Wiara w dogmaty maryjne dorosłych katolików w Polsce na przełomie XX i XXI wieku. Na podstawie wyników badań socjologicznych

Józef Baniak

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza , Polska
https://orcid.org/0000-0002-8423-5362


Abstrakt

W artykule ukazano wiarę dorosłych katolików w Polsce w dogmaty maryjne. Podstawę tej prezentacji stanowią wyniki badań socjologicznych zrealizowanych na przełomie XX i XXI wieku wśród dorosłych katolików zamieszkujących miasta i wsie. Badania uwzględnione w tym artykule zostały zrealizowane przez autorów za pomocą różnych metod socjologicznych. Badania te wykazały, że nastawienie dorosłych katolików do dogmatów maryjnych było zróżnicowane i zależne od takich czynników jak płeć, miejsce zamieszkania, wiek, deklaracje wiary religijnej i praktyk kultowych. Badania wykazały, że w XXI wieku mniej dorosłych katolików akceptowało dogmaty religijne i wierzyło w ich sens religijny niż w XX wieku.

Słowa kluczowe:

dogmaty maryjne, wiara w dogmaty maryjne, katolicy dorośli, przełom XX i XXI wieku

Adamiak E., Macierzyństwo Boga i Maryi w teologii feministycznej, „Salvatoris Mater. Kwartalnik Mariologiczny” 1999, nr 1, s. 256–271.

Adamiak E., Mariologia, Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego UAM, Poznań 2003.

Babbie E., Badania społeczne w praktyce, tłum. W. Betkiewicz, M. Bucholc, P. Gadomski, J. Haman, A. Jasiewicz, A. Kloskowska-Dudzińska, M. Kowalski, M. Mozga, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007, s. 353–360.

Baniak J., Religijność miejska w warunkach uprzemysłowienia i ruralizacji na przykładzie Kalisza. Studium socjologiczne, Kaliskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, Kalisz 1990.

Blalock H.C., Statystyka dla socjologów, tłum. M. Tabin, I. Topińska, K. Starzec, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1977, s. 430–437.

Boniecki A., Dogmat, „Tygodnik Powszechny” 2021, nr 33, s. 7.

Czarnowski S., Kultura. Dzieła, t. 1,Wydawnictwo PWN, Warszawa 1956.

Deptuła Cz., Z zagadnień historii kultu maryjnego w Polsce, „Ateneum Kapłańskie” 1960, t. 60, s. 391–419.

Dyczewski L., Religijność społeczeństwa polskiego w okresie międzywojennym, „Collectanea Theologica” 1972, nr 3, s. 26–48.

Evdokimov P., Prawosławie, tłum. J. Klinger, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 1986.

Frankfort-Nachmias Ch., Nachmias D., Metody badawcze w naukach społecznych, tłum. E. Hornowska, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań 2001, s. 66–68.

Górski K., Problematyka historyczna kultu maryjnego, „Nasza Przeszłość” 1961, nr 13, s. 245–267.

Jamniak B., Religijność i moralność katolików wiejskich. Studium socjologiczne na przykładzie parafii p.w. Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny w Świerznie, Poznań 2020 (mps rozprawy doktorskiej w Archiwum Wydziału Socjologii UAM w Poznaniu).

Kamiński R., Przynależność do parafii katolickiej. Studium pastoralne, Redakcja Wydawnictw KUL, Lublin 1987.

Kłoczowski J., Sens społeczny polskiej mariologii, „Więź” 1982, nr 7, s. 3–13.

Konstytucja Dogmatyczna o Kościele w świecie współczesnym „Gaudium et spes”, Pallottinum, Poznań 2005, s. 521–754.

Królikowski J., Wniebowzięcie Bogarodzicy Maryi a chrześcijańska perspektywa eschatologiczna, „Salvatoris Mater. Kwartalnik Mariologiczny” 2000, nr 4, s. 107–123.

Libiszowska-Żółtkowska M., Postawy inteligencji wobec religii. Studium socjologiczne, Instytut Filozofii i Socjologii PAN, Warszawa 1991.

Libiszowska-Żółtkowska M., Wiara uczonych. Esej socjologiczny mocno osadzony w empirii, Zakład Wydawniczy „Nomos”, Kraków 2000.

Łaszewski W., Dziewicze macierzyństwo Maryi – znak miłości transcendującej świat w świetle teologii Karla Rahnera, „Salvatoris Mater. Kwartalnik Mariologiczny” 2000, nr 1, s. 158–169.

Mariański J., Religijność społeczeństwa polskiego w perspektywie europejskiej. Próba syntezy socjologicznej, Zakład Wydawniczy „Nomos”, Kraków 2004.

McKinney J.C., Methodology, technique and procedure in sociology, w: Modern Sociological Theory in Continuity and Change, eds. H. Becker, A. Boskoff, Holt, Reinhart & Winston, New York 1957, s. 174–195.

Piwowarski W., Miejsce i rola Kościoła ludowego w społeczeństwie polskim, „Przegląd Powszechny” 1982, nr 3, s. 61–75.

Przekonania religijne Polaków, „Rzeczpospolita” 2003, nr 63, s. 2–11.

Sroczyńska M., Kultura religijna nauczycieli. Studium socjologiczne, Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Jana Kochanowskiego, Kielce 1999.

Szauer R., Z dystansem i w potrzebie. Religijność i moralność mieszkańców diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej. Studium socjologiczne, Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego, Warszawa 2022.

Szulc S., Metody statystyczne, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 1968.

Świątkiewicz W., Religijność w życiu współczesnych rodzin, w: Wartości a style życia rodzin. Socjologiczne badania rodzin miejskich na Górnym Śląsku, red. tenże, Uniwersytet Śląski, Katowice 1992.

Wojnowski J., Rozwój czci Matki Boskiej w Polsce, „Homo Dei” 1957, nr 26, s. 846–862.

Wojtkowski J., Powstanie „Godzinek o Niepokalanym Poczęciu Najświętszej Maryi Panny” z „Modlitw Wacława”, „Roczniki Teologiczno-Kanoniczne KUL” 1955, nr 2, s. 23–38.

Wojtkowski J., Wiara w niepokalane poczęcie Najświętszej Maryi Panny w świetle średniowiecznych zabytków liturgicznych, Wydawnictwo KUL, Lublin 1958.

Zaręba S.H., Wiara religijna wśród wartości nadających sens życiu ludzkiemu w świetle badań socjologicznych nad młodzieżą szkolną i akademicką, „Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne UKSW” 2010, nr 4, s. 4–19.

Zaręba S.H., Wiara sakralna, wiara klerykalna, wiara masowa…? Wizerunek polskiej religijności, w: Rodzina, religia, społeczeństwo. Polacy 2009 w diagnozie socjologicznej, red. tenże, ISKK, Warszawa 2010, s. 77–99.

Zaręba S.H., Współczesny katolicyzm polski. Ile tradycji, ile zmiany?, „Przegląd Religioznawczy” 2010, nr 3, s. 107–122.

Pobierz

Opublikowane
31.03.2023


Baniak , J. . (2023). Wiara w dogmaty maryjne dorosłych katolików w Polsce na przełomie XX i XXI wieku. Na podstawie wyników badań socjologicznych. Zeszyty Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, 66(1), 83–106. https://doi.org/10.31743/znkul.13806

Józef Baniak   j.baniak@amu.edu.pl
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza https://orcid.org/0000-0002-8423-5362



Licencja

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Czasopismo zapewnia bezpłatny i otwarty dostęp (ang. open access) do całej zawartości. 

Teksty opublikowane w tomach 3/2018 - 4/2023 udostępnione są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Od tomu 1/2024 teksty udostępniane są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa CC BY 4.0.