Lekcja pejzażu (według) Adama Chmielowskiego – świętego Brata Alberta
Wacław Pyczek
Abstrakt
Przedkładany szkic stanowi próbę rozpoznania i opisu podstawowych tendencji estetycznych i jakości ściśle malarskich, a także perspektyw metafizycznych określających charakter pejzaży Adama Chmielowskiego. Ten obszar twórczości polskiego artysty jest ukazany w kontekście historii malarstwa krajobrazowego zarówno polskiego, jak i europejskiego. Dla autora artykułu ważnym układem odniesienia jest sfera duchowa wyrażana przez różne gesty malarskie, co stanowi tajemniczy element dzieła Chmielowskiego.
Słowa kluczowe:
Adam Chmielowski, malarstwo pejzażowe, historia malarstwa, koloryzm, pierwiastki duchowe w sztuceBibliografia
2. Charazińska E., Adam Chmielowski – św. Brat Albert (1845–1916), katalog opracowała E. Charazińska, Kraków 1995.
3. Czapski i krytycy. Antologia tekstów, wybór i oprac. M. Kitowska-Łysiak i M. Ujma, Lublin, 1996.
4. Czyżewski T., Adam Chmielowski – polski Corot, „Prosto z mostu” 1939, nr 24, s. 7.
5. Gołąb M. , Ut pictura musica. O wybranych wątkach idei muzyczności malarstwa w estetyce, krytyce i sztuce polskiej przełomu XIX i XX wieku, [w:] Mikolajus Konstantinas Čiurlionis. Litewski malarz i kompozytor, oprac. i przygotowały do druku H. Olszewska-Jarema, J. Szeligowska-Farquhar, Katowice 2006, s. 87-106.
6. Górska P., Paleta i pióro (wspomnienia), Kraków 1956.
7. Kossowka I., Kossowski Ł., Malarstwo polskie. Symbolizm i Młoda Polska, Warszawa 2011.
8. Krypczyk A., Nastroje natury. Pejzaż w twórczości polskich monachijczyków w II połowie XIX wieku. Katalog wystawy w Muzeum Historii Katowic 8 maja – 31 lipca 2006 roku, Katowice 2006.
9. Michalski K., Brat Albert, Londyn 1961.
10. Nowobilski A. J. ,Święty Brat Albert 1845 – 1916, Kraków 2016.
11. Pilikowski M., Było pejzażystów wielu. Jan Stanisławski był jeden, „Wiadomości ASP”, nr 78: lipiec 2017, s. 36 – 40.
12. Rodziński S., Święty Brat Albert – malarz, [w:] Obrazy czasu, Lublin 2001, s. 171 - 177.
13. Ryś G., Ecce Homo, wyd. 2., Kraków 2013.
14. Taranczewski P., Patrząc na obraz Adama Chmielowskiego Zawale, „Estetyka i Krytyka”, 20 (1/2011), s. 179-187.
15. Witkiewicz S., Pisma zebrane, pod red. J.Z. Jakubowskiego i M. Olszanieckiej, t. I.: Sztuka i krytyka u nas, Kraków 1971.
16. Woltyński F., Adam Chmielowski (Brat Albert) jako malarz, Kraków 1938.
17. Wyczółkowski L., Listy i wspomnienia, oprac. M. Twarowska, Warszawa 1960.
Licencja
Czasopismo zapewnia bezpłatny i otwarty dostęp (ang. open access) do całej zawartości.
Teksty opublikowane w tomach 3/2018 - 4/2023 udostępnione są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Od tomu 1/2024 teksty udostępniane są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa CC BY 4.0.
