KODY I SEMANTYKI W KOMUNIKACJI ŚRODOWISK NACJONALISTYCZNYCH
Marcin Pielużek
Abstrakt
Ugrupowania nacjonalistyczne wykorzystują liczne subkulturowe kanały komunikacji do promowania programów politycznych, manifestacji przekonań i wartości, generując oraz reprodukując specyficzne kody komunikacyjne. Celem artykułu jest rekonstrukcja językowego obrazu świata polskich środowisk nacjonalistycznych. Przyjęta przez autora perspektywa komunikacyjna koncentruje się na sposobach konstruowania oraz funkcjach poszczególnych konstruktów, dokonana w oparciu o kluczowe kody wykorzystywane w komunikacji radykalnej prawicy. Bazując na teoriach konstruktywistycznych językoznawstwa kognitywnego oraz koncepcji językowego obrazu świata, podjęta została próba identyfikacji oraz analizy obecnych w publikacjach środowisk skrajnie prawicowych podstawowych kodów tożsamościowych i ich semantyk.
Słowa kluczowe:
językowy obraz świata, komunikacja społeczna, konstruktywizm, nacjonalizm, radykalne ruchy polityczneBibliografia
Andrzejewski B., Leo Weisgerbera relatywistyczna koncepcja języka, „Studia Metodologiczne” 1983, t. 22, s. 137–153.
Anusiewicz J., Dąbrowska A., Fleischer M., Językowy obraz świata i kultura. Projekt koncepcji badawczej, „Język i Kultura” 2000, t. 13, s. 11–44.
Billig M., Banalny nacjonalizm, tłum. M. Sekerdej, Kraków 2008.
Czerwiński M., „IV Rzeczpospolita”, czyli o znaku w świecie kodów, w: Język IV Rzeczpospolitej, red. M. Czerwiński, P. Nowak, R. Przybylska, Lublin 2010, s. 63–73.
Finke P., Konstruktiver Funktionalismum. Die wissenschaftstheoretischw Basis einer empirischen Theorie der Literatur, Braunschweig – Wiesbaden 1982.
Fleischer M., Obraz świata. Ujęcie z punktu widzenia teorii systemów i konstruktywizmu, „Język i Kultura” 2000, t. 13, s. 45–71.
Fleischer M., Konstrukcja rzeczywistości, Wrocław 2002.
Fleischer M., Ogólna teoria komunikacji, Wrocław 2007.
Fleischer M., Konstrukcja rzeczywistości 2, Wrocław 2008.
Fleischer M., Wprowadzenie – krótka historia konstruktywizmu, w: Radykalny konstruktywizm. Antologia, red. B. Balicki, D. Lewiński, B. Ryż, Wrocław 2010, s. 7–23.
Fleischer M. Zarys ogólnej teorii komunikacji, w: Radykalny konstruktywizm. Antologia, red. B. Balicki, D. Lewiński, B. Ryż, Wrocław 2010, s. 331–365.
Glasersfeld von E., Radical Constructivism: A Way of Knowing and Lewarning, London-Washington D.C 1995.
Hammerl R., Sambor J., Statystyka dla językoznawców, Warszawa 1990.
Kajtoch W., Językowe obrazy świata i człowieka w prasie młodzieżowej i alternatywnej, t. 1–2, Kraków 2008.
Kołodziej J., Wartości polityczne. Rozpoznanie, rozumienie, komunikowanie, Kraków 2011.
Lewiński D., Strukturalistyczna wyobraźnia metateoretyczna. O procesach paradygmatyzacji w polskiej nauce o literaturze po 1958 roku, Kraków 2004.
Luhmann N., Systemy społeczne. Zarys ogólnej teorii, tłum. M. Kaczmarczyk, Kraków 2007.
Maćkiewicz J., Kategoryzacja a językowy obraz świata, w: Językowy obraz świata, red. J. Bartmiński, Lublin 2004, s. 47–55.
Maturana R.H, Ontologia obserwacji. Biologiczne podstawy samoświadomości i fizykalna dziedzina egzystencji, w: Radykalny konstruktywizm. Antologia, red. B. Balicki, D. Lewiński, B. Ryż, Wrocław 2010, s. s. 29–46.
Piaget J., Równoważenie struktur poznawczych, tłum. Zofia Zakrzewska, Warszawa 1981.
Pawłowski A., Metodologiczne podstawy wykorzystania słowników frekwencyjnych w badaniu językowego obrazu świata, w: Przeszłość w językowym obrazie świata, red. A. Pajdzińska, P. Krzyżanowski, Lublin 1999, s. 81–99.
Pawłowski A., Metody kwantytatywne w sekwencyjnej analizie tekstu, Warszawa 2001.
Pawłowski A., Piasecki M., Broda B., Możliwości i ograniczenia metody automatycznego generowania profili semantycznych leksemów na podstawie danych korpusowych, „Zeszyty Prasoznawcze” 2010, nr 3–4(203–204), s. 55–78.
Pielużek M., Wizerunek nacjonalisty i nacjonalizmu. Wyniki badań empirycznych, w: Teorie komunikacji i mediów t. 6: Poprawność i stosowność w komunikacji, pod red. M. Graszewicza, Wrocław 2013.
Pisarek W., Językowy obraz świata, w: Encyklopedia wiedzy o języku polskim, red. S. Urbańczyk, Wrocław 1978.
Schmidt S.J., Od tekstu do systemu. Zarys konstruktywistycznego (empirycznego) modelu nauki, w: Konstruktywizm w badaniach literackich, red. E. Kuźma, A. Skrendo, J. Madejski, Kraków 2006, s. 199–220.
Skąpska G., Niklasa Luhmanna socjologia religii jako element ogólnej teorii systemu społecznego, w: N. Luhmann, Funkcja religii, tłum. D. Motak, Kraków 2007, s. I–XI.
Tokarski R., Światy za słowami. Wykłady z semantyki leksykalnej, Lublin 2014.
Whorf B. L., Język, myśl i rzeczywistość, tłum. T. Hołówka, Warszawa 1982.
Wierzbicka A., Semantyka: jednostki elementarne i uniwersalne, Lublin 2006.
Licencja
Czasopismo zapewnia bezpłatny i otwarty dostęp (ang. open access) do całej zawartości.
Od numeru 1/2024 teksty udostępniane są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa CC BY 4.0.
Teksty opublikowane w numerach od 3/2018 do 4/2023 udostępnione są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych CC BY-NC-ND 4.0.
Z utworów opublikowanych w niniejszym czasopiśmie przed nr 3/2018 można korzystać w ramach dozwolonego użytku zgodnie z art. 23-35 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
