Przemiany religijności w społeczeństwie polskim

Paweł Mąkosa

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II , Polska
https://orcid.org/0000-0002-4664-7024

Tomasz Adamczyk

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II , Polska
https://orcid.org/0000-0002-8288-5783


Abstrakt

Przedmiotem analiz w niniejszym artykule są przemiany religijności polskiego społeczeń­stwa w odniesieniu do autodeklaracji wyznaniowych, praktyk religijnych, zasad moralnych ukazanych w kontekście procesu sekularyzacji. Artykuł prezentuje analizy empiryczne oparte na danych pozyska­nych z instytucji badawczych i projektów indywidualnych, ukazując różnice między ogółem społeczeń­stwa a środowiskiem młodzieży. Wyniki badań potwierdzają, że przyspieszona sekularyzacja dotyczy przede wszystkim młodzieży. Przedmiotem refleksji jest również pytanie o możliwość wypracowania adekwatnej odpowiedzi Kościoła na zdiagnozowane wyzwania sekularyzacyjne. Kwestia ta pozostaje jednak otwarta.

Słowa kluczowe:

religijność, sekularyzacja, młodzież, Kościół katolicki, nowa ewangelizacja

Tomasz. 2020. Autentyczność i duchowość: Księża w opinii polskiej młodzieży: Analiza socjologiczna. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.

Adamczyk, Tomasz. 2023. “Changes in the Religiosity of Secondary School Youth in Poland. A Sociological Analysis”. Zeszyty Naukowe KUL 66 (3): 5-25. (Crossref)

Boguszewski, Rafał. 2022. Źródła zasad moralnych. Komunikat z Badań CBOS 1. https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2022/K_001_22.PDF.

Bożewicz, Marta. 2022. Zmiany religijności Polaków po pandemii. Komunikat z Badań CBOS 85.https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2022/K_085_22.PDF.

Franciszek. 2013. Adhortacja apostolska Evangelii gaudium (= EG).

Grabowska, Mirosława. 2021. Religijność młodzieży na tle ogółu społeczeństwa. Komunikat z Badań CBOS 144. https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2021/K_144_21.PDF.

Grabowska, Mirosława. 2022a. Dlaczego Polacy odchodzą od Kościoła? Komunikat z Badań CBOS 105. https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2022/K_105_22.PDF.

Grabowska, Mirosława. 2022b. Polski pejzaż religijny – z dalekiego planu. Komunikat z Badań CBOS 89. https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2022/K_089_22.PDF.

GUS (Główny Urząd Statystyczny). 2013. Wyznania religijne, stowarzyszenia narodowościowe i etniczne w Polsce 2009–2011. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny.

GUS (Główny Urząd Statystyczny). 2022. Wyznania religijne w Polsce w latach 2019–2021. Główny Urząd Statystyczny.

ISKK (Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego SAC). 2022. Kościół w liczbach. Annuarium Statisticum Ecclesiae in Polonia. Edited by Marcin Jewdokimow, Luiza Organek, and Wojciech

Sadłoń. Warszawa: Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego SAC im. Witolda Zdaniewicza.

Jan Paweł II. 1981. Adhortacja apostolska Familiaris consortio (= FC).

Jan Paweł II. 1990. Encyklika Redemptoris missio (= RMis).

Jan Paweł II. 1992. Adhortacja apostolska Pastores dabo vobis (= PDV).

Jan Paweł II. 1993. Encyklika Veritatis splendor (= VSpl).

Jan Paweł II. 2003. Adhortacja apostolska Ecclesia in Europa (= EE).

Jasińska-Kania, Aleksandra. 2012. “Między rygoryzmem a permisywnością, przemiany moralności w Polsce i w Europie.” In Wartości i zmiany: Przemiany postaw Polaków w jednoczącej się Europie, edited by Aleksandra Jasińska-Kania, 105–30. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.

Jeżyna, Krzysztof. 2002. Moralne przesłanie nowej ewangelizacji: Wezwanie do odnowy Kościoła i świata. Lublin: Wydawnictwo KUL.

KDEP (Komisja Duszpasterska Episkopatu Polski). 2000. Nowa ewangelizacja u progu Trzeciego Tysiąclecia: Program duszpasterski na rok 2000/2001. Katowice: Księgarnia św. Jacka.

Kochel, Jan. 2013. “Specyfika i zadania nowej ewangelizacji.” In Kerygmat jako treść nowej ewangelizacji, edited by Paweł Mąkosa, 23–40. Rzeszów: Bonus Liber.

Mąkosa, Paweł. 2009. Katecheza młodzieży gimnazjalnej w Polsce: Stan aktualny i perspektywy rozwoju. Lublin: Wydawnictwo KUL.

Mariański, Janusz. 2005. Kościół katolicki w Polsce a życie społeczne: Studium socjologiczno-pastoralne. Lublin: Gaudium.

Mariański, Janusz. 2011. Przemiany moralności polskich maturzystów w latach 1994–2009: Studium socjologiczne. Lublin: Wydawnictwo KUL. (Crossref)

Mariański, Janusz. 2014. “Religia i moralność w świadomości Polaków – analiza socjologiczna.” Zeszyty Naukowe KUL 57 (4): 67–91.

Mariański, Janusz. 2022. Wartości moralne w świadomości maturzystów puławskich. Raport z badań socjologicznych zrealizowanych w latach 1994–2021. Lublin: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Nauk Społecznych.

Opinie Polaków o Kościele 2010. 2010. Komunikat z badań TNS OBOP (grudzień, 2010). Warszawa: TNS OBOP.

Paweł VI. 1975. Adhortacja apostolska Evangelii nuntiandi.

Pew Research Center. 2018. “The Age Gap in Religion Around the World.” https://www.pewforum.org/2018/06/13/the-age-gap-in-religion-around-the-world/.

Piwowarski, Władysław. 1999. “Postawy wobec wiary.” In Postawy społeczno-religijne mieszkańców archidiecezji katowickiej, edited by Witold Zdaniewicz and Tadeusz Zembrzuski, 13–22. Katowice: Księgarnia św. Jacka.

PAP (Polska Agencja Prasowa). 2023. “Komu ufają Polacy: Unii, NATO, wojsku, a może Kościołowi?” Accessed January 12, 2024. https://www.pap.pl/aktualnosci/komu-ufaja-polacy-unii-nato-wojsku-moze-kosciolowi-sondaz.

Ratzinger, Joseph. 2001. “Nowa ewangelizacja. Przemówienie do katechetów i nauczycieli religii. Rzym, 9 grudnia 2000 r.” L’Osservatore Romano 22 (6): 35–39. Accessed February 12, 2024. http://www.opoka.org.pl/biblioteka/W/WR/inne/ratzinger_ewangelizacja.html.

Śmigiel, Wiesław. 2013. “Specyfika i zadania nowej ewangelizacji.” In Nowa ewangelizacja w nowej katechezie, edited by Paweł Mąkosa, 13–22. Rzeszów: Bonus Liber. (Crossref)

Pobierz

Opublikowane
2024-03-27


Mąkosa, P., & Adamczyk, T. (2024). Przemiany religijności w społeczeństwie polskim. Verbum Vitae, 42(1), 1–15. https://doi.org/10.31743/vv.17095

Paweł Mąkosa  pawel.makosa@kul.pl
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II https://orcid.org/0000-0002-4664-7024
Tomasz Adamczyk 
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II https://orcid.org/0000-0002-8288-5783



Licencja

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Autor/Autorzy udziela/ją Licencjobiorcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji, zgodnie z postanowieniami załącznika: LICENCJA NA KORZYSTANIE Z UTWORU