Jezus a czas w perspektywie antropologii kulturowej
Janusz Kręcidło
Wydział Teologiczny Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie , Polskahttps://orcid.org/0000-0002-0913-5513
Abstrakt
Artykuł ma szeroką formułę. Najpierw przedstawiono w nim syntetycznie najważniejsze fizyczne, filozoficzne, socjologiczne i antropologiczne ujęcia czasu. Na tym zaś tle ukazano poglądy dotyczące orientacji czasowej w kulturze starożytnego świata śródziemnomorskiego. Zagadnienia te posłużyły jako tło do wyeksponowania tematyki doświadczania czasu przez Jezusa i Jego uczniów ze wskazaniem zasadniczego przeorientowania w związku ze zbawczym wydarzeniem męki, śmierci i zmartwychwstania Chrystusa. Dla ludzi Nowego Testamentu przeszłość, teraźniejszość i przyszłość ogniskują się w wydarzeniu Chrystusa i w Nim nabierają sensu. W jego perspektywie aktualizują się wszystkie przeszłe wydarzenia. W Jezusie również rozpoczyna się eschatologiczna przyszłość, która w każdym kolejnym pokoleniu chrześcijan powinna być przeżywana jako „teraz” zbawienia.
Słowa kluczowe:
Jezus, czas, Nowy Testament, antropologia kulturyBibliografia
Arystoteles, Fizyka (przekład, wstęp i przypisy K. Leśniak) (Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1968).
Augustyn, Wyznania (tł. Z. Kubiak) (Kraków: Wydawnictwo Znak 42007).
Augustynek Z., Natura czasu (Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1975).
Barr J., Biblical Words for Time (Napierville: A.R. Allenson 1962).
Barr J., The Semantics of Biblical Language (London: Oxford University Press 1961).
Boman T., Hebrew Thought Compared with the Greek (London: SCM Press 1960).
Brandon S.G.F., History, Time and Deity. A Historical and Comparative Study of the Concept of Time in Religious Thought and Practice (Manchester: Manchester University Press 1965).
Durkheim É. – Mauss M., „O niektórych pierwotnych formach klasyfikacji. Przyczynek do badań nad wyobrażeniami zbiorowymi”, Mauss M., Socjologia i antropologia (Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1973).
Camargo L.O., „Temps libre – temps inoccupé dans les sociétés en voie de développement – le cas du Brésil”, Loisir et Société 2/5 (1982) 297-302. (Crossref)
Cullmann O., Christ and Time. The Primitive Christian Conception of Time and History (transl. F.V. Filson) (London: SCM Press [revised edition with a new introductory chapter] 1962).
Gabba E., „True History and False History in Classical Antiquity”, The Journal of Roman Studies 71 (1981) 50-62. (Crossref)
Gołosz J., „Czas i przestrzeń a świat fizyczny”, Zagadnienia filozoficzne w nauce 17 (1995) 49-61.
Heidegger M., Bycie i czas (Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 2017).
Heller M., Fizyka ruchu i czasoprzestrzeni (Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 1993).
Heller M., „O czasie z różnych punktów widzenia”, Znak 2/308 (1980) 245-248.
Heller M. – Pabjan T., Elementy filozofii przyrody (Kraków: Copernicus Center Press 2014).
Kluckhohn F.R. – Strodbeck F.L. i in., Variations in Value Orientations (Evanston: Row, Peterson 1961).
Kręcidło J., Honor i wstyd w interpretacji Ewangelii. Szkice z egzegezy antropologicznokulturowej (Warszawa: Verbinum 2013).
Kręcidło J., The Spirit Paraclete and Jesus in the Gospel of John (Kraków: Wydawnictwo La Salette Księży Misjonarzy Saletynów 2008).
Leach E.R., „Primitive Time-Reckoning”, History of Technology (red. C. Singer – E.J. Holmyard – A.R. Hall) (Oxford: Clarendon Press 1956) I, 110-127.
Malina B.J., „Christ and Time: Swiss or Mediterranean”, Catholic Biblical Quarterly 51 (1989) 1-30.
Maxwell R.J., „Anthropological Perspectives”, The Future of Time. Man’s Temporal Environment (H. Yaker – H. Osmond – F. Cheek) (Garden City, N.Y.: Doubleday 1972) 36-68.
Momigliano A., Time in Ancient Historiography (Middletown: Wesleyan University Press 1966). (Crossref)
Tarkowska E., Czas w społeczeństwie. Problemy, tradycje, kierunki badań (Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich; Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk 1987).
Ustyniak I., Człowiek a czas: Kant, Husserl, Heidegger (praca doktorska, Wydział Filozoficzno-Historyczny Uniwersytetu Łódzkiego; Łódź 2014).
Zawielski S.F., Czas i jego pomiary (tł. M. Kalisz) (Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1981).
Wydział Teologiczny Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Ks. Janusz Kręcidło, saletyn, profesor zwyczajny nauk teologicznych, kierownik studiów doktoranckich, kierownik Katedry Egzegezy Nowego Testamentu oraz dyrektor Instytutu Nauk Biblijnych na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.
https://orcid.org/0000-0002-0913-5513Licencja
Autor/Autorzy udziela/ją Licencjobiorcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji, zgodnie z postanowieniami załącznika: LICENCJA NA KORZYSTANIE Z UTWORU
