Mesjański ekosystem (Iz 11,6-8)
Bartłomiej Sobierajski
Abstrakt
Charakterystyka każdego ekosystemu zawiera nie tylko opis gatunków roślin i zwierząt w nim występujących, ale także analizę relacji pomiędzy gatunkami i pomiędzy nimi a ich środowiskiem. Artykuł jest próbą odpowiedzi na pytanie o naturę mesjańskiego pokoju przedstawionego w Iz 11,6-8, głównie w oparciu o opis czynności i zachowań, które charakteryzują zwierzęta i postaci ludzkie w nim występujące. Takie podejście do tematu uzupełnia liczne i szczegółowe analizy gatunków zwierząt z Iz 11,6-8 oraz próby odczytania ich znaczenia. Według Izajasza, pokój nie jest zwykłym brakiem wojny, ale obok harmonijnej koegzystencji i wspólnego zamieszkiwania ludzi zawiera także ideę życia w obfitości pod rządami sprawiedliwego władcy. Takie rozumienie pokoju można dostrzec także w innych częściach Proto-Izajasza, spośród których na szczególną uwagę zasługuje rozdz. 32.
Słowa kluczowe:
Izajasz, pokój, mesjanizm, sprawiedliwy władca, Iz 11,6-8, Iz 32,2, Iz 32,17Bibliografia
Alonso Schökel L. – Sicre Diaz, J.L., I Profeti (Commenti Biblici; Roma: Borla 1996).
Beuken W.A.M., Isaiah II. Chapters 28-39 (HCOT; Leuven: Peeters 2000).
Beuken W.A.M., Jesaja 1–12 (HThKAT; Freiburg – Basel – Wien: Herder Verlag 2003).
Beuken W.A.M., „The Emergence of the Shoot of Jesse: An Eschatological or a Now Event?”, Calvin Theological Journal 39 (2004) 88-108.
Blenkinsopp J., Isaiah 1–39. A New Translation with Introduction and Commentary (AB 19; New Haven, CT – London: Doubleday 2000). (Crossref)
Brzegowy T., Księga Izajasza. Rozdziały 1–12. Wstęp – przekład z oryginału – komentarz (NKB.ST 22/1; Częstochowa: Edycja Świętego Pawła 2010).
Brzegowy T., Księga Izajasza. Rozdziały 13–39. Wstęp – przekład z oryginału – komentarz (NKB.ST 22/2; Częstochowa: Edycja Świętego Pawła 2014).
Buber M., Der Glaube der Propheten (Zürich: Manesse Verlag 1950).
Clements R.E., „The Wolf Shall Live with the Lamb: Reading Isiaiah 11:6-9 Today”, New Heaven and New Earth. Prophecy and The Millennium. Essay in Honour of Anthony Gelston (red. P.J. Harland – C.T.R. Hayward) (Supplements to Vetus Testamentum 77; Leiden – Boston – Köln: Brill 1999) 83-99. (Crossref)
Davies E.W., Prophecy and Ethics. Isaiah and the Ethical Traditions of Israel (JSOTSup 16; Sheffield: JSOT Press 1981).
Gross W., „נָהַג”, Theological Dictionary of the Old Testament (red. G.J. Botterweck – H. Ringgren – H.J. Fabry) (Grand Rapids, MI: Eerdmans 1998) IX, 255-259.
Kaiser O., Isaia. Capitoli 1–12 (Antico Testamento 17; Brescia: Paideia 1998).
Kaiser O., Isaia. Capitoli 13–39 (Antico Testamento 18; Brescia: Paideia 2002).
Kellermann D., „גּוּר”, Theological Dictionary of the Old Testament (red. G.J. Botterweck – H. Ringgren) (Grand Rapids, MI: Eerdmans 1975) II, 439-449.
Kluczyński A.P., „Motyw pokoju między zwierzętami w Księdze Izajasza 11,6-8 i 65,25”, Rocznik Teologiczny ChAT 50 (2008) 9-20.
Kluczyński A.P., „Instytucja monarchii w Izraelu według Iz 10,33–11,8 i Mi 5,1-4a”, Scripta Biblica et Orientalia 1 (2009) 47-59.
Ma W., Until the Spirit Comes. The Spirit of God in the Book of Isaiah (JSOTSup 271; Sheffield: Sheffield Academic Press 1999).
Nwaoru E.O., „Building a New World Order: A Perspective from Isa. 11:6-9”, Biblische Notizen 119-120 (2013) 132-146.
Oswalt J.N., The Book of Isaiah. Chapters 1–39 (NICOT; Grand Rapids, MI: Eerdmans 1986).
Pikor W., „Pytanie o mesjański sens Izajaszowych proroctw o królewskim potomku. Część II: Iz 8,23b–9,6; 11,1-9”, Zeszyty Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego 50/2 (2007) 15-36.
Pikor W., Soteriologiczna metafora wody w Księdze Izajasza (StBL 4; Lublin: Wydawnictwo KUL 2009).
Rumianek R., „Potomek rodu Jessego: Iz 11,1-9”, Studia Theologica Varsaviensia 25/1 (1987) 99-106.
Simian-Yofre H., Testi isaiani dell'Avvento. Esegesi e liturgia (StBi 29; Bologna: Edizioni Dehoniane Bologna 1996).
Stachowiak L., Księga Izajasza 1–39. Wstęp – przekład z oryginału – komentarz (PŚST 9.1; Poznań: Pallottinum 1996).
Stansell G., „Isaiah 32: Creative Redaction in the Isaian Tradition”, Society of Biblical Literature 1983 Seminar Papers (red. K.H. Richards) (Society of Biblical Literature Seminar Papers Series 22; Chico, CA: Scholars Press 1983) 1-12.
Stansell G., „Isaiah: 28–33: Blest Be the Tie that Binds (Isaiah Together)”, New Visions of Isaiah (red. R.F. Melugin – M.A. Sweeney) (JSOTSup 214; Sheffield: JSOT Press 1996) 68-103.
Steck O.H., „«…ein kleiner Knabe kann sie leiten»”, Alttestamentlicher Glaube und Biblische Theologie. Festschrift für Horst Dietrich Preuss zum 65. Geburtstag (red. J. Hausmann – H.J. Zobel) (Stuttgart – Berlin – Köln: Kohlhammer 1993) 104-113.
Sweeney M.A., „Sargon’s Threat against Jerusalem in Isaiah 10,27-32”, Biblica 75 (1994) 457-470.
Sweeney M.A., Isaiah 1–39. With an Introduction to Prophetic Literature (FOTL 16; Grand Rapids, MI: Eerdmans 1996).
Tucker G.M., „The Peaceable Kingdom and a Covenant with the Wild Animals”, God Who Creates. Essays in Honor of W. Sibley Towner (red. W.S. Towner – W.P. Brown – S.D. McBride) (Grand Rapids, MI: Eerdmans 2000) 215-225.
Wajda A.M., „Zwierzęta mesjańskiego królestwa (Iz 11,6-9)”, Między Biblią a kulturą. I (red. T. Jelonek – R. Bogacz) (Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II 2011) 109-134.
Wildberger H., Isaiah 1–12. A Commentary (CC; Minneapolis, MN: Fortress 1991).
Wildberger H., Isaiah 28–39. A Continental Commentary (CC; Minneapolis, MN: Fortress 2002).
Ks. Bartłomiej Sobierajski (ur. 1982), kapłan Archidiecezji Warmińskiej, doktor nauk teologicznych w zakresie biblistyki (KUL). Kontynuuje studia biblijne na Studium Biblicum Franciscanum w Jerozolimie.
Licencja
Autor/Autorzy udziela/ją Licencjobiorcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji, zgodnie z postanowieniami załącznika: LICENCJA NA KORZYSTANIE Z UTWORU