Kara wieczna a grzech pierworodny. Konieczność debaty.
Eligiusz Piotrowski
Instytut Filozoficzno-teologiczny w Zielonej Górze , Polskahttps://orcid.org/0000-0003-3058-6252
Abstrakt
Wieczne potępienie jest pierwszą konsekwencją grzechu pierworodnego. Tę prawdę Kościół potwierdzał przez stulecia, wydając w tej materii jednoznaczne orzeczenia, które do dzisiaj zachowują swoją ważność. Nauczanie Synodu w Kartaginie (411), mówiące wprost o wiecznym potępieniu ludzi zmarłych w grzechu, potwierdzają kolejne synody, sobory i współczesne dokumenty Kościoła. Taka jest też nauka Katechizmu. Zasadniczym problemem jest fakt, że Magisterium wiąże nauczanie o grzechu pierworodnym z nienaukową prawdą o pochodzeniu człowieka obecną na kartach Biblii. Jednocześnie nauka o grzechu pierworodnym jest koniecznym fundamentem przepowiadania o zbawieniu. Konflikt (a przynajmniej napięcie) pomiędzy nauką a wiarą jest oczywisty, a czynione próby wydają się nie dostrzegać istoty problemu albo problem ten bagatelizować. Trudno jednak uzasadnić, że grzech pierworodny jest skutkiem przewinienia jednej ludzkiej pary. Konieczna jest więc debata na temat rzeczywistości „grzechu pierworodnego” i uzgodnienie jego rozumienia ze współczesnym stanem wiedzy, zwłaszcza w perspektywie możliwego wiecznego potępienia wszystkich niezbawionych.
Słowa kluczowe:
grzech pierworodny, wieczne potępienie, ewolucja, antropogeneza, MagisteriumBibliografia
Głowa, S. – Bieda, I. (opr.), Breviarium fidei, wyd. 3 (Poznań: Księgarnia św. Wojciecha 1989) (=BF).
Baron, A. – Pietras, H. (układ i opr.), Dokumenty soborów powszechnych (Źródła Myśli Teologicznej 30; Kraków: WAM 2003) III (=DSP).
Baron, A. – Pietras, H. (układ i opr.), Dokumenty synodów od 50 do 381 roku (Źródła Myśli Teologicznej 37; Kraków: WAM 2006) (=DSyn I).
Baron, A. – Pietras, H. (układ i opr.), Dokumenty synodów od 381 do 431 roku (Źródła Myśli Teologicznej 52 Kraków: WAM 2010) (=DSyn II).
Baron, A. – Pietras, H. (układ i opr.), Dokumenty synodów od 506 do 553 roku (Źródła Myśli Teologicznej 73; Kraków: WAM 2014) (=DSyn III).
Denzinger, H. – Hünermann, P. (wyd.), Enchiridion Symbolorum, definitionum et declarationum de rebus fidei et morum, Tekst łacińsko-niemiecki (Fribourgi Brisgoviae – Basileae-Romae-Vindobonae: Herder1999) (=DS).
Fliser, H., Dogma, Dogmen, Dogmatik: eine Untersuchung zur Begründung und zur Entstehungsgeschichte einer theologischen Disziplin von der Reformation bis zur Spätaufklärung (Münster: LIT 2001).
Grzegorz Wielki, Moralia: komentarz do Księgi Hioba, Księgi VI-X (tł. K. Nastał) (Tyniec: Wydawnictwo Benedyktynów 2006) II.
Heller, M., Ostateczne wyjaśnienie Wszechświata (Kraków: Universitas 2008).
Heller, M., Ważniejsze niż Wszechświat (Kraków: Copernicus Center Press 2018).
Heller, M., „Znamy tylko małą cząstkę wieczności – ks. Michał Heller w rozmowie z Michałem Jędrzejkiem”, Znak 760 (2018), 6-12.
Hieronim, Listy (tł. J. Czuj) (Warszawa: PAX 1954) III.
Horn, S.O. – Wiedehofer, S. (red.), Schöpfung und Evolution. Eine Tagung mit Papst Benedikt XVI. in Castel Gandolfo, (Augsburg: Sankt Ulrich 2007).
Jan Paweł II, „Magisterium Kościoła wobec ewolucji. Przesłanie Ojca Świętego do człownków Papieskiej Akademii Nauk”, L’Osservatore Romano [wydanie polskie] 18/1 (1997) 18-19.
Jan Paweł II, Wierzę w Boga Ojca Stworzyciela (Città del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana 1987).
Katechizm Kościoła Katolickiego (Poznań: Pallottinum 1994) (=KKK).
Konferencja Episkopatu Polski, Kościół wobec ewolucji. Stanowisko Rady Naukowej Konferencji Episkopatu Polski (27.11.2006), https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WE/kep/kosciol_ewolucja_27112006.html.
Kongregacja Nauki Wiary, W trosce o pełnię wiary. Dokument Kongregacji Nauki Wiary 1995-2000 (red. Z. Zimowski – J. Królikowski) (Tarnów: Biblos 2002).
Kongregacja Nauki Wiary, „List do biskupów o niektórych zagadnieniach dotyczących eschatologii”, W trosce o pełnię wiary. Dokumenty Kongregacji Nauki Wiary 1966-1994 (tł. i opr. Z. Zimowski – J. Królikowski) (Tarnów: Biblos 1995) 129-132.
Kongregacja Nauki Wiary, „Wyjaśnienie doktrynalne dotyczące końcowej części formuły „wyznania wiary”, W trosce o pełnię wiary. Dokument Kongregacji Nauki Wiary 1995-2000 (Tarnów: Biblos 2002) 48-56.
Międzynarodowa Komisja Teologiczna, Nadzieja zbawienia dla dzieci, które umierają bez chrztu (tł. J. Królikowski) (Poznań: Pallottinum 2008).
Międzynarodowa Komisja Teologiczna, „Aktualne problemy eschatologii”, Od wiary do teologii. Dokumenty Międzynarodowej Komisji Teologicznej 1969-1996 (red. J. Królikowski) (Kraków: Wydawnictwo Księży Sercanów 2000).
Müller, G.L., Dogmatyka katolicka (tł. W. Szymona) (Kraków: WAM 2015).
Pius XII, Encyklika Humani generis [1950].
Ratzinger, J., Eschatologia – śmierć i życie wieczne (tł. M. Węcławski) (Poznań: Księgarnia św. Wojciecha 1985).
Ratzinger, J., Wprowadzenie w chrześcijaństwo (tł. Z. Włodkowa) (Kraków: Wydawnictwo Znak 1994).
Slon, V., et al., „The Genome of the Offspring of a Neanderthal Mother and a Denisovan Father”, Nature 561 (2018) 113-116. (Crossref)
Sobór Watykański II, „Konstytucja duszpasterska o Kościele w świecie współczesnym Gaudium et spes”, Sobór Watykański II, Konstytucje, dekrety, deklaracje. Tekst łacińsko-polski (Poznań: Pallottinum 2008) (=KDK).
Sobór Watykański II, „Konstytucja dogmatyczna o Kościele Lumen gentium”, Sobór Watykański II, Konstytucje, dekrety, deklaracje. Tekst łacińsko-polski, wyd. 2 (Poznań: Pallottinum 2008) (=KK).
Sobór Watykański II, Dekret o posłudze i życiu kapłanów „Presbyterorum ordinis”, Sobór Watykański II, Konstytucje, dekrety, deklaracje. Tekst łacińsko-polski, wyd. 2 (Poznań: Pallottinum 2008) (=DK).
Życiński, J., Bóg i stworzenie. Zarys teorii ewolucji (Lublin: Gaudium 2011).
Instytut Filozoficzno-teologiczny w Zielonej Górze
Ks. Eligiusz Piotrowski, prezbiter diecezji zielonogórsko-gorzowskiej, doktor nauk teologicznych w zakresie teologii dogmatycznej, autor m.in. podręcznika Traktat o Trójcy Świętej (Dogmatyka 4; Warszawa: Biblioteka „Więzi” 2007), tłumacz dzieł Hansa Ursa von Balthasara (m.in. Teologia misterium paschalnego [Kraków: WAM 2001]), w latach 1998-2006 dyrektor Instytutu Filozoficzno-Teologicznego w Zielonej Górze, a w latach 2005-2009 wiceprezydent Europejskiego Stowarzyszenia Teologii Katolickiej.
https://orcid.org/0000-0003-3058-6252Licencja
Autor/Autorzy udziela/ją Licencjobiorcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji, zgodnie z postanowieniami załącznika: LICENCJA NA KORZYSTANIE Z UTWORU
