17–40. https://doi.org/10.31743/vv.1680

Krzysztof Napora  naporus@gmail.com
Instytut Nauk Biblijnych KUL
Tatsiana Lakhmitskaya 



Licencja

Autor/Autorzy udziela/ją Licencjobiorcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji, zgodnie z postanowieniami załącznika: LICENCJA NA KORZYSTANIE Z UTWORU