Wzięcie udziału przez prokuratora w postępowaniu cywilnym jako gwarancja zapewnienia efektywności ochrony prawnej
Joanna Misztal-Konecka
Abstrakt
Tradycyjnie rola prokuratury w systemie prawa postrzegana jest w kontekście wykonywania zadań w zakresie ścigania przestępstw i stania na straży praworządności. Warto jednak wskazać, że zgodnie z art. 7 zd. 1 Kodeksu postępowania cywilnego prokurator może żądać wszczęcia postępowania w każdej sprawie, jak również wziąć udział w każdym toczącym się już postępowaniu, jeżeli według jego oceny wymaga tego ochrona praworządności, praw obywateli lub interesu społecznego Choć szeroki zakres kompetencji prokuratora w sprawach cywilnych spotkał się z niemal powszechną krytyką w literaturze, należy z dużą ostrożnością podchodzić do dążeń do wykluczenia udziału prokuratora jako uczestnika postępowania niezwiązanego z żadną ze stron, gdy za jego udziałem przemawia interes publiczny. Zwłaszcza w przypadkach, w których sąd powiadamia prokuratora o potrzebie wzięcia udziału w postępowaniu, należy uznać, że dochodzi wówczas w najpełniejszy sposób do realizacji zasady efektywnej ochrony prawnej poprzez wyrównanie pozycji procesowej stron i zapobieganie zaistnienia wady nieważności postępowania. Z tego względu autor postuluje przekształcenie zawiadomienia prokuratora o potrzebie jego udziału w postępowaniu w wezwanie do wzięcia w niej udziału.
Słowa kluczowe:
prokurator, postępowanie cywilne, efektywność postępowania sądowego, efektywność ochrony sądowejBibliografia
Bibliografia
Akty prawne
1. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. Nr 78, poz. 483 ze zm.).
2. Konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, sporządzonej w dniu 4 listopada 1950 r. w Rzymie (Dz.U. z 1993 r. Nr 61, poz. 284 ze zm.).
3. Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (tj. Dz.U. z 2016 r., poz. 1822 ze zm.).
4. Ustawa z 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 487 ze zm.).
5. Ustawa z 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 546 ze zm.).
6. Ustawa z 28 listopada 2014 r. – Prawo o aktach stanu cywilnego (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 2064 ze zm.).
7. Ustawa z dnia 28 stycznia 2016 r. - Prawo o prokuraturze (Dz.U. poz. 177 ze zm.).
8. Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 11 kwietnia 1992 r. - Regulamin wewnętrznego urzędowania powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury (Dz.U. Nr 38, poz. 163).
9. Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 27 sierpnia 2007 r. - Regulamin wewnętrznego urzędowania powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury (Dz.U. Nr 169, poz. 1189 ze zm.).
10. Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 24 marca 2010 r. - Regulamin wewnętrznego urzędowania powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury (t.j. Dz.U. z 2014 r., poz. 144).
11. Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 7 kwietnia 2016 r. - Regulamin wewnętrznego urzędowania powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury (Dz.U. poz. 508 ze zm.).
12. Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 11 września 2014 r. - Regulamin wewnętrznego urzędowania powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury (Dz.U. poz. 1218).
13. Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 grudnia 2014 r. zmieniające rozporządzenie - Regulamin wewnętrznego urzędowania powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury (Dz.U. poz. 1962).
Orzeczenia
1. Uchwała Trybunału Konstytucyjnego z dnia 25 stycznia 1995 r., W 14/94, OTK 1995/1/19.
2. Orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 28 stycznia 1949 r., C 1089/48, LEX nr 310177.
3. Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7 października 1955 r., IV CZ 185/55, LEX nr 1634353.
4. Orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 1 marca 1957 r., II CR 939/55, OSNCK 1959/3/67.
5. Orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 17 października 1957 r., III CR 450/57, LEX nr 1632080.
6. Orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 4 marca 1958 r., III CZ 9/58, LEX nr 1632081.
7. Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 12 grudnia 1960 r., I CO 25/60, OSNCK 1961/2/32.
8. Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 8 listopada 1963 r., I PZ 48/63, OSNC 1964/6/126.
9. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 maja 1965 r., I CR 81/65, LEX nr 5795.
10. Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 14 grudnia 1965 r., I CR 337/65, OSNC 1966/7-8/131.
11. Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7 stycznia 1966 r., I CR 371/65, OSNC 1966/7-8/133.
12. Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 30 marca 1966 r., I CZ 18/66, LEX nr 5959.
13. Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 24 czerwca 1966 r., III CZP 42/66, OSNC 1966/12/210.
14. Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 20 stycznia 1967 r., I CZ 149/66, OSNC 1967/9/158.
15. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 30 stycznia 1967 r., II PR 284/66, OSNC 1967/9/159.
16. Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 23 grudnia 1968 r., I PZ 67/68, LEX nr 6434.
17. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 lutego 1969 r., III CRN 403/68, LEX nr 6451.
18. Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 4 marca 1969 r., II CR 20/69, OSNPG 1969/6/44.
19. Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 29 września 1969 r., III CZP 74/69, OSNC 1970/6/98.
20. Wyroku Sądu Najwyższego z dnia 8 kwietnia 1970 r., II PR 223/69, LEX nr 6713.
21. Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 26 sierpnia 1970 r., I CZ 84/70, OSNC 1971/5/90.
22. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 lipca 1971 r., III CRN 187/71, LEX nr 6961.
23. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 lutego 1972 r., II CR 663/71, OSNC 1972/7-8/148.
24. Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 6 kwietnia 1974 r., II PZ 9/72, LEX nr 708).
25. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 maja 1976 r., IV PRN 8/76, LEX nr 7828.
26. Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 5 grudnia 1979 r., II CZ 121/79, OSNC 1980/6/124.
27. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 marca 1993 r., I CR 3/93, OSNC 1993/9/165.
28. Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 13 czerwca 1997 r., I CKN 182/97, LEX nr 50612.
29. Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 8 października 1998 r., II CKN 903/97, LEX nr 1216978.
30. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 lutego 1999 r., III CKN 167/98, LEX nr 483310.
31. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 września 1999 r., II CKN 485/98, LEX nr 1216180.
32. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23 września 1999 r., II UKN 131/99, OSNP 2001/3/77.
33. Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 2 października 2003 r., V CZ 88/03, LEX nr 84308.
34. Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 17 lutego 2004 r., III CK 38/04, LEX nr 172804.
35. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 kwietnia 2005 r., III CK 319/04, LEX nr 175997.
36. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 sierpnia 2007 r., V CSK 109/07, OSNC 2008/9/107.
37. Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 14 stycznia 2008 r., II PK 259/07, LEX nr 864115.
38. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 września 2012 r., II CSK 36/12, LEX nr 1226830.
39. Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 3 grudnia 2014 r., IV CSK 365/14, LEX nr 1566730.
40. Postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 29 kwietnia 2011 r., I OSK 682/11, LEX nr 1081045.
41. Wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 1 marca 2012 r., I ACa 111/12, LEX nr 1130913.
42. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 18 stycznia 2013 r., I ACa 490/12, LEX nr 1293052.
43. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 10 grudnia 2013 r., I ACa 587/13, LEX nr 1416187.
44. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 7 marca 2014 r., I ACa 1175/13, LEX nr 1466784.
45. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 12 stycznia 2016 r., I ACa 1332/15, LEX nr 2004520.
46. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 18 lutego 2016 r., I ACa 775/15, LEX nr 2005581.
Literatura
1. Bień-Kacała A., Zasada praworządności i jej gwarancje w Konstytucji RP z 1997 r., w: Praworządność i jej gwarancje, red. D. Kala, Warszawa 2009.
2. Bladowski B., Metodyka pracy sędziego cywilisty, wyd. 3, Warszawa 2009.
3. Bodio J., Interes prawny a interes publiczny prokuratora wytaczającego powództwo w trybie art. 7, 57 i 189 k.p.c., Palestra 2015, nr 1-2, s. 50-59.
4. Bodio J., Zdolność sądowa a zdolność procesowa w postępowaniu cywilnym, w: Prawo wobec wyzwań współczesności, red. P. Ruczkowski, Kielce 2011.
5. Broniewicz W., Powództwo prokuratora w polskim procesie cywilnym, Państwo i Prawo 1966, z. 7-8.
6. Broniewicz W., Prokurator w cywilnym postępowaniu kasacyjnym, Prokuratura i Prawo 1997, nr 9.
7. Deskiewicz Bartosz, Udział prokuratora w postępowaniu o zaprzeczenie pochodzenia dziecka poczętego w drodze sztucznej inseminacji heterologicznej, Prokuratura i Prawo 2007, nr 9.
8. Dobrzański B., Glosa [do orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 19 października 1965 r., I CR 286/65], Orzecznictwo Sądów Polskich 1966, z. 4.
9. Ereciński T., O uwarunkowaniach, potrzebie oraz zakresie nowego kodeksu postępowania cywilnego, Polski Proces Cywilny 2010, nr 1.
10. Ereciński T., Weitz K., Efektywność ochrony prawnej udzielanej przez sądy w Polsce, Przegląd Sądowy 2005, nr 10.
11. Flaga-Gieruszyńska K., Dostęp do sądu a postulat humanizacji postępowania cywilnego, w: Aurea praxis. Aurea theoria. Księga pamiątkowa ku czci Profesora Tadeusza Erecińskiego, red. J. Gudowski, K. Weitz, t. 2, Warszawa 2011.
12. Franusz A., Dokonywanie czynności dyspozytywnych o charakterze materialnym w procesie z powództwa prokuratora na rzecz oznaczonej osoby, Prokuratura i Prawo 2016, nr 9.
13. Gajda-Roszczynialska K., Udział podmiotów innych niż materialnie uprawnione jako stron w procesie cywilnym a kryterium interesu prawnego – zagadnienia wybrane, Polski Proces Cywilny 2015, nr 3.
14. Góra-Błaszczykowska A., Wszczęcie postępowania cywilnego przez prokuratora w świetle zasady równości stron (kilka uwag na tle aktualnego stanu prawnego), Opolskie Studia Administracyjno-Prawne 2008, t. 5.
15. Gross S., Glosa [do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 10 lutego 1972 r., II CR 663/71], Orzecznictwo Sądów Polskich i Komisji Arbitrażowych 1972, z. 12.
16. Gudowski J., O kilku naczelnych zasadach procesu cywilnego – wczoraj, dziś, jutro, w: Prawo prywatne czasu przemian. Księga pamiątkowa dedykowana Profesorowi Stanisławowi Sołtysińskiemu, red. M. Kępiński, Poznań 2005.
17. Harla A.G., Uprawnienia prokuratora do wszczęcia postępowania sądowego w sprawie cywilnej (art. 7 k.p.c.) - uwagi de lege lata i de lege ferenda, Palestra 2006 nr 3-4.
18. Jaworski A., Legitymacja prokuratora do złożenia wniosku o zmianę postanowienia w przedmiocie obowiązku poddania się leczeniu odwykowemu. Glosa do postanowienia z dnia 9 października 2009 r. (IV CSK 210/09), Przegląd Sądowy 2011, nr 5.
19. Jaworski A., Udział prokuratora w postępowaniu cywilnym przed Sądem Najwyższym, Polski Proces Cywilny 2011, nr 3.
20. Jaworski A., Uprawnienia prokuratora w postępowaniu cywilnym w przyszłym Kodeksie postępowania cywilnego - propozycja podstawowych założeń, w: Postępowanie rozpoznawcze w przyszłym Kodeksie postępowania cywilnego, red. K. Markiewicz, A. Torbus, Warszawa 2014.
21. Jodłowski J., Glosa do wyroku [Sądu Najwyższego] z 10 II 1972, II CR 663/71, Państwo i Prawo 1973, z. 4.
22. Kijowski K., Papis W., Rola prokuratora w postępowaniu cywilnym w świetle zmian ustrojowych prokuratury oraz transformacji ustrojowej Polski w latach 1989-2015, Kwartalnik Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury 2015, nr 3.
23. Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, red. A. Zieliński, wyd. 9, Warszawa 2017.
24. Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, red. E. Marszałkowska-Krześ, wyd. 8, Warszawa 2017 (Legalis).
25. Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, red. Z. Resich, W. Siedlecki, t. 1, wyd. 2, Warszawa 1975.
26. Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom I. Art. 1-50538, red. M. Manowska, wyd. 3, Warszawa 2015.
27. Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom I. Art. 1-729, red. A. Góra-Błaszczykowska, wyd. 2, Warszawa 2016.
28. Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom I. Artykuły 1-366, red. H. Dolecki, T. Wiśniewski, wyd. 2, Warszawa 2013.
29. Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom I. Postępowanie rozpoznawcze, red. T. Ereciński, wyd. 5, Warszawa 2016.
30. Kodeks postępowania cywilnego. Tom I. Komentarz do art. 1-729, red. A. Jakubecki, wyd. 7, Warszawa 2017.
31. Kodeks postępowania cywilnego. Tom I. Komentarz. Art. 1-366, red. A. Marciniak, K. Piasecki, wyd. 7, Warszawa 2016.
32. Korzan K., Cel i przyczyny wpływu ustawodawstw obcych na kształtowanie się systemu postępowania cywilnego w Polsce a zagadnienie odrębności narodowych, w: Jednolitość prawa sądowego a jego odrębności krajowe, red. M. Sawczuk, Lublin 1997.
33. Korzan K., Zagadnienia dostosowania polskiego systemu postępowania cywilnego do standardów europejskich, Radca Prawny 1996, nr 5.
34. Kosek M., Powództwo prokuratora w sprawach niemajątkowych z zakresu prawa rodzinnego, Warszawa 2016.
35. Kościółek A., Arkuszewska A.M., Udział prokuratora w postępowaniu cywilnym, uwagi de lege lata i de lege ferenda, w: Postępowanie rozpoznawcze w przyszłym Kodeksie postępowania cywilnego, red. K. Markiewicz, A. Torbus, Warszawa 2014.
36. Kozaczek M., Prokurator w postępowaniu upadłościowym, Prokuratura i Prawo 2005, nr 5.
37. Lisiewski M., Podstawowe problemy struktury nowego postępowania cywilnego, Nowe Prawo 1957, nr 3.
38. Litauer J.J., O udziale prokuratora w procesie cywilnym. Przyczynek do rewizyi Ustaw Sądowych, Gazeta Sądowa 1896, nr 43, s. 673-677, nr 44.
39. Lubiński K., Udział prokuratora w postępowaniu nieprocesowym w ujęciu prawno-porównawczym, w: Proces i prawo. Rozprawy prawnicze. Księga pamiątkowa ku czci Profesora Jerzego Jodłowskiego, red. E. Łętowska, Wrocław-Warszawa 1989.
40. Łazarska A., Rzetelny proces cywilny, Warszawa 2012.
41. Markiewicz K., Prokurator w postępowaniu cywilnym w ujęciu historycznym, w: O prawie i jego dziejach księgi dwie. Studia ofiarowane Profesorowi Adamowi Lityńskiemu w czterdziestopięciolecie pracy naukowej i siedemdziesięciolecie urodzin, red. M. Mikołajczyk, t. 2, Białystok-Katowice 2010.
42. Masewicz W., Czy potrzebny jest udział prokuratora w procesie cywilnym, Nowe Prawo 1957, nr 6.
43. Masewicz W., Prokurator w postępowaniu cywilnym, Warszawa 1975.
44. Mazowiecka L., Prokuratura w Polsce 1918-2014, Warszawa 2015.
45. Meszorer A., Stanowisko i czynności prokuratora w postępowaniu cywilnym, Warszawa 1957.
46. Osowy P., Osoba z zaburzeniami psychicznymi jako strona procesu cywilnego – zagadnienia wybrane, w: Problematyka osób z zaburzeniami psychicznymi. Aspekty medyczne i prawne, red. K. Flaga-Gieruszyńska, B. Karakiewicz, A. Klich, Sopot 2017.
47. Piekarski M., Pozbawienie strony możności obrony swych praw w postępowaniu cywilnym, Warszawa 1964.
48. Piekarski M., Wpływ zakłócenia czynności psychicznych strony na tok procesu, Państwo i Prawo 1961, z. 7.
49. Piórkowska M., Kilka refleksji w związku z udziałem prokuratora w postępowaniu cywilnym, Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego 1994, nr 5.
50. Pogonowski P., Realizacja prawa do sądu w postępowaniu cywilnym, Warszawa 2005.
51. Resich Z., Efektywność postępowania cywilnego, w: Proces i prawo. Rozprawy prawnicze. Księga pamiątkowa ku czci Profesora Jerzego Jodłowskiego, red. E. Łętowska, Wrocław-Warszawa 1989.
52. Resich Z., Nauka o organach ochrony prawnej, Warszawa 1973.
53. Sawczuk M., Zdolność procesowa a stan psychiczny strony, Nowe Prawo 1959, nr 10.
54. Sawczuk M., Zdolność procesowa w postępowaniu cywilnym, Warszawa 1963.
55. Stefko K., Udział prokuratora w postępowaniu cywilnym, Warszawa 1956.
56. Stypułkowska M., Zakres uprawnień prokuratora w postępowaniu cywilnym, NP 1957, nr 12.
57. Weitz K., Czy nowa kodyfikacja postępowania cywilnego? Państwo i Prawo 2007, z. 3.
58. Wengerek E., Udział prokuratora w postępowaniu cywilnym w świetle polskiej literatury prawniczej, Studia Cywilistyczne 1963, t. 3.
59. Wengerek E., Zakres sądowej ochrony w sprawach cywilnych, Państwo i Prawo 1975, z. 3.
60. Wiśniewski P., Udział prokuratora w postępowaniu cywilnym, Toruń 2014.
61. Wiśniewski P., Udział prokuratora w postępowaniu cywilnym. Część I, Prokuratura i Prawo 1997, nr 10; Część II, Prokuratura i Prawo 1997, nr 11.
62. Włodyka S., Udział prokuratora w postępowaniu cywilnym w świetle nowego ustawodawstwa, Nowe Prawo 1966, nr 9.
63. Włodyka S., Zdolność sądowa i procesowa w nowym ustawodawstwie cywilnym, Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego 1966, nr 5.
64. Zawadzka Z., Formy udziału prokuratora w postępowaniu cywilnym, Prokuratura i Prawo 2009, nr 10.
65. Zawadzka Z., Pozycja procesowa prokuratora w postępowaniu cywilnym, Prokuratura i Prawo 2010, nr 6.
66. Zembrzuski T., Rola Prokuratora Generalnego w cywilnym postępowaniu kasacyjnym, Prokuratura i Prawo 2006, nr 2.
Akty prawne
1. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. Nr 78, poz. 483 ze zm.).
2. Konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, sporządzonej w dniu 4 listopada 1950 r. w Rzymie (Dz.U. z 1993 r. Nr 61, poz. 284 ze zm.).
3. Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (tj. Dz.U. z 2016 r., poz. 1822 ze zm.).
4. Ustawa z 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 487 ze zm.).
5. Ustawa z 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 546 ze zm.).
6. Ustawa z 28 listopada 2014 r. – Prawo o aktach stanu cywilnego (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 2064 ze zm.).
7. Ustawa z dnia 28 stycznia 2016 r. - Prawo o prokuraturze (Dz.U. poz. 177 ze zm.).
8. Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 11 kwietnia 1992 r. - Regulamin wewnętrznego urzędowania powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury (Dz.U. Nr 38, poz. 163).
9. Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 27 sierpnia 2007 r. - Regulamin wewnętrznego urzędowania powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury (Dz.U. Nr 169, poz. 1189 ze zm.).
10. Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 24 marca 2010 r. - Regulamin wewnętrznego urzędowania powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury (t.j. Dz.U. z 2014 r., poz. 144).
11. Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 7 kwietnia 2016 r. - Regulamin wewnętrznego urzędowania powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury (Dz.U. poz. 508 ze zm.).
12. Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 11 września 2014 r. - Regulamin wewnętrznego urzędowania powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury (Dz.U. poz. 1218).
13. Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 grudnia 2014 r. zmieniające rozporządzenie - Regulamin wewnętrznego urzędowania powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury (Dz.U. poz. 1962).
Orzeczenia
1. Uchwała Trybunału Konstytucyjnego z dnia 25 stycznia 1995 r., W 14/94, OTK 1995/1/19.
2. Orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 28 stycznia 1949 r., C 1089/48, LEX nr 310177.
3. Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7 października 1955 r., IV CZ 185/55, LEX nr 1634353.
4. Orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 1 marca 1957 r., II CR 939/55, OSNCK 1959/3/67.
5. Orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 17 października 1957 r., III CR 450/57, LEX nr 1632080.
6. Orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 4 marca 1958 r., III CZ 9/58, LEX nr 1632081.
7. Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 12 grudnia 1960 r., I CO 25/60, OSNCK 1961/2/32.
8. Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 8 listopada 1963 r., I PZ 48/63, OSNC 1964/6/126.
9. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 maja 1965 r., I CR 81/65, LEX nr 5795.
10. Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 14 grudnia 1965 r., I CR 337/65, OSNC 1966/7-8/131.
11. Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7 stycznia 1966 r., I CR 371/65, OSNC 1966/7-8/133.
12. Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 30 marca 1966 r., I CZ 18/66, LEX nr 5959.
13. Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 24 czerwca 1966 r., III CZP 42/66, OSNC 1966/12/210.
14. Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 20 stycznia 1967 r., I CZ 149/66, OSNC 1967/9/158.
15. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 30 stycznia 1967 r., II PR 284/66, OSNC 1967/9/159.
16. Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 23 grudnia 1968 r., I PZ 67/68, LEX nr 6434.
17. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 lutego 1969 r., III CRN 403/68, LEX nr 6451.
18. Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 4 marca 1969 r., II CR 20/69, OSNPG 1969/6/44.
19. Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 29 września 1969 r., III CZP 74/69, OSNC 1970/6/98.
20. Wyroku Sądu Najwyższego z dnia 8 kwietnia 1970 r., II PR 223/69, LEX nr 6713.
21. Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 26 sierpnia 1970 r., I CZ 84/70, OSNC 1971/5/90.
22. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 lipca 1971 r., III CRN 187/71, LEX nr 6961.
23. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 lutego 1972 r., II CR 663/71, OSNC 1972/7-8/148.
24. Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 6 kwietnia 1974 r., II PZ 9/72, LEX nr 708).
25. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 maja 1976 r., IV PRN 8/76, LEX nr 7828.
26. Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 5 grudnia 1979 r., II CZ 121/79, OSNC 1980/6/124.
27. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 marca 1993 r., I CR 3/93, OSNC 1993/9/165.
28. Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 13 czerwca 1997 r., I CKN 182/97, LEX nr 50612.
29. Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 8 października 1998 r., II CKN 903/97, LEX nr 1216978.
30. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 lutego 1999 r., III CKN 167/98, LEX nr 483310.
31. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 września 1999 r., II CKN 485/98, LEX nr 1216180.
32. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23 września 1999 r., II UKN 131/99, OSNP 2001/3/77.
33. Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 2 października 2003 r., V CZ 88/03, LEX nr 84308.
34. Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 17 lutego 2004 r., III CK 38/04, LEX nr 172804.
35. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 kwietnia 2005 r., III CK 319/04, LEX nr 175997.
36. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 sierpnia 2007 r., V CSK 109/07, OSNC 2008/9/107.
37. Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 14 stycznia 2008 r., II PK 259/07, LEX nr 864115.
38. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 września 2012 r., II CSK 36/12, LEX nr 1226830.
39. Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 3 grudnia 2014 r., IV CSK 365/14, LEX nr 1566730.
40. Postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 29 kwietnia 2011 r., I OSK 682/11, LEX nr 1081045.
41. Wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 1 marca 2012 r., I ACa 111/12, LEX nr 1130913.
42. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 18 stycznia 2013 r., I ACa 490/12, LEX nr 1293052.
43. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 10 grudnia 2013 r., I ACa 587/13, LEX nr 1416187.
44. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 7 marca 2014 r., I ACa 1175/13, LEX nr 1466784.
45. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 12 stycznia 2016 r., I ACa 1332/15, LEX nr 2004520.
46. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 18 lutego 2016 r., I ACa 775/15, LEX nr 2005581.
Literatura
1. Bień-Kacała A., Zasada praworządności i jej gwarancje w Konstytucji RP z 1997 r., w: Praworządność i jej gwarancje, red. D. Kala, Warszawa 2009.
2. Bladowski B., Metodyka pracy sędziego cywilisty, wyd. 3, Warszawa 2009.
3. Bodio J., Interes prawny a interes publiczny prokuratora wytaczającego powództwo w trybie art. 7, 57 i 189 k.p.c., Palestra 2015, nr 1-2, s. 50-59.
4. Bodio J., Zdolność sądowa a zdolność procesowa w postępowaniu cywilnym, w: Prawo wobec wyzwań współczesności, red. P. Ruczkowski, Kielce 2011.
5. Broniewicz W., Powództwo prokuratora w polskim procesie cywilnym, Państwo i Prawo 1966, z. 7-8.
6. Broniewicz W., Prokurator w cywilnym postępowaniu kasacyjnym, Prokuratura i Prawo 1997, nr 9.
7. Deskiewicz Bartosz, Udział prokuratora w postępowaniu o zaprzeczenie pochodzenia dziecka poczętego w drodze sztucznej inseminacji heterologicznej, Prokuratura i Prawo 2007, nr 9.
8. Dobrzański B., Glosa [do orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 19 października 1965 r., I CR 286/65], Orzecznictwo Sądów Polskich 1966, z. 4.
9. Ereciński T., O uwarunkowaniach, potrzebie oraz zakresie nowego kodeksu postępowania cywilnego, Polski Proces Cywilny 2010, nr 1.
10. Ereciński T., Weitz K., Efektywność ochrony prawnej udzielanej przez sądy w Polsce, Przegląd Sądowy 2005, nr 10.
11. Flaga-Gieruszyńska K., Dostęp do sądu a postulat humanizacji postępowania cywilnego, w: Aurea praxis. Aurea theoria. Księga pamiątkowa ku czci Profesora Tadeusza Erecińskiego, red. J. Gudowski, K. Weitz, t. 2, Warszawa 2011.
12. Franusz A., Dokonywanie czynności dyspozytywnych o charakterze materialnym w procesie z powództwa prokuratora na rzecz oznaczonej osoby, Prokuratura i Prawo 2016, nr 9.
13. Gajda-Roszczynialska K., Udział podmiotów innych niż materialnie uprawnione jako stron w procesie cywilnym a kryterium interesu prawnego – zagadnienia wybrane, Polski Proces Cywilny 2015, nr 3.
14. Góra-Błaszczykowska A., Wszczęcie postępowania cywilnego przez prokuratora w świetle zasady równości stron (kilka uwag na tle aktualnego stanu prawnego), Opolskie Studia Administracyjno-Prawne 2008, t. 5.
15. Gross S., Glosa [do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 10 lutego 1972 r., II CR 663/71], Orzecznictwo Sądów Polskich i Komisji Arbitrażowych 1972, z. 12.
16. Gudowski J., O kilku naczelnych zasadach procesu cywilnego – wczoraj, dziś, jutro, w: Prawo prywatne czasu przemian. Księga pamiątkowa dedykowana Profesorowi Stanisławowi Sołtysińskiemu, red. M. Kępiński, Poznań 2005.
17. Harla A.G., Uprawnienia prokuratora do wszczęcia postępowania sądowego w sprawie cywilnej (art. 7 k.p.c.) - uwagi de lege lata i de lege ferenda, Palestra 2006 nr 3-4.
18. Jaworski A., Legitymacja prokuratora do złożenia wniosku o zmianę postanowienia w przedmiocie obowiązku poddania się leczeniu odwykowemu. Glosa do postanowienia z dnia 9 października 2009 r. (IV CSK 210/09), Przegląd Sądowy 2011, nr 5.
19. Jaworski A., Udział prokuratora w postępowaniu cywilnym przed Sądem Najwyższym, Polski Proces Cywilny 2011, nr 3.
20. Jaworski A., Uprawnienia prokuratora w postępowaniu cywilnym w przyszłym Kodeksie postępowania cywilnego - propozycja podstawowych założeń, w: Postępowanie rozpoznawcze w przyszłym Kodeksie postępowania cywilnego, red. K. Markiewicz, A. Torbus, Warszawa 2014.
21. Jodłowski J., Glosa do wyroku [Sądu Najwyższego] z 10 II 1972, II CR 663/71, Państwo i Prawo 1973, z. 4.
22. Kijowski K., Papis W., Rola prokuratora w postępowaniu cywilnym w świetle zmian ustrojowych prokuratury oraz transformacji ustrojowej Polski w latach 1989-2015, Kwartalnik Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury 2015, nr 3.
23. Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, red. A. Zieliński, wyd. 9, Warszawa 2017.
24. Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, red. E. Marszałkowska-Krześ, wyd. 8, Warszawa 2017 (Legalis).
25. Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, red. Z. Resich, W. Siedlecki, t. 1, wyd. 2, Warszawa 1975.
26. Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom I. Art. 1-50538, red. M. Manowska, wyd. 3, Warszawa 2015.
27. Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom I. Art. 1-729, red. A. Góra-Błaszczykowska, wyd. 2, Warszawa 2016.
28. Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom I. Artykuły 1-366, red. H. Dolecki, T. Wiśniewski, wyd. 2, Warszawa 2013.
29. Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom I. Postępowanie rozpoznawcze, red. T. Ereciński, wyd. 5, Warszawa 2016.
30. Kodeks postępowania cywilnego. Tom I. Komentarz do art. 1-729, red. A. Jakubecki, wyd. 7, Warszawa 2017.
31. Kodeks postępowania cywilnego. Tom I. Komentarz. Art. 1-366, red. A. Marciniak, K. Piasecki, wyd. 7, Warszawa 2016.
32. Korzan K., Cel i przyczyny wpływu ustawodawstw obcych na kształtowanie się systemu postępowania cywilnego w Polsce a zagadnienie odrębności narodowych, w: Jednolitość prawa sądowego a jego odrębności krajowe, red. M. Sawczuk, Lublin 1997.
33. Korzan K., Zagadnienia dostosowania polskiego systemu postępowania cywilnego do standardów europejskich, Radca Prawny 1996, nr 5.
34. Kosek M., Powództwo prokuratora w sprawach niemajątkowych z zakresu prawa rodzinnego, Warszawa 2016.
35. Kościółek A., Arkuszewska A.M., Udział prokuratora w postępowaniu cywilnym, uwagi de lege lata i de lege ferenda, w: Postępowanie rozpoznawcze w przyszłym Kodeksie postępowania cywilnego, red. K. Markiewicz, A. Torbus, Warszawa 2014.
36. Kozaczek M., Prokurator w postępowaniu upadłościowym, Prokuratura i Prawo 2005, nr 5.
37. Lisiewski M., Podstawowe problemy struktury nowego postępowania cywilnego, Nowe Prawo 1957, nr 3.
38. Litauer J.J., O udziale prokuratora w procesie cywilnym. Przyczynek do rewizyi Ustaw Sądowych, Gazeta Sądowa 1896, nr 43, s. 673-677, nr 44.
39. Lubiński K., Udział prokuratora w postępowaniu nieprocesowym w ujęciu prawno-porównawczym, w: Proces i prawo. Rozprawy prawnicze. Księga pamiątkowa ku czci Profesora Jerzego Jodłowskiego, red. E. Łętowska, Wrocław-Warszawa 1989.
40. Łazarska A., Rzetelny proces cywilny, Warszawa 2012.
41. Markiewicz K., Prokurator w postępowaniu cywilnym w ujęciu historycznym, w: O prawie i jego dziejach księgi dwie. Studia ofiarowane Profesorowi Adamowi Lityńskiemu w czterdziestopięciolecie pracy naukowej i siedemdziesięciolecie urodzin, red. M. Mikołajczyk, t. 2, Białystok-Katowice 2010.
42. Masewicz W., Czy potrzebny jest udział prokuratora w procesie cywilnym, Nowe Prawo 1957, nr 6.
43. Masewicz W., Prokurator w postępowaniu cywilnym, Warszawa 1975.
44. Mazowiecka L., Prokuratura w Polsce 1918-2014, Warszawa 2015.
45. Meszorer A., Stanowisko i czynności prokuratora w postępowaniu cywilnym, Warszawa 1957.
46. Osowy P., Osoba z zaburzeniami psychicznymi jako strona procesu cywilnego – zagadnienia wybrane, w: Problematyka osób z zaburzeniami psychicznymi. Aspekty medyczne i prawne, red. K. Flaga-Gieruszyńska, B. Karakiewicz, A. Klich, Sopot 2017.
47. Piekarski M., Pozbawienie strony możności obrony swych praw w postępowaniu cywilnym, Warszawa 1964.
48. Piekarski M., Wpływ zakłócenia czynności psychicznych strony na tok procesu, Państwo i Prawo 1961, z. 7.
49. Piórkowska M., Kilka refleksji w związku z udziałem prokuratora w postępowaniu cywilnym, Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego 1994, nr 5.
50. Pogonowski P., Realizacja prawa do sądu w postępowaniu cywilnym, Warszawa 2005.
51. Resich Z., Efektywność postępowania cywilnego, w: Proces i prawo. Rozprawy prawnicze. Księga pamiątkowa ku czci Profesora Jerzego Jodłowskiego, red. E. Łętowska, Wrocław-Warszawa 1989.
52. Resich Z., Nauka o organach ochrony prawnej, Warszawa 1973.
53. Sawczuk M., Zdolność procesowa a stan psychiczny strony, Nowe Prawo 1959, nr 10.
54. Sawczuk M., Zdolność procesowa w postępowaniu cywilnym, Warszawa 1963.
55. Stefko K., Udział prokuratora w postępowaniu cywilnym, Warszawa 1956.
56. Stypułkowska M., Zakres uprawnień prokuratora w postępowaniu cywilnym, NP 1957, nr 12.
57. Weitz K., Czy nowa kodyfikacja postępowania cywilnego? Państwo i Prawo 2007, z. 3.
58. Wengerek E., Udział prokuratora w postępowaniu cywilnym w świetle polskiej literatury prawniczej, Studia Cywilistyczne 1963, t. 3.
59. Wengerek E., Zakres sądowej ochrony w sprawach cywilnych, Państwo i Prawo 1975, z. 3.
60. Wiśniewski P., Udział prokuratora w postępowaniu cywilnym, Toruń 2014.
61. Wiśniewski P., Udział prokuratora w postępowaniu cywilnym. Część I, Prokuratura i Prawo 1997, nr 10; Część II, Prokuratura i Prawo 1997, nr 11.
62. Włodyka S., Udział prokuratora w postępowaniu cywilnym w świetle nowego ustawodawstwa, Nowe Prawo 1966, nr 9.
63. Włodyka S., Zdolność sądowa i procesowa w nowym ustawodawstwie cywilnym, Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego 1966, nr 5.
64. Zawadzka Z., Formy udziału prokuratora w postępowaniu cywilnym, Prokuratura i Prawo 2009, nr 10.
65. Zawadzka Z., Pozycja procesowa prokuratora w postępowaniu cywilnym, Prokuratura i Prawo 2010, nr 6.
66. Zembrzuski T., Rola Prokuratora Generalnego w cywilnym postępowaniu kasacyjnym, Prokuratura i Prawo 2006, nr 2.
Misztal-Konecka, J. (2020). Wzięcie udziału przez prokuratora w postępowaniu cywilnym jako gwarancja zapewnienia efektywności ochrony prawnej. Zeszyty Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, 60(3), 21–41. https://doi.org/10.31743/zn.2017.60.3.21-41
Joanna Misztal-Konecka
joannamisztal@kul.pl
Licencja
Czasopismo zapewnia bezpłatny i otwarty dostęp (ang. open access) do całej zawartości.
Teksty opublikowane w tomach 3/2018 - 4/2023 udostępnione są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Od tomu 1/2024 teksty udostępniane są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa CC BY 4.0.
