Lamblia jelitowa Giardia lamblia jako patogen układu pokarmowego człowieka

Agrawal A. K., Tripathi D. M., Sahai R., Gupta N., Saxena R. P., Puri A., Singh M., Misra R. N., Dubey C. B., Saxena K. C. (1997), Management of Giardiasis by a herbal drug „Pippali Rasayana”: a clinical study, Journal of Ethnopharmacology, 56, 3, s. 233-236.

Amer E., Mossallam S. F., Mahrous H. (2014), Therapeutic enhancement of newly derived bacteriocins against Giardia lamblia, Experimental Parasitology, 146, s. 52-63.

Bajer A, Bednarska M, Siński E. (2009), Dwadzieścia lat badań nad Cryptosporidium spp. i Giardia spp. w Polsce, Wiadomości Parazytologiczne, 55, nr 4, s. 301-304.

Bartosik J., Dziwirek K., Łojek J., Kaczyk J., Górski P. (2017), Ekstensywność inwazji pasożytów jelitowych psów wiejskich w wybranych rejonach centralnej i południowej Polski, Roczniki Naukowe Polskiego Towarzystwa Zootechnicznego, 13, 1, s. 61-69.

Biaduń W., Chybowski J., Rukasz H., Stanios H. (2001), Występowanie pasożytów jelitowych u dzieci w makroregionie lubelskim w latach 1976-2000, Wiadomości Parazytologiczne, 47, s. 417-422.

Biaduń W., Stępień-Rukasz H., Chybowski J., Kozłowska-Łój J., Niemczyk M., Rzymowska J. (2006), Diagnostyka laboratoryjna parazytoz u ludzi, AM Lublin.

Bitkowska E., Wnukowska N., Wojtyniak B., Dzbeński T. H. (2004), Analiza występowania pasożytów jelitowych u dzieci klas pierwszych w Polsce w roku szkolnym 2002/2003, Przegląd Epidemiologiczny, 58, s. 295-302.

Bober A. (2019), Naturalne leczenie giardiozy – zioła, dieta, probiotyki, Naturoterapia w praktyce. Dostępny pod adresem: https://www.naturoterapiawpraktyce.pl/artykul/naturalne-leczenie-giardiozy-ziola-dieta-probiotyki, [dostęp dn. 26.03.2020].

Bojar H., Kłapeć T. (2011), Woda jako potencjalne źródło zarażenia ludzi i zwierząt pierwotniakami z rodzajów Cryptosporidium i Giardia, Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 17, 1, s. 45-51.

Chen L. H., Wilson M. E., Davis X. , Loutan L. , Schwartz E. , Keystone J. , Hale D. , Lim P. L., McCarthy A., Gkrania-Klotsas E. , Schlagenhauf P., (2009), Illness in long-term travelers visiting GeoSentinel Clinics, Emerging Infectious Diseases, 15, s. 1773–1782.

Craft J. C., Nelson J. D. (1982), Diagnosis of giardiasis by counterimmunoelectrophoresis of feces, Journal of Infectious Diseases, 145, 4, s. 499-504.

Doiz O., Clavel A., Morales S., Varea M., Castillo F. J., Rubio C., Gόmez-Lus R. (2000), House Fly (Musca domestica) as a Transport Vector of Giardia lamblia, Folia Parasitologica, 47, s. 330-331.

Dziubek Z. (2012), Choroby zakaźne i pasożytnicze, PZWL, Warszawa.

Feng Y., Xiao L. (2011), Zoonotic Potential and Molecular Epidemiology of Giardia Species and Giardiasis, Clinical Microbiology Reviews, 24, s. 110-140.

Głowniak C. (1989), Występowanie Giardia intestinalis w środowiskach rodzinnych w świetle badań epidemiologicznych, Wiadomości Parazytologiczne, 35, s. 25-34.

Golińska Z., Lach J., Bany J., Chaś J. (1997), Występowanie pasożytów jelitowych u dzieci w czterech przedszkolach warszawskich w latach 1994-1996, Przegląd Epidemiologiczny, 51, s. 411-416.

Grant J., Mahanty S., Khadir A., MacLean J. D., Kokoskin E., Yeager B., Joseph l., Diaz J., Gottuzo E., Mainville N., Ward B. J. (2001), Wheat germ suplement reduces cyst and trophozoite passage in people with giardiasis, The American Journal of Tropical Medicine and Hygiene, 65, 6, s. 705-710.

Gundłach J. L., Sadzikowski A. B., Stępień-Rukasz H., Studzińska M. B., Tomczuk K. (2005), Comparison of some serological methods and coproscopic examinations for diagnosis of Giardia spp. invasion in dogs. Polish Journal of Veterinary Sciences, 8, s. 137-140.

Harris J. C., Plummer S., Turner M. P., Lloyd D. (2000), The microaerophilic flagellate Giardia intestinalis: Allium sativum (Garlic) i san effective antigardial, Microbiology, 146, 12, s. 3119-3127.

Hawrelak J. A. (2003), Giardiasis: Patophysiology and Managment, Alternative Medicine Review, 8, 2, s. 129-142.

Jędrzejewski Sz. (2012), Występowanie stadiów dyspersyjnych pasożytów jelitowych w żywności pochodzenia roślinnego, Praca doktorska, Uniwersytet Medyczny, Poznań.

Juszczyk J. (2012), Choroby zakaźne i pasożytnicze, Czelej, Warszawa.

Kadłubowski R., Kurnatowska A. (red.) (1999), Zarys parazytologii lekarskiej, PZWL, Warszawa.

Kaneda Y, Tanaka T, Saw T. (1990), Effects of berberine, a plant alkaloid, on the growth of anaerobic protozoa in axenic culture, The Tokai Journal of Experimental and Clinical Medicine, 15, 6, s. 417-423.

Kędzia A. (2010), Przeciwdrobnoustrojowe działanie czosnku (Allium sativum L.), Postępy Fitoterapii, 1, s. 46-52.

Kotowska M., Albrecht P. (2014), Najczęstsze choroby pasożytnicze przewodu pokarmowego, w: Gastroenterologia dziecięca – poradnik lekarza praktyka, red. Albrecht P., Wydawnictwo Czelej, s. 116-118.

Kowalewska B., Rudzińska M., Zarudzka D., Kotłowski A. (2013), Ocena częstości zarażeń pasożytami jelitowymi wśród pacjentów przychodni Instytutu Medycyny Morskiej i Tropikalnej w Gdyni w okresie ostatnich 30 lat, Diagnostyka Laboratoryjna, 49, 1, s. 9-15.

Lane S., Lloyd D. (2002), Current trends in research into the waterborne parasite Giardia, Critical Revievs in Microbiology, 28, s. 123–147.

Leith G. J., Visvesvara G. S., Wahlaquist S. P., Harmon C. T. (1989), Dietary Fiber and Giardiasis: Dietary Fiber Reduces Rate of Intestinal Infection by Giardia Lamblia in the Gerbil, The American Journal of Tropical Medicine and Hygienie, 41, 5, s. 512-520.

Leońska–Duniec A., Adamska M. (2010), Biologia, epidemiologia i diagnostyka chorobotwórczych pierwotniaków przenoszonych za pośrednictwem wody, Wiadomości Parazytologiczne, 56, 2, s. 125-132.

Lonc E., Okulewicz A., Kopczyńska-Maślej J., Zaródzka Z. (1999), Pasożyty jelitowe u mieszkańców Wrocławia i Wałbrzycha, Wiadomości Parazytologiczne, 45, s. 75-81.

Lutomski J. (2001), Fascynacja czosnkiem – wczoraj i dziś, Postępy Fitoterapii, 1, s. 7-14.

Majewska C., Graczyk T. K., Słodkowicz-Kowalska A., Tamang L., Jędrzejewski Sz., Zduniak P., Solarczyk P., Nowosad A., Nowosad P. (2009), The role of free-ranging, captive, and domestic birds of Western Poland in environmental contamination with Cryptosporidium parvum oocysts and Giardia lamblia cysts, Parasitology Research, 104, s. 1093–1099.

Majewska A. C., Solarczyk P., Moskwa B., Cabaj W., Jankowska W., Nowosad P. (2012), Giardia prevalence in wild cervids in Poland, Annals of Parasitology, 58, 4, s. 207-209.

Mazurczak-Pluta T., Boguradzka A. (2013), Częstość występowania lambliozy w grupie dzieci z nawracającymi bólami brzucha w porównaniu z grupą dzieci bez objawów z przewodu pokarmowego w praktyce lekarzy rodzinnych, Family Medicine & Primary Care Review, 15, 4, s. 549-551.

Miyares C, Hollands I, Castañeda C, González, T; Fragoso, T; Currás, R; Soria, C. (1988) [Clinical trial with a preparation based on propolis „propolisina” in human giardiasis], Acta Gastroenterologica Latinoamericana, 18, 3, s. 195-201.

Nasiłowska M., Dzbeński T. (1991), Analiza występowania pasożytów jelitowych u dzieci z klas pierwszych w Polsce w roku 1988, Przegląd Epidemiologiczny, 45, s. 163-170.

Nowak P., Jochymek M., Pietrzyk A. (2007), Występowanie pasożytów jelitowych człowieka w wybranych populacjach na terenie Krakowa w latach 2000-2006 na podstawie badań parazytologicznych kału przeprowadzonych w Laboratorium Parazytologii Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej, Wiadomości Parazytologiczne, 53, 4, s. 285-293.

Ortega-Barria E., Ward H. D., Keusch G. T., Pereira M. E. (1994), Growth inhibition of the intestinal parasite Giardia lamblia by a dietary lectin is associated with arrest of the cel cycle, The Journal of Clinical Investigation, 94, s. 2283-2288.

Pawłowski Z., Stefaniak J., (2004), Parazytologia kliniczna w ujęciu wielodyscyplinarnym, PZWL, Warszawa.

Perez P. F., Minnaard J., Rouvet M., Knabenhans C., Brassart D., De Antoni G. L., Schiffrin E. J. (2001), Inhibition of Giardia intestinalis by extracellular factors from lactobacilli: an in vitro study, Applied and Environmental Microbiology, 67, 11, s. 5037-5042.

Pikiewicz-Koch A. (1999), Częstość występowania Lamblia intestinalis w wybranych środowiskach dziecięcych, Przegląd Epidemiologiczny, 53, 3-4, s. 339-343.

Pintong A., Ruangsittichai J., Ampawong S., Thima K., Sriwichai P., Komalamisra N., Popruk S. (2020), Efficacy of Ageratum conyzoides extracts against Giardia duodenalis trophozoites: an experimental study, BMC Complementary Medicine and Therapies, 20, 63, https://doi.org/10.1186/s12906-020-2860-6.

Plutzer J., Lassen B., Jokelainen P., Djurković-Djaković O., Kucsera I., Dorbek-Kolin E., Šoba B., Sréter T., Imre K., Omeragić J., Nikolić A., Bobić B., Živičnjak T., Lučinger S., Stefanović L., Kučinar J., Sroka J., Deksne G., Keidāne D. Kváč M., Hůzová Z., Karanis P. (2018), Review of Cryptosporidium and Giardia in the eastern part of Europe, 2016, Euro Surveillance, 23, 4, pii=16-00825. Dostępny pod adresem: https://doi.org/10.2807/1560-7917.ES.2018.23.4.16-00825, [dostęp 18.03.2020].

Płonka W., Dzbeński T. (1995), Analiza występowania pasożytów jelitowych u dzieci klas pierwszych w Polsce w roku szkolnym 1992/1993, Przegląd Epidemiologiczny, 49, s. 285-294.

Pomorska-Wesołowska M. (2019), Pasożyty jako czynniki etiologiczne zakażeń szpitalnych, Zakażenia XXI wieku, 2, s. 93–101. Dostępny pod adresem: doi 10.31350/zakazenia/2019/2/Z2019015, [dostęp 24.03.2020].

Ponce-Macotela M, Navarro-Alegría I, Martínez-Gordillo MN, Alvarez-Chacón R. (1994), [In vitro effect against Giardia of 14 plant extracts], Revista de Investigacion Clinica; Organo del Hospital de Enfermedades de la Nutricion, 46, 5, s. 343-347.

Ramisz A., Królikowska A., Balicka-Ramisz A. (1999), Epidemiologiczne badania nad giardiozą u mieszkańców Szczecina, Wiadomości Parazytologiczne, 22, s. 69-74.

Rosenblatt J. E., Lynne M. S., Schneider S. K. (1993), Evaluation of an enzyme-linked immunosorbent assay for the detection of Giardia lamblia in stool specimen, Diagnostic Microbiology and Infectious Disease, 16, 4, s. 337-341.

Rukasz H., Stanios H., Chybowski J., Biaduń W. (1998), Występowanie Giardia intestinalis w środowisku dziecięcym, Biuletyn Metodyczno-Organizacyjny Instytutu Medycyny Morskiej i Tropikalnej, 31, s. 123-124.

Sawicka-Parobczyk M. (2012), Giardioza u dzieci – właściwe rozpoznanie może być trudne, Pediatria i Medycyna Rodzinna, 8, 3, s. 247-251.

Schabowski J., Skrzydło-Radomańska B., Daniluk J. (1993), Parazytozy przewodu pokarmowego u pacjentów Kliniki Gastroenterologii Akademii Medycznej i Oddziału Klinicznego Instytutu Medycyny Wsi w Lublinie w latach 1980-1990, Wiadomości Parazytologiczne, 39, s. 373-381.

Skorochodzki J., Ołdak E., Taraszkiewicz F., Kurzątkowska B., Sulik A., Zagórska W., Rożkiewicz D. (1998), Rozpowszechnienie zarażenia pierwotniakiem Giardia lamblia u dzieci z przewlekłymi bólami brzucha w północno-wschodniej Polsce, Przegląd Epidemiologiczny, 52, 3, s. 309-315.

Sobotko J., Wysocka J., Harasimczuk T. (1999), Giardia intestinalis. Charakterystyka i metody diagnostyki, Diagnostyka Laboratoryjna, 35, s. 127-134.

Solarczyk P. (2009) Występowanie gatunków i genotypów Giardia u ludzi i zwierząt w Wielkopolsce, Wiadomości Parazytologiczne, 55, 4, s. 459-462.

Solarczyk P., Majewska A. C. (2011), Prevalence and multilocus genotyping of Giardia from animals at the zoo of Poznan, Poland, Wiadomości Parazytologiczne, 57, 3, s. 169-173.

Solarczyk P., Werner A., Majewska A. C. (2010), Genotypowanie izolatów Giardia duodenalis uzyskanych od ludzi w zachodnio-centralnej Polsce, Wiadomości Parazytologiczne, 56, s. 171-177.

Solaymani-Mohammadi S., Singer S.M. (2010), Giardia duodenalis: The double-edged sword of immune responses in giardiasis, Experimental Parasitology, 126, 3, s. 292–297.

Spausta G., Gorczyńska D., Ciarkowska J., Wiczkowski A., Krzanowska E., Gawron K. (2005), Występowanie pasożytów człowieka w wybranych populacjach na przykładzie badań przeprowadzonych w Śląskiej Wojewódzkiej Stacji Sanitarno−Epidemiologicznej, Wiadomości Parazytologiczne, 51, s. 29-34.

Sroka J., Giżejewski Z., Wójcik-Fatla A., Stojecki K., Bilska-Zając E., Dutkiewicz J., Cencek T., Karamon J., Zając V., Kusyk P., Dąbrowska J., Kochanowski M. (2015), Potential role of beavers (Castor fiber) in contamination of water in the Masurian Lake District (north-eastern Poland) with protozoan parasites Cryptosporidium spp. and Giardia duodenalis, Bulletin of the Veterinary Institute in Pulawy, 59, s. 219-228.

Thompson R. C. (2009), Echinococcus, Giardia and Cryptosporidium: observational studies challenging accepted dogma, Parasitology, 136, s. 1529–1535.

Tripathi D. M., Gupta N., Lakshmi V., Saxena K. C., Agrawal A. K. (1999), Antigiardial and immunostimulatory effect of Piper longum on giardiasis due to Giardia lamblia, Phytotherapy Research, 13, 7, s. 561-565.

Wiercińska-Drapało A. (2010), Giardioza – obraz kliniczny, rozpoznawanie i leczenie, Gastroenterologia kliniczna, 2, 3, s. 98-102.

Wright J. M., Dunn L. A., Upcroft P., Upcroft J. A., (2003), Efficacy of antigiardial drugs, Journal Expert Opinion on Drug Safety, 2: 6, s. 529-541. Dostępny pod adresem: DOI: 10.1517 / 14740338.2.6.529, [dostęp 28.03.2020].

Zygner W., Jaros D., Skowrońska M., Bogdanowicz-Kamirska M., Wędrychowicz H. (2006), Występowanie Giardia intestinalis u psów domowych, Wiadomości Parazytologiczne, 52, 4, s. 311-315.