Odpowiedzialność człowieka za świat stworzony według Maksyma Wyznawcy
Karolina Kochańczyk-Bonińska
Akademia Sztuki Wojennej, Wydział Bezpieczeństwa Narodowego, Katedra Filozofii i Socjologii , PolskaAbstrakt
Maksym Wyznawca łączy szeroko rozumianą tradycję filozoficzną z dziedzictwem teologicznym, ale także zawiera własne, oryginalne tezy dotyczące roli człowieka we wszechświecie. Spójna wizja kosmologiczna i antropologiczna stają się podstawą najgłębszej, wpisanej w ekonomię zbawienia, odpowiedzialności człowieka za wszechświat. Maksym rozpoznaje w człowieku nie tylko mikrokosmos, ale także pośrednika między stworzeniem i Stwórcą. Analiza dział Wyznawcy pozwala nam stwierdzić, że skoro ostatecznym przeznaczeniem wszechświata jest przebóstwienia, to zadaniem powierzonym człowiekowi jest rozpoznanie tego najgłębszego celu istnienia wszechświata i współuczestnictwo w jego urzeczywistnieniu.
Słowa kluczowe:
Maksym Wyznawca, przebóstwienie, mikrokosmos, makrokosmosBibliografia
Clemens Alexandrinus, Protrepticus ad Graecos; tł. polskie: Klemens Aleksandryjski, Zachęta Greków (tł. J. Sołowianiuk) (PSP 44; Warszawa: ATK 1988).
Gregorius Nyssenus, De opificio homini; tł. polskie: Grzegorz z Nyssy, O stworzeniu człowieka (tł. M. Przyszychowska) (Kraków: WAM 2006).
Gregorius Nyssenus, In inscriptiones Psalmorum; tł. polskie: Grzegorz z Nyssy, O tytułach psalmów (tł. M. Przyszychowska) (Kraków: WAM 2014).
Maximus Confessor, Ambiguum (tłum. N. Constas) [w:] Maximus Confessor, On the Difficulties in the Church Fathers. The Ambigua. Volume 1 & 2: Maximos the Confessor (red. N. Constas) (Dumbarton Oaks Medieval Library 28-29; Cambridge, MA – London: Harvard University Press 2014).
Maximus Confessor, Mystagogia (PG 91,657-717), „The Church’s Mystagogy”, Maximus the Confessor: Selected Writings (red. G.C. Berthold) (The Classics of Western Spirituality; Mahwah, NJ: Paulist 1985) 181-225.
Nemesius Emesenus, De natura hominis; tł. polskie: Nemezjusz z Emezy, O naturze ludzkiej (tł. A. Kempfi) (Warszawa: Pax 1982).
Philo Alexandrinus, Legum allegoriae; tł. polskie: Filon z Aleksandrii, Pisma: O stworzeniu świata; Alegorie praw; O dekalogu; O cnotach (tł. L. Joachimowicz) (Warszawa: Pax 1986) I.
Abramowiczówna Z., Słownik grecko-polski (Warszawa: PWN 1960) II.
Allen P. – Neil B., The Oxford Handbook of Maximus the Confessor (Oxford: Oxford University Press 2015). (Crossref)
Allers R., „Microcosmus. From Anaximandros to Paracelus”, Traditio 2 (1944) 319-407. (Crossref)
Balthasar H.U. von, Liturgie cosmique: Maxime le Confesseur (tłum. L. Lhaumet – H.A. Prentout) (Paris: Aubier Montaigne 1957).
Conger, G.P. Theories of Macrocosms and Microcosms in the History of Philosophy (New York, NY: Columbia University Press 1922).
Dalmais, I.H., „La théorie des «logoi»”, Revue de science philosophiques et théologiques 36 (1952) 244–249.
Dalmais, I.H., „La manifestation du Logos dans l’homme et dans l’Église. Typologie antropologique et typologie ecclésiale d’après Qu. Thal. 60 et la Mystagogie”, Maximus Confessor: Actes du Symposium sur Maxime le Confesseur Fribourg, 2-5 septembre 1980 (red. F. Heinzer – Ch. Schönborn) (Fribourg: Editions universitaires Fribourg 1982) 13-25.
Diels H. – Kranz W., Die Fragmente der Vorsokratiker (Berlin: Weidmann 1951-1952).
Gatti M.L.. Massimo il Confessore. Saggio di bibliografia generale ragionata e contributi per una reconstruzione scientifica del suo pensiero metafisico e religioso (Milano: Vita e Pensiero 1987).
Kochańczyk-Bonińska K.,. „From Democritus to Early Christian Liturgy – How Was the Motif of Man as a Microcosm Developing?”, Interactions in the History of Philosophy (red. B. Ercan) (Istambul: Delta Publishing 2015) 47-54.
Kochańczyk-Bonińska K., „Ontyczne konsekwencje grzechu Adama”, Vox Patrum 33 (2013) 295–302. (Crossref)
Kochańczyk-Bonińska K., „Teologia inkarnacji Słowa w ujęciu Maksyma Wyznawcy”, Wczesne chrześcijaństwo a religie (red. I.S. Ledwoń – M. Szram) (Lublin: Wydawnictwo KUL 2012) 539-552.
Louth A., Maximus the Confessor (London: Routledge 1996).
Nesteruk A.V., „The Sense of the Universe: St Maximus the Confessor and Theological Consummation of Modern Cosmology”, The Architecture of the Cosmos. St Maximus the Confessor New Perspectives (red. A. Lévy – P. Annale – O. Hallamaa – T. Lankila) (Helsinki: Luther-Agricola-Society 2015) 298-344.
Osborn E.F., The Philosophy of Clement of Alexandria (Cambridge: Cambridge University Press 1957).
Piętka R., „Mikro- i makrokosmos w starożytności od presokratyków do Ojców Kościoła”, Makrokosmos versus mikrokosmos (red. A. Magowska) (Poznań: Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk 2009) 38-48.
Riou A., Le Monde et l’Église selon Maxime le Confesseur (Paris: Beauchesne 1973). (Crossref)
Thunberg L., Microcosm and Mediator. Theological Anthropology of Maximus the Confessor (Chicago, IL: La Salle 1995).
Tollefsen T.T., „Christocentric Cosmology”, The Oxford Handbook of Maximus the Confessor (red. P. Allen – N. Bronwen) (Oxford: Oxford University Press 2015) 307-322.
Tollefsen T.T., „The Mystery of Christ as a Key to the Cosmology of St. Maximus the Confessor”, Studia Patristica 42 (2006) 255-258.
Tollefsen T.T., The Christocentric Cosmology of St Maximus the Confessor (Oxford – New York, NY: Oxford University Press 2008). (Crossref)
Akademia Sztuki Wojennej, Wydział Bezpieczeństwa Narodowego, Katedra Filozofii i Socjologii
Licencja
Autor/Autorzy udziela/ją Licencjobiorcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji, zgodnie z postanowieniami załącznika: LICENCJA NA KORZYSTANIE Z UTWORU
