Stwórcze działanie Bożego rûªḥ w Księdze Ezechiela
Wojciech Pikor
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. , Polskahttps://orcid.org/0000-0003-2656-152X
Abstrakt
Celem artykułu jest przybliżenie teologicznego znaczenia rûªH w Księdze Ezechiela. Aktywność stwórcza Bożego ducha jest analizowana w opowiadaniu o powołaniu prorockim Ezechiela (Ez 1–3) oraz w wizji doliny wyschniętych kości (37,1-14). Wystąpienie tego samego wyrażenia rûHî („mój duch”) w 36,27; 37,14 i 39,29 potwierdza nie tylko charakter stwórczy Bożego ducha, ale również pozwala uznać go za hipostazę Boga. Wewnętrze odrodzenie dokonane przez ducha Jahwe czyni nie tylko z Ezechiela, ale również z Izraelitów manifestację obecności Boga w świecie.
Słowa kluczowe:
Księga Ezechiela, duch Jahwe, pneumatologia, stworzenie, powołanie prorockie, wizja doliny wyschniętych kościBibliografia
Allen, L.C., Ezekiel 1–19 (WBC 28; Dallas, TX: Word Books 1994).
Allen, L.C., Ezekiel 20–48 (WBC 29, Dallas, TX: Word Books 1990).
Block, D.I., The Book of Ezekiel. Chapters 1–24 (NICOT; Grand Rapids, MI – Cambridge: Eerdmans 1997).
Block, D.I., The Book of Ezekiel. Chapters 25–48 (NICOT; Grand Rapids, MI – Cambridge: Eerdmans 1998).
Block, D.I., „The Prophet of the Spirit. The Use of the רוח in the Book of Ezekiel”, Journal of the Evangelical Theology Society 32 (1989) 27-49.
Boadt, L., „The Function of the Salvation Oracles in Ezekiel 33 to 37”, Hebrew Annual Review12 (1990) 1-21.
Bossu, N., Une prophétie au fil de la tradition. L’oracle des ossements desséchés (Ez 37,1-14) et ses relectures chrétiennes, entre herméneutique et théologie (EtB 69; Paris: Gabalda et Cie 2015).
Carley, K.W., Ezechiel among the Prophets. A Study of Ezechiel’s Place in Prophetic Tradition (SBT 31; London: SCM 1975).
De Vries, P., „The Relationship between the Glory of YHWH and the Spirit of YHWH in Ezekiel 33–48”, Old Testament Essays 28 (2015) 326-360. (Crossref)
Eichrodt, W., Ezekiel. A Commentary, wyd. 5 (OTL; London: SCM Press 1996).
Fishbane, M., Biblical Interpretation in Ancient Israel (Oxford: Clarendon 1985).
Graffy, A., A Prophet Confronts His People (AnBib 104; Rome: Biblical Institute Press 1984).
Granados García, C., La nueva alianza como recreación. Estudio exegético de Ez 36:16-38 (AnBib 184; Roma: Gregorian & Biblical Press 2010).
Greenberg, M., Ezekiel 1–20. A New Translation with Introduction and Commentary (AB 22; Garden City, NY: Doubleday 1983). (Crossref)
Greenberg, M., Ezekiel 21–37. A New Translation with Introduction and Commentary (AB 22A; Garden City, NY: Doubleday 1997).
Fox, M.V., „The Rhetoric of Ezekiel’s Vision of the Valley of the Bones”, Hebrew Union College Annual 51 (1980) 1-15.
Hals, R.M., Ezekiel (FOTL 19; Grand Rapids, MI: Eerdmans 1989).
Hiebel, J.M., Ezekiel’s Vision Accounts as Interrelated Narratives. A Redaction-Critical and Theological Study (BZAW 475; Berlin – Boston, MA: De Gruyter 2015). (Crossref)
Homerski, J., Księga Ezechiela. Wstęp – przekład z oryginału – komentarz – ekskursy (PŚST 11/1; Poznań: Pallotinum 2013).
Hosch, H.E., „Rûaḥ in the Book of Ezekiel. A Textlinguistic Analysis”, Journal of Translation and Textlinguistics 14 (2002) 77-125.
Hossfeld, F.-L., Untersuchungen zu Komposition und Theologie des Ezechielbuches (FzB 20; Würzburg: Echter 1977).
Hubmann, F.D., „Ezechiel 37,1-14 in der neueren Forschung”, Auf den Spuren der schriftgelehrten Weisen. Festschrift für Johannes Marböc (red. I. Fischer – U. Rapp – J. Schiller) (BZAW 331; Berlin – New York: de Gruyter 2003) 111-128.
Joüon, P. – Muraoka, T., A Grammar of Biblical Hebrew (Subsidia biblica 27; Roma: Pontificio Istituto Biblico 2006).
Joyce, P.M., Ezekiel. A Commentary (LHB/OTS 482; New York – London: T & T Clark 2007).
Kinlaw, P.E., „From Death to Life. The Expanding רוח in Ezekiel”, Perspectives in Religious Studies 30 (2003) 161-172.
Klein, A., Schriftauslegung im Ezechielbuch. Redaktionsgeschichtliche Untersuchungen zu Ez 34–39 (BZAW 391; Berlin – New York, NY: de Gruyter 2008).
Konkel, M., „The Vision of the Dry Bones (Ezek 37.1-14). Resurrection, restoration or what?”, Ezekiel. Current Debates and Future Directions (W.A. Tooman – P. Barter) (FAT 112; Tübingen: Mohr Siebeck 2017) 107-119.
Kutsko, J.F., Between Heaven and Earth. Divine Presence and Absence in the Book of Ezekiel (BJSt 7; Winona Lake, IN: Eisenbrauns 2000). (Crossref)
Lemański, J., „Sprawisz, abym ożył (Ps 71,20b)”. Źródła nadziei na zmartwychwstanie w Starym Testamencie (Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego 2004).
MacDonald, N., „The Spirit of YHWH. An Overlooked Conceptualization of Divine Presence in the Persian Period”, Divine Presence and Absence in Exilic and Post-Exilic Judaism. Studies of the Sofja Kovalevskaja Research Group on Early Jewish Monotheism (red. N. MacDonald – I.J. de Hulster) (FAT 2/61; Tübingen: Mohr Siebeck 2013) II, 95-119.
Pikor, W., La comunicazione profetica alla luce di Ez 2–3 (TG.ST 88; Roma: Editrice Pontificia Università Gregoriana 2002).
Pikor, W., „Prorocka interpretacja exodusu. II. Ezechiel, Deutero-Izajasz”, Biblica et Patristica Thoruniensia 7/4 (2014) 47-64. (Crossref)
Pikor, W., „Retoryka Ezechielowej wizji Chwały Jahwe (Ez 1)”, Język Biblii. Od słuchania do rozumienia (red. W. Pikor) (Studia Biblica 11; Kielce: Jedność 2005) 117-150.
Pikor, W., The Land of Israel in the Book of Ezekiel (LHB/OTS 667; New York – London: T & T Clark 2018).
Pohlmann, K.-F., Der Prophet Hesekiel/Ezechiel. Kapitel 20–48 (ATD 22.2, Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht 2001).
Robson, J., Word and Spirit in Ezekiel (LHB/OTS 447; New York, NY – London: T & T Clark 2006).
Sedlmeier, F., Das Buch Ezechiel. Kapitel 1‒24 (NSK.AT 21/1; Stuttgart: Katholisches Bibelwerk 2002).
Sedlmeier, F., Das Buch Ezechiel. Kapitel 25–48 (NSK.AT 21/2; Stuttgart: Katholisches Bibelwerk 2013).
Strong, J.T. „God’s Kābôd. The Presence of Yahweh in the Book of Ezekiel”, The Book of Ezekiel. Theological and Anthropological Perspectives (red. M.S. Odell ‒ J.T. Strong) (SBL.SymS 9; Atlanta, GA: Society of Biblical Literature 2000) 69-95.
Waltke, B.K. – O’Connor, M., An Introduction to Biblical Hebrew Syntax (Winona Lake, IN: Eisenbrauns 1990).
Wong, K.L., „The Masoretic and Septuagint Texts of Ezekiel 39,21-29”, Epheremides Theologicae Lovanienses 78 (2002) 130-147. (Crossref)
Woodhouse, J., „The ‘Spirit’ in the Book of Ezekiel”, Spirit of the Living God (red. B.G. Webb) (Exploration 5; Sydney: Lancer 1991) I, 1-22.
Wright, T.J., „The Concept of Ruach in Ezekiel 37”, Seeing Signals, Readings Signs. The Art of Exegesis. Studies in Honour of Antony F. Campbell, SJ for His Seventieth Birthday (red. M.A. O’Brien – H.N. Wallace) (London – New York: T & T Clark 2004) 142-158.
Yadin, A., „Qôl as Hypostasis in the Hebrew Bible”, Journal of Biblical Literature 122 (2003) 601-626. (Crossref)
Zimmerli, W., Ezekiel. I. A Commentary on the Book of the Prophet Ezekiel. Chapters 1−24 (Hermeneia; Philadelphia: Fortress 1979).
Zimmerli, W., Ezekiel. II. A Commentary on the Book of the Prophet Ezekiel. Chapters 25−48 (Hermeneia; Philadelphia: Fortress 1983).
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.
Ks. Wojciech Pikor, prezbiter diecezji pelplińskiej, profesor nauk teologicznych, profesor zwyczajny Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, wykładowca Wyższego Seminarium Duchownego w Pelplinie, członek Zarządu Stowarzyszenia Biblistów Polskich (kadencja 2018-2023). W swoich badaniach koncentruje się na księgach prorockich Starego Testamentu, analizie narracyjnej i retorycznej tekstów biblijnych oraz katechezie biblijnej. W ostatnim czasie opublikował m.in. książkę The Land of Israel in the Book of Ezekiel (LHB/OTS 667; New York – London: T&T Clark 2018).
https://orcid.org/0000-0003-2656-152XLicencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor/Autorzy udziela/ją Licencjobiorcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji, zgodnie z postanowieniami załącznika: LICENCJA NA KORZYSTANIE Z UTWORU
