Człowiek i zwierzęta towarzyszące. Refleksje teologa moralisty
Krzysztof Smykowski
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Wydział Teologii , PolskaAbstrakt
Celem artykułu jest podjęcie teologicznomoralnej refleksji nad relacją człowieka wobec zwierząt mu towarzyszących, do których zalicza się psy, koty, niektóre gatunki ptaków, gryzoni i gadów. Badania interdyscyplinarne wskazują na pozytywny wpływ kontaktu ze zwierzętami na psychiczny i emocjonalny rozwój człowieka. Należy podkreślić, że właściciel posiada moralny obowiązek opieki nad zwierzętami, która wyraża się poprzez zapewnienie im odpowiedniego pożywienia i właściwych warunków bytowania oraz utrzymanie dobrego stanu zdrowia. Współcześni ludzie jednak często nie wywiązują się właściwie z tych zadań. Nie brakuje przypadków okrucieństwa. Nierzadkie jest jednak także traktowanie zwierząt jak człowieka i otaczanie ich nieproporcjonalną troską, co budzić musi poważne zastrzeżenia moralne.
Słowa kluczowe:
człowiek, teologia moralna, zwierzęta domowe, zwierzęta towarzysząceBibliografia
El-Jai J., „Dobrostan zwierząt w naukach humanistycznych i przyrodniczych”, Studia Ecologiae et Bioethicae 13/2 (2008) 183-190. (Crossref)
El-Jai J., „Rola bioetyki w kształtowaniu humanitarnego podejścia do zwierząt”, Zeszyty Filozoficzne 14-15 (2009) 225-234.
Empel W., „Dobrostan zwierząt”, Życie Weterynaryjne 71/3 (1996) 65-67.
Empel W., „O nierównym traktowaniu zwierząt”, Życie Weterynaryjne 84/11 (2008) 889-891.
Franciszek, Encyklika Laudato si’ (2015) (=LS).
Hendricks M., „O właściwą postawę wobec zwierząt”, L'Osservatore Romano (wydanie polskie) 22/10 (2001) 53-55.
Jan Paweł II, Encyklika Evangelium vitae (1995) (=EV).
Katechizm Kościoła Katolickiego (Poznań: Pallottinum 22002) (=KKK).
Kośmicki E., „Ukochane zwierzęta. Emocjonalne więzi pomiędzy człowiekiem a zwierzętami”, Wszechświat 98/3 (1997) 21-23.
Kulisiewicz B., Witaj, piesku! Dogoterapia we wspomaganiu rozwoju dzieci o specjalnych potrzebach edukacyjnych (Kraków: Impuls 22011).
Kurzeja A. – Godawa J., „Wykorzystanie zooterapii w terapii pedagogicznej na przykładzie terapii z udziałem psa”, Chowanna 32 (2009) 85-96.
Linzey A, „Gli animali da compagna (pet)”, Fondamenti di bioetica animale (red. G. Russo) (Torino: Elledici 2007) 123-130.
Mamzer H., „Stary człowiek i pies”, Horyzonty Wychowania 14/32 (2015) 63-83.
Merkelbach B.H., Summna theologiae moralis ad mentem D. Thomae et ad normam iuris novi. II. De virtutibus moralibus (Brugis: Desclée de Brouwer 101959).
Noldin H., Summa theologiae moralis. II. De praeceptis (Innsbruck: Verlag Felizian Rauch 301954).
Pawlik-Popielarska B., Terapia z udziałem psa (Gdańsk: Wydawnictwo Medyczne "Via Medica" 2005).
Petrantoni G., „Il coinvolgimento degli animali da compagna nella cura dell’uomo (pet therapy)”, Fondamenti di bioetica animale (red. G. Russo) (Torino: Elledici 2007) 131-137.
Pokrywka M., Antropologiczne podstawy moralności małżeństwa i rodziny (Lublin: Wydawnictwo KUL 2010).
Połomski P., „Zwierzę w domu a przystosowanie dziecka do przedszkola”, Małżeństwo i Rodzina 2/4 (2002) 29-31.
Popielarska B., „Pies «terapeutyczny» – wspieranie procesu terapeutycznego dzieci o zaburzonym rozwoju za pomocą dogoterapii”, Psychologia rozwojowa 7/1 (2002) 81-86.
Radecki W., Ustawy o ochronie zwierząt. Komentarz (Warszawa: Difin 2015).
Sipowicz K. – Pietras T. – Najbert E., Dogoterapia (Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 2016).
Smykowski K., „Zwierzęta jako przedmiot przedsoborowej myśli teologicznomoralnej”, Studia Bydgoskie 8 (2014) 77-88.
TNS Polska, Zwierzęta w polskich domach (Warszawa: TNS Polska 2014).
Vetulani J., „Być ludzkim wobec zwierząt laboratoryjnych”, Wszechświat 91/5 (1990) 49-52.
Wolniewicz B., „Eutanazja w świetle filozofii”, Edukacja Filozoficzna 23 (1997) 71-84.
Wróbel J., „Zwierzęta i ich prawa”, Prawa człowieka. W 60. Rocznicę Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka. Przesłanie moralne Kościoła (red. K. Jeżyna – T. Zadykowicz) (Lublin: Wydawnictwo KUL 2010) 79-103.
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Wydział Teologii Ks. Krzysztof Smykowski, kapłan diecezji bydgoskiej, doktor nauk teologicznych w zakresie teologii moralnej, asystent Katedry Bioetyki Teologicznej w Instytucie Teologii Moralnej KUL, członek Stowarzyszenia Teologów Moralistów, Europejskiego Stowarzyszenia Teologów Katolickich i Stowarzyszenia „Bioethicists in Central Europe” (BCE), członek Lokalnej Komisji Etycznej do Spraw Doświadczeń na Zwierzętach w Lublinie.
Licencja
Autor/Autorzy udziela/ją Licencjobiorcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji, zgodnie z postanowieniami załącznika: LICENCJA NA KORZYSTANIE Z UTWORU
