Polski model „Klauzuli dobrego samarytanina” – perspektywa karnoprawna
Abstrakt
Artykuł omawia nowopowstałą regulację prawną ograniczającą odpowiedzialność karną personelu medycznego związaną z diagnozą i leczeniem COVID-19 – przepis zwany jest rownież „klauzulą dobrego samarytanina”. Autor analizuje poszczegolne znamiona kontratypu i probuje odnaleźć praktyczne znacznie regulacji. Praca zawiera rownież postulaty de lege ferenda odnoszące się do poszczegolnym znamion czynu oraz do zakresu obowiązywania przepisu. W toku analizy zastosowano metodę dogmatyczno-językową jako podstawową metodę analizy tekstu prawnego. Artykuł jest jednym z pierwszych przykładow analizy przepisu stąd też odnosi się do regulacji Kodeksu karnego jako płaszczyzny porównawczej.
Słowa kluczowe:
odpowiedzialność karna lekarzy, kontratyp, klauzula dobrego samarytanina, regulacje w walce z COVID-19Bibliografia
Błachnio A., Przekroczenie granic obrony koniecznej z art. 25 § 2a KK, Monitor Prawniczy 2018, nr 6.
Cieślak M., Polskie prawo karne. Zarys systemowego ujęcia, Warszawa 1995.
Gałązka M., Prawnokarne granice nowatorskiej interwencji medycznej, Lublin 2019.
Giezek J., Komentarz do art. 155 k.k., w: D. Gruszecka, N. Kłączyńska, G. Łabuda, A. Muszyńska, T. Razowski, J. Giezek, Kodeks karny. Część szczególna. Komentarz, red. J. Giezek, Warszawa 2014.
Grześkowiak A., Komentarz do art. 155 k.k., w: Kodeks karny. Komentarz, red. A. Grześkowiak, K. Wiak, 2021 [baza danych Legalis].
Filar M., Wyłączenie odpowiedzialności karnej, w: Nowa kodyfikacja karna. Krótkie komentarze, z. 18. Kodeks karny, Warszawa 1998.
Jędrzejewski Z., Zagadnienia ogólne, w: L. Paprzycki, System prawa karnego, t. 4. Nauka o przestępstwie. Wyłączenie i ograniczenie odpowiedzialności karnej, Warszawa 2016.
Kaczorowska-Kossowska I., Jak należy rozumieć znowelizowany w Tarczy antykryzysowej 4.0 artykuł 37a k.k. w odniesieniu do nieumyślnego popełnienia błędu medycznego wynikającego z wykonywania zawodu medycznego?, 2020 [baza danych LEX], Pytania i odpowiedzi 1483301.
Kwiatkowska M., Odpowiedzialność za błąd medyczny w czasie epidemii, klauzula dobrego Samarytanina. Komentarz praktyczny, 2020 [baza danych LEX].
Marek A., Prawo karne, Warszawa 2007.
Plebanek E., Wyłączenie odpowiedzialności karnej za niewłaściwe leczenie w czasie pandemii COVID-19 a klauzula dobrego Samarytanina, Palestra 2021, nr 1–2.
Rojek-Socha P., Sewastianowicz M., Na razie bez przymusowych szczepień na COVID-19, choć przepisy mało precyzyjne, 24.11.2020 r., https://www.prawo.pl/prawo/obowiazkowe-szczepienia-i-testy-na-covid-19-podstawa-prawna,504701.html [dostęp: 30.12.2020 r.].
Stanowisko Nr 117/20/P-VIII Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej z dnia 20 października 2020 r., Lekarz 2020, nr 10.
Stefański R.A., Immunity from prosecution for exceeding the limits to the right of self-defence, Ius Novum 2018, nr 2.
Słownik języka polskiego PWN, sjp.pwn.pl [dostęp: 30.12.2020 r.].
Tułodziecki T., „Schizma Samarytan” – spór o władzę nad Judą i Jerozolimą, Verbum Vitae 2008, nr 14.
Wolnik P., Nieświadomość reguł ostrożności jako błąd przy przestępstwach nieumyślnych, Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych 2004, z. 2.
Zielińska E., „In dubio pro vita humana”, czyli o ochronie początków życia ludzkiego w projekcie kodeksu karnego, w: Problemy kodyfikacji prawa karnego. Księga ku czci Profesora Mariana Cieślaka, red. S. Waltoś, Kraków 1993.
Ziembiński Z., Logika praktyczna, Warszawa 1996.
Zoll A., Okoliczności wyłączające bezprawność czynu, Warszawa 1982.
Licencja
Autor oświadcza, że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza jakichkolwiek praw osobistych lub majątkowych osób trzecich oraz, że jego prawa autorskie do utworu nie są ograniczone w zakresie objętym umową podpisywaną z Wydawcą.
Autor publikacji przenosi nieodpłatnie na Wydawcę autorskie prawa majątkowe do składanego do publikacji Utworu (artykułu) bez ograniczeń czasowych i terytorialnych na następujących polach eksploatacji:
a) wytwarzanie, utrwalanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
b) wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu, oraz rozpowszechnianie w postaci otwartego dostępu, zgodnie z treścią licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa 4.0 Międzynarodowa (zwanej również jako CC BY), dostępnej pod adresem: https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/legalcode.pl;
c) włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
d) opublikowanie na stronie internetowej czasopisma, publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, oraz publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do nich dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
e) wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu lub innej sieci.
Przeniesienie autorskich praw majątkowych do utworu następuje nieodpłatnie, z chwilą podpisania umowy.