W służbie wartości Ks. prof. Jan Szymczyk (1963–2020)
Krzysztof Motyka
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II , Polskahttps://orcid.org/0000-0002-8805-7495
Abstrakt
Artykuł przedstawia biografię naukową śp. Księdza Profesora Jana Szymczyka, Kierownika Katedry Struktur, Procesów Społecznych i Pracy Socjalnej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, Dyrektora Instytutu Nauk Socjologicznych, Przewodniczącego Rady Naukowej „Zeszytów Naukowych KUL”. J. Szymczyk ukończył Wyższe Seminarium Duchowne w Sandomierzu, otrzymując magisterium teologii na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim w 1989 r. W tym samym roku otrzymał w Radomiu święcenia kapłańskie. Przez cztery następne lata pracował jako wikariusz w parafii pw. Matki Bożej Częstochowskiej w Radomiu. W latach 1992–1996 pełnił funkcję diecezjalnego duszpasterza tamtejszego środowiska akademickiego oraz diecezjalnego duszpasterza ds. środków społecznego przekazu. W 1996 r., po 4 letnich studiach doktoranckich w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, obronił pracę doktorską pt. Zasada dobra wspólnego w ujęciu przedstawicieli Szkoły Lubelskiej i otrzymał doktorat z socjologii. Habilitował się w KUL w 2007 na podstawie dorobku naukowego, w tym rozprawy habilitacyjnej W świecie ludzkich kreacji. Stanisława Ossowskiego koncepcja rzeczywistości społecznej. Od 1996 r. był On zatrudniony w KUL jako asystent, następnie jako adiunkt, a od 2009 r. jako profesor nadzwyczajny. Jego dorobek obejmuje ponad 150 publikacji, w tym 6 książek autorskich i 12 prac zbiorowych pod jego redakcją lub współredakcją. Był uznanym specjalistą przede wszystkim w zakresie socjologii wartości, a następnie socjologii ruchów społecznych, socjologii ciała, socjologii sportu, socjologii życia publicznego, znawcą twórczości Stanisława Ossowskiego. Także jego prace publicystyczne, zwłaszcza te opublikowane w ostatnich kilku latach jego życia, odnoszą się do wartości i świadczą o jego wrażliwości aksjologicznej. Był również doskonałym i oddanym studentom dydaktykiem. Jan Szymczyk zmarł przedwcześnie 15 listopada 2021 r. w Lublinie, pozostawiając w smutku swoich nauczycieli, mistrzów, współpracowników i studentów, gdyż był lubiany i ceniony za swą naukową solidność, profesjonalizm i zaangażowanie, za życzliwość, wrażliwość i skromność.
Słowa kluczowe:
Jan Szymczyk, socjologia polska, socjologia wartościBibliografia
Archiwum Uniwersyteckie KUL, Referat Personalny, Akta osobowe pracowników, Szymczyk Jan,
ks., sygn. A-2906.
Archiwum Uniwersyteckie KUL, Wydział Nauk Społecznych, Akta osobowe studentów, Szymczyk
Jan, ks. (1992–1996), sygn. NS 43702 (AU KUL, WNS).
Szymczyk J., Zasada dobra wspólnego w ujęciu przedstawicieli Szkoły Lubelskiej, Lublin 1996, rozprawa
doktorska, mps., ss. 310, AU KUL, WNS.
Szymczyk J., Prawa osobowe człowieka w świetle encyklik społecznych Jana Pawła II, Lublin 1989,
praca magisterska, mps, ss. 85, AU KUL, WNS.
Adamczyk M.D., Elementy socjologii ciała w twórczości Jana Szymczyka, „Zeszyty Naukowe KUL”
, t. 64, nr 1–2, s. 69–83.
C.J., Nagroda Pokojowa im. św. o. Maksymiliana Marii Kolbe i Reinholda Schneidera, „Biuletyn Informacyjny KUL” 1983, nr 1–2, s. 135–136.
Cieszkowski J., Diariusz wydarzeń uniwersyteckich: styczeń – marzec 1983, „Zeszyty Naukowe KUL”
, t. 26, nr 1, s. 92–95.
dw, Sukces absolwentki KUL, „Dziennik Wschodni” 15 kwietnia 2015, https://www.dziennikwschodni.
pl/lublin/sukces-absolwentki-kul,n,1000001153.html (dostęp: 17.09.2021).
Dziennikarski opłatek, „Słowo Ludu – Wydanie Radomskie” 1994, nr 6 (13409), s. 1.
Habowski M., Między rodziną a państwem. Struktury pośrednie w świetle prasy katolickiej w Polsce (1989–1995), Oficyna Wydawnicza „Arboretum”, Wrocław 2006, s. 17–32.
Jabłoński A., Jana Szymczyka rozumienie aksjologicznego wymiaru polskiej socjologii, „Zeszyty Naukowe KUL” 2021, t. 64, nr 1–2, s. 37–54.
Jabłoński A., J. Szymczyk, Realist-Axiological Perspectives and Images of Social Life. A Century of Sociology at The John Paul II Catholic University of Lublin, Peter Lang, Berlin 2020. (Crossref)
Konkurs, „Przegląd Uniwersytecki” 1993, R. 5, nr 4, s. 24.
Kowalczyk S., Jana Szymczyka socjologia ciała i kultury fizycznej, „Zeszyty Naukowe KUL” 2021, t. 64, nr 1–2, s. 55–68.
Opłatek dziennikarski w Radomiu, „Słowo – Dziennik Katolicki” 1994, nr 13, s. 7.
Ossowski z perspektywy półwiecza, red. A. Sułek, Oficyna Naukowa, IS UW, Warszawa 2014.
Płusa S., Homilia podczas mszy św. pogrzebowej Jana Szymczyka, https://diecezja.radom.pl/pogrzeb-
-sp-ks-prof-jana-szymczyka/ (dostęp: 17.09.2021).
Szymczak W., Nowe ruchy społeczne jako przedmiot badań socjologicznych w ujęciu Jana Szymczyka, „Zeszyty Naukowe KUL” 2021, t. 64, nr 1–2, s. 85–105.
Szymczak W., J. Szymczyk, Socjologia partycypacji społecznej i nowych ruchów społecznych, w: 100
lat socjologii w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II. Idee. teorie. badania, red. W. Szymczak, TN KUL, Lublin 2018, s. 291–315.
Szymczyk J., Aksjologiczno-socjologiczne elementy sztuki w pismach Stanisława Ossowskiego, „Kultura i Społeczeństwo” 2003, nr 2, s. 51–70.
Szymczyk J., Chrześcijanin w czasie zarazy, „WPiS” 2020, nr 5, s. 62–64.
Szymczyk J., Ciało jako wartość, w: Leksykon socjologii moralności. Podstawy, teorie, badania, perspektywy, red. J. Mariański, Nomos, Kraków 2015, s. 79–86.
Szymczyk J., Dobro wspólne a prawa człowieka w ujęciu przedstawicieli lubelskiej szkoły katolickiej nauki społecznej, w: Pomiędzy etyką a polityką. 80 lat socjologii w Katolickim Uniwersytecie
Lubelskim (1918–1998), red. E. Hałas, Lublin 1999, s. 277–297.
Szymczyk J., Dysfunkcjonalna recepcja wizerunku ciała człowieka i jej społeczne skutki, w: Na krawędzi. Reperkusje zachowań ryzykownych w relacji do ciała, red. P. Prüfer, Wydawnictwo
Naukowe Akademii im. Jakuba z Paradyża, Gorzów Wielkopolski 2016, s. 25–47.
Szymczyk J., Elements of the Application of the Complementarity Principle. Issues of the Sociology of Subjectivity and Social Structures, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2014.
Szymczyk J., Elementy socjologii ciała, w: Socjologia medycyny w multidyscyplinarnych badaniach humanizujących biomedycynę, red. M. Skrzypek, Wydawnictwo KUL, Lublin 2013, s. 197–222.
Szymczyk J., Elementy interdyscyplinarnej kooperacji socjologii ciała, sportu i turystyki, w: Podstawy interdyscyplinarności w naukach o zdrowiu. Poznawcza tożsamość dyscyplin badających socjokulturowy wymiar zdrowia i choroby, red. M. Skrzypek, Wydawnictwo KUL, Lublin 2014, s. 113–136.
Szymczyk J., Gmina, czyli wspólnota, „Ład” 1994, R. 12, nr 17, s. 1, 4.
Szymczyk J., Hierarchiczny charakter dobra wspólnego w ujęciu przedstawicieli szkoły lubelskiej, „Roczniki Nauk Społecznych” 1999, t. 27, z. 1, s. 33–49.
Szymczyk J., Idea republikanizmu a think-tanki. Polskie realia, w: Kontrowersje dyskursywne. Między wiedzą specjalistyczną a praktyką społeczną, red. A. Jabłoński, J. Szymczyk, M. Zemło, Wydawnictwo
KUL, Lublin 2012, s. 197–220.
Szymczyk J., Immanentny i instrumentalny aspekt dobra wspólnego, „Roczniki Nauk Społecznych”
, t. 26, z. 1, s. 157–170.
Szymczyk J., Instytucje, procesy i systemy społeczne. Makrosocjologia, w: 100 lat socjologii w Katolickim
Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II. Idee. teorie. badania, red. W. Szymczak, TN KUL, Lublin 2018, s. 63–85.
Szymczyk J., Jakie państwo: opiekuńcze czy pomocnicze?, „Chrześcijanin w Świecie” 1993, R. 23, nr 2, s. 209–230.
Szymczyk J., Katedra Socjologii Makrostruktur i Ruchów Społecznych. W stronę realizacji zasady komplementarności, w: Tradycja i współczesność. 90 lat socjologii w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, red. S. Fel, J.P. Gałkowski, J.M. Zabielska, Wydawnictwo KUL, Lublin 2009, s. 146–147.
Szymczyk J., Koncepcja ładu porozumień międzygrupowych w ujęciu Stanisława Ossowskiego, „Zeszyty Społeczne KIK” 2001, R. 9, nr 9, s. 149–158.
Szymczyk J., The Lublin School Representatives’ Approach to the Normative Character of the Common Good, w: Ku prawdzie we wspólnocie człowieka i Boga. Studia dedykowane ks. Stanisławowi
Kowalczykowi, red. E. Balawajder, P. Nitecki, A. Jabłoński, Wydawnictwo Diecezjalne w Sandomierzu,
Sandomierz 1997, s. 289–300. (Crossref)
Szymczyk J., Między wolnością a tendencjami uniformizacyjnymi. Z problematyki funkcjonowania mass mediów w demokracji, w: Między unifikacją a dezintegracją. Kondycja wiedzy we współczesnym społeczeństwie, red. A. Jabłoński, M. Zemło, Wydawnictwo KUL, Lublin 2008, s. 255–271.
Szymczyk J., Na pasywność katolików liczą tęczowi, „WPiS” 2019, nr 9, s. 12–16.
Szymczyk J., Nowe ruchy społeczne i moralność, w: Leksykon socjologii moralności. Podstawy, teorie, badania, perspektywy, red. J. Mariański, Nomos, Kraków 2015, s. 496–502.
Szymczyk J., O zasadzie pomocniczości, „Ład” 1994, R. 12, nr 8, s. 1, 4.
Szymczyk J., Odkrywanie wartości. Z problematyki socjologiczno-aksjologicznej, Polihymnia, Lublin
Szymczyk J., Patrząc na ten świat, [b.w.], Radom 1991.
Szymczyk J., Pomiędzy marzeniami a faktami. Szkice socjologiczne, Norbertinum, Lublin 2005.
Szymczyk J., Posługa słowa i modlitwy – społeczne nauczanie ks. Romana Kotlarza w kontekście „wydarzeń radomskich”, „Biuletyn Kwartalny Radomskiego Towarzystwa Naukowego” 1990,
t. 27, z. 1–2, s. 85–97.
Szymczyk J., Reinhold Schneider – myśliciel również na dziś, „Niedziela” 1986, nr 47, s. 5, 7.
Szymczyk J., Rektorzy – obrońcy gender, „WPiS” 2020, nr 10, s. 21–24.
Szymczyk J., Rozumienie wartości w pismach Stanisława Ossowskiego, „Summarium” 2001/2002, R. 30/31, s. 53–73.
Szymczyk J., Rudymentarne wartości republikańskie. Zarys problematyki, w: Segmenty aktywności społecznej a wartości. Idee i praktyka, red. J. Szymczyk, Wydawnictwo KUL, Lublin 2012, s. 111–152.
Szymczyk J., Socjologia ciała jako nauka, w: Leksykon socjologii moralności. Podstawy, teorie, badania, perspektywy, red. J. Mariański, Nomos, Kraków 2015, s. 721–726.
Szymczyk J., Socjologiczne rozumienie wartości w aspekcie relacjonistycznym, „Zeszyty Naukowe
KUL” 2019, t. 62, nr 3, s. 35–54. (Crossref)
Szymczyk J., Układy patronacko-klienckie w perspektywie społecznych uwarunkowań wiedzy:
pomiędzy oglądami a obrazami, w: Wiedza między słowem a obrazem, red., A. Jabłoński, J. Szymczyk, M. Zemło, Wydawnictwo KUL, Lublin 2010, s. 283–298.
Szymczyk J., Uwarunkowania współczesnej polskiej socjologii, „Studia Diecezji Radomskiej” 2002, t. 4, s. 355–364.
Szymczyk J., W kręgu pychy. O krainie demiurgii i barbarii, „Arcana” 2019, nr 147, s. 21–34.
Szymczyk J., W stronę chadecji, „Ład” 1993, R. 11, nr 45, s. 1, 7.
Szymczyk J., Wartości a zachowania i działania społeczne, w: Segmenty aktywności społecznej a wartości. Idee i praktyka, red. J. Szymczyk, Wydawnictwo KUL, Lublin 2012, s. 9–35.
Szymczyk J., Wartości – interesy – struktury społeczne. Uwarunkowania ludzkiej kreatywności i partycypacji w życiu publicznym, red. J. Szymczyk, Norbertinum, Lublin 2010.
Szymczyk J., Wokół (nie)odpowiedzialności: między PRL a III RP, „Arcana” 2018, nr 142, s. 22–33.
Szymczyk J., Wokół relacjonistycznego rozumienia władzy, w: Wiedza – władza, red. A. Jabłoński, J. Szymczyk, M. Zemło, Wydawnictwo KUL, Lublin 2009, s. 51–66.
Szymczyk J., Zamiast wprowadzenia. O Katedrze Socjologii Makrostruktur i Ruchów Społecznych, w: Wartości – interesy – struktury społeczne. Uwarunkowania ludzkiej kreatywności i partycypacji w życiu publicznym, Norbertinum, Lublin 2010, s. 5–15.
Szymczyk J., Zamiast wprowadzenia. W stronę socjologii zaufania z perspektywy wartości, w: Zaufanie społeczne. Teoria – idee – praktyka, red. J. Szymczyk, Oficyna Naukowa, Warszawa 2016, s. 7–31.
Szymczyk J., Zaufanie a soma. Rola ciała człowieka w interakcjach społecznych, w: : Zaufanie społeczne.
Teoria – idee – praktyka, red. J. Szymczyk, Oficyna Naukowa, Warszawa 2016, s. 403–447.
Szymczyk J., Specyfika nowych ruchów społecznych, w: Wartości – interesy – struktury społeczne. Uwarunkowania ludzkiej kreatywności i partycypacji w życiu publicznym, red. J. Szymczyk, Norbertinum, Lublin 2010, s. 33–82.
Szymczyk Jan, w: Encyklopedia 100-lecia KUL, t. 2, red. E. Gigilewicz, Wydawnictwo KUL, Lublin 2018, s. 446.
Szymczyk Jan, w: G. Polak, Kto jest kim w Kościele, Katolicka Agencja Informacyjna, Warszawa 1996, s. 367.
Wyszyński S., Druga kromka chleba: wybór myśli i aforyzmów z kazań, przemówień i rozważań, Pallottinum, Poznań-Warszawa 1976.
Zagała Z., Ogrodnik w świecie demiurgów i barbarzyńców. O aksjologii posługi słowa ks. prof. Jana Szymczyka, „Zeszyty Naukowe KUL” 2021, t. 64, nr 1–2, s. 107–119.
Życiorys ks. dra Jana Szymczyka, „Kronika Diecezji Radomskiej” 1996, R. 5, nr 2/3 (18/19), s. 299.
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II https://orcid.org/0000-0002-8805-7495
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Czasopismo zapewnia bezpłatny i otwarty dostęp (ang. open access) do całej zawartości.
Od numeru 1/2024 teksty udostępniane są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa CC BY 4.0.
Teksty opublikowane w numerach od 3/2018 do 4/2023 udostępnione są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych CC BY-NC-ND 4.0.
Z utworów opublikowanych w niniejszym czasopiśmie przed nr 3/2018 można korzystać w ramach dozwolonego użytku zgodnie z art. 23-35 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
