Sekurytyzacja aktywów na przykładzie kryzysu "subprime" w Stanach Zjednoczonych
Aleksander Robert Stuglik
Abstrakt
Załamanie na rynku kredytów hipotecznych w Stanach Zjednoczonych rozpoczęło się w 2007 r. i było pod względem skali oraz skutków jednym z najbardziej dotkliwych zarówno dla rynków finansowych, jak i jego uczestników. Wykorzystywana inżynieria finansowa (sekurytyzacja) przez instytucje finansowe do tworzenia papierów wartościowych opartych na kredytach hipotecznych z segmentu subprime doprowadziła do efektu zarażania, powodując upadek instytucji o znaczeniu systemowym. Celem niniejszego artykułu jest zaprezentowanie sekurytyzacji oraz potwierdzenie, że mimo negatywnych doświadczeń płynących z kryzysu należy pozytywnie ocenić ten instrument finansowy, głównie ze względu na jego istotną rolę w zwiększeniu efektywności rynków finansowych. W pierwszej części zaprezentowano działania sekurytyzacji oraz jakie podmioty są w nią zaangażowane. Następnie skoncentrowano się na pokazaniu zdarzeń, jakie miały miejsce w USA w latach 2007-2009 oraz jaką rolę w tym wszystkim odgrywał proces sekurytyzacji aktywów. Na koniec przeprowadzono analizę samego instrumentu finansowego poprzez pryzmat kryzysu subprime, na podstawie której dokonano jego oceny.
Słowa kluczowe:
sekurytyzacja, kryzys subprime, ryzyko kredytowe, zarządzanie płynnościąBibliografia
Balcerowicz-Szkutniak, M., Lawędziak, B., Szkutniak, W., Wolny-Dominiak, A., Zakrzewska- Derylak, B. (2009). Ryzyko zobowiązań i działań w inwestycjach gospodarczych oraz ubezpieczeniowych. Aspekt modelowania i oceny sekurytyzacji ryzyka. Katowice: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Katowicach.
Basel Committee on Banking Supervision. (2011). Report on asset securitisation incentives. Basel: Bank for International Settlements.
Bąk, J. (2007). Charakterystyka podmiotów uczestniczących w procesie sekurytyzacji aktywów – ich funkcje i powiązania. Gospodarka Surowcami Mineralnymi, 3, 52.
Chrabonszczewska, E., Waszkiewicz, A. (2010). Ryzyko na międzynarodowych finansowych. Warszawa: Wydawnictwo KGŚ.
Credit where credit’s due. The rating industry has bounced back from the financial crisis. (2014). The Economist, 19.04.2014. Pobrano z: https://www.economist.com/finance-and-economics/2014/04/19/credit-where-credits-due (08.06.2020).
Deloitte. (2018). Securitization. Structured finance solution. Pobrano z: https://www2.deloitte.com/content/dam/Deloitte/lu/Documents/financial-services/lu_securitization-finance-solutions.pdf (04.09.2020).
Eichengreen, B. (2008). Ten questions about subprime crisis. Financial Stability Review: Special issue Liquidity, 11, 18.
Federal Deposit Insurance Corporation. (1998). Securitizations. W: Managing the crisis: The FDIC and RTC Experience (s. 410). Washington D.C.: Federal Deposit Insurance Corporation.
Green, R., Wachter, S., (2007). The housing finance revolution. W: S. J. Smith, B. A. Searle (Eds.), Housing, Housing Finance, and Monetary Policy (s. 38-59). Kansas City: Federal Reserve Bank of Kansas City.
Gudkova, S. (2002). Sekurytyzacja należności kredytowych banków. Warszawa: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Przedsiębiorczości i Zarządzania im. Leona Koźmińskiego.
HSBC. (2020). The European Securitisation market in 2020:Navigating uncharted territories, 16 July 2020, s. 4-8. Pobrano z: https://www.gbm.hsbc.com/insights/capital-financing/the-european-securitisation-market-in-2020 (04.09.2020).
Haładyj, K. (2007). Sekurytyzacja – potrzeba zmian. Przegląd Prawa Handlowego, 3, 43-50.
Hałaburda, D. (2016). Sekurytyzacja jako forma finansowania jednostek samorządu terytorialnego. Ekonomiczne Problemy Usług, 125, 175-185.
International Monetary Fund. (2009). Restarting Securitization markets: Policy proposals and pitfalls. W: Global Financial Stability Report. Navigating the Financial Challenges Ahead (s. 80-81). Washington DC: IMF Multimedia Service Device.
Jastrzębska, M. (2009). Zarządzanie długiem jednostek samorządu terytorialnego. Warszawa: Wydawnictwo Wolter Kluwer Polska.
Jobst, A. (2008). What is securitization? Back to basics. Finance & Development, 45(3), 48.
Kendall, L., Fishman, M. (1996). A Primer on Securitization. Cambridge: The MIT Press.
Ketkar, S., Ratha, D. (2005). Recent Advances in Future Flow Securitization. The Financier, 11/12, 8.
Kreczmańska-Gigol, K. (red.). (2015). Płynność finansowa przedsiębiorstwa. Warszawa: Wydawnictwo Difin.
Martin, J. (2009). A Primer on the Role of Securitization in the credit market crisis of 2007. Texas: Baylor University.
Mishkin, F. (2008). On Leveraged Losses: Lessons from the Mortgage Meltdown. New York: Proceedings of the US Monetary Policy Forum.
Moody’s Investors Service. (2019). Structured finance – China. Securitization continues to grow as a funding source for the economy, with RMBS leading the way. Pobrano z: https://structuredfinance.org/wp-content/uploads/2019/06/Securitization_funding_ Chinese_economy_Moodys_2019.pdf (20.07.2020).
Mikutowski, M. (2020). Sekurytyzacja nie tylko dla banków, 27 maja. Pobrano z: https://cmt-advisory.pl/artykuly-eksperckie/sekurytyzacja-nie-tylko-dla-bankow/(17.06.2020).
Nastorowicz, E. (2013). Wierzytelności w funduszach sekurytyzacyjnych działających na rynku polskim. Bezpieczny Bank, 1, 8-9.
Nawrot, W. (2009). Globalny kryzys finansowy XXI wieku – Przyczyny, przebieg skutki, progonzy. Warszawa: CeDeWu.
Niedziółka, P. (2008). Pokusa nadużycia w działalności kredytowej banków a stabilność finansowa. Bank i Kredyt, 11, 22-25.
Niedziółka, P. (2011). Kredytowe instrumenty pochodne a stabilność finansowa. Warszawa: Oficyna Wydawnicza SGH.
OECD. (1999). Trends and Developments in Securitisation. OECD Financial Market Trends, 74, 47-53.
Office of the Comptroller of the Currency. (1997). Asset Securitization. Comptroller’s Handbook. Washington D.C.: Comptroller of the Currency.
Pawłowski, M. (2018). The revival of the Securitization Market after the Global Financial Crisis: A Case of Europe. Ekonomiczne Problemy Usług, 4, 29-37.
PricewaterhouseCoopers. (2020). Securitisation in Luxembourg – A comprehensive guide. Luxemburg: PwC Luxemburg.
Rapkiewicz, M. (2013). Skąd wziąć dodatkowe pieniądze na inwestycje?, 6 sierpnia. Pobrano z: https://www.portalsamorzadowy.pl/prawo-i-finanse/skad-wziac-dodatkowe-pieniadze-na-samorzadowe-inwestycje,51163.html (27.07.2020).
Reksa, Ł. (2004). Sekurytyzacja wierzytelności na rynkach międzynarodowych. Bank i Kredyt, 2, 66.
Riddiough, T. (2010). Can Securitization Work? Economic, structural, and policy considerations. The Journal of Portfolio Management, 37, 24-38. doi: 10.3905/jpm.2011.37.5.024
Schwarcz, S. (2009). The future of securitization. Connecticut Law Review, 41(4), 1325-1334.
Sławiński, A. (2007). Przyczyny i konsekwencje kryzysu na rynku papierów wartościowych emitowanych przez fundusze sekurytyzacyjne. Bank i Kredyt, 8-9, 14-16.
Sobolewski, P. (2014). Wiśniewski: sekurytyzacja sposobem na niższe finansowanie. Parkiet. Gazeta Giełdy, 14 maja. Pobrano z: https://www.parkiet.com/Gospodarka-i-Finanse/305149782-Wisniewski-sekurytyzacja-sposobem-na-nizsze-finansowanie. html?preview=&remainingPreview=&grantedBy=preview& (29.07.2020).
Solomon, D. (2012). The rise of giant: Securitization and the global financial crisis. American Business Law Journal, 49(4), 1-2.
Waszkiewicz, A. (2011). Ryzyko sekurytyzacji a kryzys finansowy. Warszawa: Oficyna Wydawnicza SGH.
Zombrit, J. (2002). Sekurytyzacja w świetle bankowych regulacji europejskich. Warszawa: SGH.
Basel Committee on Banking Supervision. (2011). Report on asset securitisation incentives. Basel: Bank for International Settlements.
Bąk, J. (2007). Charakterystyka podmiotów uczestniczących w procesie sekurytyzacji aktywów – ich funkcje i powiązania. Gospodarka Surowcami Mineralnymi, 3, 52.
Chrabonszczewska, E., Waszkiewicz, A. (2010). Ryzyko na międzynarodowych finansowych. Warszawa: Wydawnictwo KGŚ.
Credit where credit’s due. The rating industry has bounced back from the financial crisis. (2014). The Economist, 19.04.2014. Pobrano z: https://www.economist.com/finance-and-economics/2014/04/19/credit-where-credits-due (08.06.2020).
Deloitte. (2018). Securitization. Structured finance solution. Pobrano z: https://www2.deloitte.com/content/dam/Deloitte/lu/Documents/financial-services/lu_securitization-finance-solutions.pdf (04.09.2020).
Eichengreen, B. (2008). Ten questions about subprime crisis. Financial Stability Review: Special issue Liquidity, 11, 18.
Federal Deposit Insurance Corporation. (1998). Securitizations. W: Managing the crisis: The FDIC and RTC Experience (s. 410). Washington D.C.: Federal Deposit Insurance Corporation.
Green, R., Wachter, S., (2007). The housing finance revolution. W: S. J. Smith, B. A. Searle (Eds.), Housing, Housing Finance, and Monetary Policy (s. 38-59). Kansas City: Federal Reserve Bank of Kansas City.
Gudkova, S. (2002). Sekurytyzacja należności kredytowych banków. Warszawa: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Przedsiębiorczości i Zarządzania im. Leona Koźmińskiego.
HSBC. (2020). The European Securitisation market in 2020:Navigating uncharted territories, 16 July 2020, s. 4-8. Pobrano z: https://www.gbm.hsbc.com/insights/capital-financing/the-european-securitisation-market-in-2020 (04.09.2020).
Haładyj, K. (2007). Sekurytyzacja – potrzeba zmian. Przegląd Prawa Handlowego, 3, 43-50.
Hałaburda, D. (2016). Sekurytyzacja jako forma finansowania jednostek samorządu terytorialnego. Ekonomiczne Problemy Usług, 125, 175-185.
International Monetary Fund. (2009). Restarting Securitization markets: Policy proposals and pitfalls. W: Global Financial Stability Report. Navigating the Financial Challenges Ahead (s. 80-81). Washington DC: IMF Multimedia Service Device.
Jastrzębska, M. (2009). Zarządzanie długiem jednostek samorządu terytorialnego. Warszawa: Wydawnictwo Wolter Kluwer Polska.
Jobst, A. (2008). What is securitization? Back to basics. Finance & Development, 45(3), 48.
Kendall, L., Fishman, M. (1996). A Primer on Securitization. Cambridge: The MIT Press.
Ketkar, S., Ratha, D. (2005). Recent Advances in Future Flow Securitization. The Financier, 11/12, 8.
Kreczmańska-Gigol, K. (red.). (2015). Płynność finansowa przedsiębiorstwa. Warszawa: Wydawnictwo Difin.
Martin, J. (2009). A Primer on the Role of Securitization in the credit market crisis of 2007. Texas: Baylor University.
Mishkin, F. (2008). On Leveraged Losses: Lessons from the Mortgage Meltdown. New York: Proceedings of the US Monetary Policy Forum.
Moody’s Investors Service. (2019). Structured finance – China. Securitization continues to grow as a funding source for the economy, with RMBS leading the way. Pobrano z: https://structuredfinance.org/wp-content/uploads/2019/06/Securitization_funding_ Chinese_economy_Moodys_2019.pdf (20.07.2020).
Mikutowski, M. (2020). Sekurytyzacja nie tylko dla banków, 27 maja. Pobrano z: https://cmt-advisory.pl/artykuly-eksperckie/sekurytyzacja-nie-tylko-dla-bankow/(17.06.2020).
Nastorowicz, E. (2013). Wierzytelności w funduszach sekurytyzacyjnych działających na rynku polskim. Bezpieczny Bank, 1, 8-9.
Nawrot, W. (2009). Globalny kryzys finansowy XXI wieku – Przyczyny, przebieg skutki, progonzy. Warszawa: CeDeWu.
Niedziółka, P. (2008). Pokusa nadużycia w działalności kredytowej banków a stabilność finansowa. Bank i Kredyt, 11, 22-25.
Niedziółka, P. (2011). Kredytowe instrumenty pochodne a stabilność finansowa. Warszawa: Oficyna Wydawnicza SGH.
OECD. (1999). Trends and Developments in Securitisation. OECD Financial Market Trends, 74, 47-53.
Office of the Comptroller of the Currency. (1997). Asset Securitization. Comptroller’s Handbook. Washington D.C.: Comptroller of the Currency.
Pawłowski, M. (2018). The revival of the Securitization Market after the Global Financial Crisis: A Case of Europe. Ekonomiczne Problemy Usług, 4, 29-37.
PricewaterhouseCoopers. (2020). Securitisation in Luxembourg – A comprehensive guide. Luxemburg: PwC Luxemburg.
Rapkiewicz, M. (2013). Skąd wziąć dodatkowe pieniądze na inwestycje?, 6 sierpnia. Pobrano z: https://www.portalsamorzadowy.pl/prawo-i-finanse/skad-wziac-dodatkowe-pieniadze-na-samorzadowe-inwestycje,51163.html (27.07.2020).
Reksa, Ł. (2004). Sekurytyzacja wierzytelności na rynkach międzynarodowych. Bank i Kredyt, 2, 66.
Riddiough, T. (2010). Can Securitization Work? Economic, structural, and policy considerations. The Journal of Portfolio Management, 37, 24-38. doi: 10.3905/jpm.2011.37.5.024
Schwarcz, S. (2009). The future of securitization. Connecticut Law Review, 41(4), 1325-1334.
Sławiński, A. (2007). Przyczyny i konsekwencje kryzysu na rynku papierów wartościowych emitowanych przez fundusze sekurytyzacyjne. Bank i Kredyt, 8-9, 14-16.
Sobolewski, P. (2014). Wiśniewski: sekurytyzacja sposobem na niższe finansowanie. Parkiet. Gazeta Giełdy, 14 maja. Pobrano z: https://www.parkiet.com/Gospodarka-i-Finanse/305149782-Wisniewski-sekurytyzacja-sposobem-na-nizsze-finansowanie. html?preview=&remainingPreview=&grantedBy=preview& (29.07.2020).
Solomon, D. (2012). The rise of giant: Securitization and the global financial crisis. American Business Law Journal, 49(4), 1-2.
Waszkiewicz, A. (2011). Ryzyko sekurytyzacji a kryzys finansowy. Warszawa: Oficyna Wydawnicza SGH.
Zombrit, J. (2002). Sekurytyzacja w świetle bankowych regulacji europejskich. Warszawa: SGH.
Stuglik, A. R. (2020). Sekurytyzacja aktywów na przykładzie kryzysu "subprime" w Stanach Zjednoczonych. Przegląd Prawno-Ekonomiczny, (3), 9–25. https://doi.org/10.31743/ppe.9853
Aleksander Robert Stuglik
aleksanderstuglik@gmail.com
mgr, absolwent Szkoły Głównej w Warszawie na kierunku Finanse i Rachunkowość; główne obszary działalności naukowej: rynki kapitałowe, analiza finansowa spółek
