Pojęcie podmiotowości w pedagogice
Agnieszka Salamucha
Uniwersytet Warszawski , PolskaAbstrakt
W artykule przedstawiono różne znaczenia terminu „podmiotowość”, które pojawiają się na gruncie pedagogiki w kontekście zagadnień związanych z opieką. Po prześledzeniu kontekstów, w jakich pojawia się ten termin, zaproponowano trzy jego podstawowe rozumienia: 1. specyficznie ludzka, stała i nieutracalna zdolność/dyspozycja/potencjalność; 2. zmienna i dynamiczna aktualizacja tej potencjalności; 3. uprawnienie wynikające z faktu bycia człowiekiem. Rozumienia te są przydatne w analizie sporu, czy opieka – rozumiana jako relacja, której charakterystyczną cechą jest przejęcie odpowiedzialności za podopiecznego przez opiekuna – pozbawia podopiecznego podmiotowości.
Bibliografia
Lechniak M., Petraniuk J., Stola K., Podmiot, w: Encyklopedia Katolicka, t. XV, Lublin 2011, s. 945-949.
Męczkowska A., Podmiot, w: Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, t. 4, Warszawa 2005, s. 452-454.
Ogrodnik B., Podmiot, w: Słownik filozofii, red. J. Hartman, Kraków 2009, s. 169.
Petraniuk J., Podmiotowość prawna, w: Encyklopedia Katolicka, t. XV, Lublin 2011, s. 949.
Sowa J., Podmiotowość w wychowaniu, w: Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, t. 4, Warszawa 2005, s. 456-459.
Strelau J., Psychologia. Podręcznik akademicki, Gdańsk 2006.
Sztompka P., Socjologia, Kraków 2005.
Winiarski M., Opieka pedagogiczna, w: Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, t. 3, Warszawa 2004, s. 853-858.
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Czasopismo zapewnia bezpłatny i otwarty dostęp (ang. open access) do całej zawartości.
Teksty opublikowane w tomach 3/2018 - 4/2023 udostępnione są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Od tomu 1/2024 teksty udostępniane są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa CC BY 4.0.
