Religious and social role of the parish priest and its components in the imagination and evaluation of high school and academic youth
Sociological study
Józef Baniak
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu , PolandAbstract
In this article I present of the ideas and assessments of high school youth and academic youth regarding of the religious and social role of the parish priest. The basis of this presentation are the results of my sociological research, which I realized in 2011 among 456 high school students in Kalisz and among 426 students of the College of Communications and Management in Poznan. There were 508 women and 374 men in the entire study population. The basis for the religious and social role of the parish priest is the institutional priesthood, as well as the sociological approach to this role. The religious role of the priest in the parish is of a mediating nature, and by fulfilling it, the priest mediates between people and God in religious matters – their eternal salvation. The meditative role of the priest is accepted by 56,0% of respondents, including 57,6% of the women and 53,8% of the men and 59,4% of high school students and 52,2% college students in relation to the salvation of other people. However as regards the priest’s, including 52,0% women and 48,7% men and 53,1% high school students and 47,9% college students. This role is contested by 33,1% of the respondents in relation to the salvation of other people and 39,0% in relation to their salvation. The personal bond of young people with a parish priest means the effectiveness of his role and the acceptance of it by these young people. This link with of the priest is maintained by only 47,7% of the respondents, including 49,1% women and 45,7% men and 42,5% (and respectively: 41,3% and 44,7% and 35,5% and 50,5%) do not feel the need to establish and consolidate ties with priests in any circumstances of their own lives. Therefore, the attitude of the respondents to the role of a priest in the parish is complex, inconsistent and quite often critical.
Keywords:
institutional priesthood, priest’s religious role, priest’s social role, components of the priest’s role in the parish, imaginations, grades, high school students, college studentsReferences
Augustyn J., (2000), Wychowanie do czystości i celibatu kapłańskiego, Apostolicum, Kraków.
Babbie J., (2007), Badania społeczne w praktyce, tłum. Betkiewicz W. (i inni), Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Baniak J., (1990), Religijność miejska w warunkach uprzemysłowienia i ruralizacji na przykładzie Kalisza. Studium socjologiczne, Miniatura, Kraków.
Baniak J., (2002), Prestiż Kościoła instytucjonalnego i księży w Polsce a zmiana społeczna. Studium socjologiczne, „Poznańskie Studia Teologiczne” t. 13, s. 153-195.
Baniak J., (2007), Czynniki kryzysu tożsamości kapłańskiej wśród księży rzymskokatolickich w Polsce. Studium socjologiczne, „Teologia Praktyczna” t. 8, s. 209-264.
Baniak J., (2008), Między buntem a potrzebą akceptacji i zrozumienia. Świadomość religijna i moralna a kryzys tożsamości osobowej młodzieży gimnazjalnej. Studium socjologiczne, Wydawnictwo Homini, Kraków.
Baniak J., (2011), Wizerunek kapłana w wyobrażeniach młodzieży polskiej. Socjologiczna analiza na podstawie badań z lat 1983 – 2008, „Przegląd Religioznawczy” nr 1, s. 223-249.
Baniak J., (2013a), The priest as a social role type in the perception of the respondents, (in:) J. Baniak, The Image of the Priest in the Awareness of Polish Youth, LIT, Berlin, p. 57-70.
Baniak J., (2013b), Portret księdza w wyobrażeniach i ocenach polskiej młodzieży. Studium socjologiczne, Zakład Wydawniczy Nomos, Kraków.
Baniak J., (2015), Od akceptacji do kontestacji. Moralność katolicka w krytycznym ujęciu i ocenie młodzieży polskiej, Wydawnictwo „Difin”, Warszawa.
Blalock H.M., (1977), Statystyka dla socjologów, tłum. Tabin M. (i inni), Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Blizzard W., (1958), The Parish Minister’s Self-image of his Master Role, „Pastoral Psychology” nr 12, s. 10 – 25.
Brothers J., (1963), Social Change and the Role of the Priest, “Social Compass” nr 10, s. 477-489.
Chałasiński J., (1938), Młode pokolenie chłopów. T. 4, Spółdzielnia Wydawnicza „Pomoc Oświatowa”, Warszawa.
Ciupak E., (1965), Kapłaństwo: powołanie i zawód, w: E. Ciupak, Kult religijny i jego społeczne podłoże, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa, s. 391-429.
Davie E., (2007), Illicit Celibacy and the Deposit of Faith, Nashville: Create Space.
Davie E., (2010), On the origin of mandatory celibacy, w: Laikat i duchowieństwo w Kościele katolickim w Polsce. Problem dialogu i współistnienia, red. Baniak J., Wydawnictwo UAM, Poznań, s. 341-348.
Deschwanden von L., (1968), Eine Rollenanalyse des theologischen Pfarreipriesters, „Internationales Jahrbuch fur Religionssoziologie”. T. IV. Beitrage zur religionssoziologischen Forschung, Koln – Opladen.
Deschwanden von L., (1972), Die Rolle des Gemeindepriesters zwischen Kirche Und Gesellschaft, in: Religion im Umbruch, Wossner J. (Hrsg.), Stuttgart.
Dobrzanowski S,. (1977), Młodzież o kapłaństwie i kapłanach, „Chrześcijanin w Świecie” nr 50, s. 95-110.
Fidalski J., (1960), Ksiądz – społecznik czy duszpasterz? „Tygodnik Powszechny” nr 14, s. 7.
Głowa S., (1968), Kapłaństwo według myśli Soboru, w: Kościół w świetle Soboru, red. Moysa S., Pallottinum, Poznań.
Goddijn W., (1966), Rola kapłana w Kościele i w społeczeństwie, „Znak” nr 139/140, s. 6-21.
Grabowski J., (1948), Prawo kanoniczne, Wydawnictwo Gebethner & Wolf, Warszawa.
Granat W., (1961), Sakramenty święte, Wydawnictwo KUL, Lublin.
Houtart F., Remy J., (1970), Sacerdoce autorite et innovation dans l’Eglise, Maison, Paris.
Kerkhofs J., P.M. Zulehner (ed.), (1995), Europa ohne Priester? Duseldorf: Patmos Verlag.
Kowalewski M., (1959), Mały Słownik Teologiczny, Księgarnia Świętego Wojciecha, Poznań-Warszawa-Lublin.
Kung H., (1971), Wozu Priester? Zurich-Einsiedeln-Koln: Benziger.
Majka J., (1971), Społeczna rola proboszcza w parafii, w: Majka J., Socjologia parafii. Zarys problematyki, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin, s. 173-187.
Majka J., (1976), Wpływ środowiska i przemian społecznych na kształtowanie się modelu kapłana duszpasterza, w: Osobowość kapłańska, red. Majka J., Wydawnictwo Księgarni Archidiecezjalnej, Wrocław, s. 105 – 132.
Mariański J., (1984), Żyć parafią, Wydawnictwo Księgarni Archidiecezjalnej, Wrocław.
Mariański J., (1991), Kondycja religijna i moralna młodych Polaków, Nomos, Kraków.
Mynarek H., (1978), Eros und Klerus . Vom Elend und Zolibatus, Doemar, Munchen-Zurich.
Niebuhr H.R., (1956), The Purpose of the Church and his Ministry, New York.
Newcomb T.M., (1962), Kształtowanie postaw jako funkcja grup odniesienia, w: Zagadnienia psychologii społecznej, red. Malewski A., Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Pin E., (1968), La paroisse catholique. Les forms veriables d’un systeme social, Presses Universitaires Gregoriane, Roma.
Piwowarski W., (1971), Więź z przywódcami religijnymi, w: Piwowarski W., Religijność wiejska w warunkach urbanizacji, Biblioteka Więzi, Warszawa, s. 273-286.
Piwowarski W., (1977), Religijność miejska w rejonie uprzemysłowionym. Studium socjologiczne, Biblioteka Więzi, Warszawa.
Piwowarski W., (1990), Religijnośc ludowa w ciągłości i zmianie, „Acta Universitatis Nicolai Copernici” nr 216, s. 36-52.
Schillebeekx E., (1963), Communicatie tussen priester en leek, „Nederlandse Katholike Stemen” nr 7/8, s. 210-222.
Schoeck H., (1969), Kleines Soziologisches Worterbuch, Freiburg in Breisgau: Herder.
Słowiński R., (2010), Ksiądz wczoraj i dziś. Społeczne konstruowanie powołania do kapłaństwa, w: Religijność i duchowość – dawne i nowe formy, red. Libiszowska-Żółtkowska M., Grotowska S., Zakład Wydawniczy Nomos, Kraków, s. 408-423.
Sobór Watykański II, (1968), Pallottinum, Poznań.
Spencer H., (1981), Instytucje religijne, Wydawnictwo „Iskry”, Warszawa.
Szczepański J., (1972), Elementarne pojęcia socjologii, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Tillard J.M., (1973), La qualite sacerdotale du ministere chretien, “Nouvelle Revue Theologique” nr 3, s. 25-36.
Wach J., (1961), Socjologia religii, tłum. Z. Poniatowski, Książka i Wiedza, Warszawa.
Wawro F.W., (1986), Postawy religijne młodzieży szkół średnich – akceptacja roli księdza, w: Z badań nad religijnością polską. Studia i materiały, red. Piwowarski W., Zdaniewicz W., Pallottinum, Warszawa-Poznań, s. 216-236.
Znaniecki F., Thomas W., (1976), Chłop polski w Europie i Ameryce, tłum. M. Matelska, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa.
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
