KRYTYKA STANOWISKA KOMITETU BIOETYKI PRZY PREZYDIUM PAN W SPRAWIE KLAUZULI SUMIENIA W OPIECE ZDROWOTNEJ
Paweł Jaranowski
Olgierd Pankiewicz
Abstrakt
Artykuł stanowi krytyczną analizę stanowiska Komitetu Bioetyki przy Prezydium PAN (dalej KB) z dnia 12 listopada 2013 roku w sprawie klauzuli sumienia. Dowodzimy w nim, że podstawę wnioskowania KB stanowi filozofia redukcjonistyczna, której założenia są obce hipokratesowej etyce lekarskiej. Przypominamy jednocześnie obowiązki lekarza wynikające z natury jego relacji z pacjentem, oddzielając od nich niegodziwe, narzucane z zewnątrz cele medycyny. Wykazujemy dalej oderwanie argumentacji KB od podstaw etycznych prawa i współczesnej wiedzy medycznej. Udowadniamy, że rozwiązaniem konfliktów wokół klauzuli sumienia w medycynie reprodukcyjnej nie jest jej ograniczanie, lecz uznanie godności i prawa do życia człowieka chorego również przed urodzeniem. Wnioskiem pracy jest negatywna ocena stanowiska KB jako dokumentu poświęconego nie etyce lekarskiej, lecz przekształcaniu służby zdrowia w dowolny kontrakt z publicznym płatnikiem.
Słowa kluczowe:
etyka lekarska, bioetyka, medycyna reprodukcyjnaBibliografia
Biesaga T., Właściwe i niewłaściwe cele medycyny, „Medycyna Praktyczna” 2004, nr 4, s. 20–25. Komitet Bioetyki przy Prezydium PAN, Załącznik do stanowiska KB nr 4/2013, pkt 7.
Safjan M., Prawo wobec ingerencji w naturę ludzkiej prokreacji, Warszawa 1990.
Smyczyński T., Konwencja o prawach dziecka, Warszawa 1994.
Smyczyński T., Pojęcie i status dziecka poczętego, „Studia Prawnicze” 1989, nr 4, s. 25.
Zoll A., Opinia prawna w sprawie oceny konstrukcji i skutków prawnych projektu zmiany art. 30 i 38 Konstytucji RP, w: Biuro Analiz Sejmowych, Konstytucyjna formuła ochrony życia, Warszawa 2007.
Akty prawne:
Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej, Stanowisko nr 74/13/P-VI z dnia 6 grudnia 2013 r. w sprawie korzystania z klauzuli sumienia w praktyce lekarskiej.
Trybunał Konstytucyjny, Orzeczenie z dnia 15 stycznia 1991 r. w sprawie U 8/90.
Trybunał Konstytucyjny, Postanowienie z dnia 7 października 1992 r. w sprawie U 1/92.
Trybunał Konstytucyjny, Uchwała z dnia 17 marca 1993 r. w sprawie W16/92.
Trybunał Konstytucyjny, Wyrok pełnego składu z dnia 27 maja 1997 r. w sprawie K 26/96.
Trybunał Konstytucyjny, Orzeczenie pełnego składu z dnia 7 stycznia 2004 r. w sprawie K 14/03. Trybunał Konstytucyjny, Wyroki w sprawach Tysiąc przeciwko Polsce z dnia 20 marca 2007.
Trybunał Konstytucyjny, R. R. przeciwko Polsce z dnia 27 maja 2011; P. i S. przeciwko Polsce z dnia 30 października 2012.
Licencja
Czasopismo zapewnia bezpłatny i otwarty dostęp (ang. open access) do całej zawartości.
Teksty opublikowane w tomach 3/2018 - 4/2023 udostępnione są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Od tomu 1/2024 teksty udostępniane są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa CC BY 4.0.
