Autorytet nauczyciela w środowisku szkolnym
Doświadczenie szkół ponadpodstawowych
Mariusz Zemło
Uniwersytet w Białymstoku , PolskaAbstrakt
Współcześnie głosi się liczne poglądy o kryzysie autorytetów, upadku autorytetów, wyzwalania się spod autorytetów, zastępowania autorytetów idolami (sportowcami, piosenkarzami, aktorami, celebrytami itd.), społeczeństwie bez wzorów moralnych itd. W kontekście takich wypowiedzi należy spytać, czy odnoszą się one do autorytetu jako takiego, czy mają także odniesienie do szczególnych kontekstów społecznych relacji. Jednym z takich szczególnych odniesień jest autorytet nauczycieli. Zatem w prowadzonych rozważaniach postawimy pytanie, czy przytoczone opinie odnoszą się także i do tej osobliwej profesji? Odpowiadając na tę kwestię, nie tylko będziemy mogli wypowiedzieć się o kondycji, jaką współcześnie mają osoby, pod opieką których pozostaje młode pokolenie, ale przede wszystkim o ich możliwościach w realizacji zadań, do jakich zostały powołane. Autorytet nauczyciela jest bowiem cechą ważącą w fundamentalny sposób na powodzeniu procesu edukacyjnego i wychowawczego. A zatem podstawowych mechanizmów decydujących o kondycji każdego społeczeństwa. Podjęty temat nie jest zatem tylko istotny lokalnie (kontekst placówek oświatowych), ale globalnie (kontekst całego społeczeństwa). Podstawą prowadzonych rozważań będą wyniki badań empirycznych, których uczestnikami byli uczniowie szkół ponadpodstawowych 300 tys. miasta.
Słowa kluczowe:
autorytet nauczyciela, relacje uczeń – nauczyciel, środowisko szkolne, wychowanie, szkolnictwo ponadpodstawoweBibliografia
Bloom A. (1987), Umysł zamknięty, Wydawnictwo Zysk i S-ka, tłum. T. Bieroń, Poznań.
Dudziakowa M. (1995), Autorytet nauczyciela w opinii uczniów, „Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze”, nr 8, s. 3-11.
Horkheimer M., Adorno T.W. (1994), Dialektyka oświecenia, Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk, Warszawa.
Jocz W. (2007), Zdrowie w preferencjach aksjonormatywnych nauczycieli Białegostoku, w: Nauczyciele Białegostoku: zdrowie, styl życia, środowisko szkolne, red. M. Zemło, J. Wieczorek-Łada, W. Jocz, Urząd Miejski w Białymstoku, Białystok, s. 91-123.
Kosmala J. (1999), Autorytet nauczyciela w teorii i badaniach socjologicznych, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Częstochowie, Częstochowa.
Rynio A. (1997), Autorytet osób znaczących w kształtowaniu osobowości dojrzałej, „Ethos”, nr 1, s. 121-129.
Rozmowa z prof. dr hab. Edmundem Wnuk-Lipińskim (1195), Stan autorytetów czas szamanów?, „Problemy Opiekuńczo–Wychowawcze” , nr 8, s. 12-14.
Sławińska I. (1997), Autorytet nauczyciela?, „Ethos”, nr 1, s. 197-200.
Zemło M. (2006), Szkoła w stanie anomii, Urząd Miejski w Białymstoku, Białystok, s. 70-101.
Zemło M. (2007), Nauczyciele jako przedmiot badań socjologicznych, w: Nauczyciele Białegostoku: zdrowie, styl życia, środowisko szkolne, red. M. Zemło, J. Wieczorek-Łada, W. Jocz, Urząd Miejski w Białymstoku, Białystok, s. 9-22.
Zemło M. (2009), Role społeczne a postrzeganie szkoły, Urząd Miejski w Białymstoku, Białystok.
Zemło M. (2012), Środowisko szkolne w opinii uczniów szkół białostockich, w: Styl życia młodzieży Białegostoku, red. J. Manutr, Centrum Kształcenia Ustawicznego w Białymstoku, Białystok, s. 30-49.
Uniwersytet w Białymstoku
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne 4.0 Międzynarodowe.
