Wykładnia rozszerzająca prawa ochrony środowiska jako szczególnej gałęzi prawa
Ilona Przybojewska
Uniwersytet Jagielloński , PolskaAbstrakt
Przedmiotem niniejszego artykułu jest analiza roli wykładni rozszerzającej w ramach prawa ochrony środowiska. Jakkolwiek w zależności od przyjętej konwencji terminologicznej różnie ocenia się samodzielność prawa ochrony środowiska jako odrębnej od innych gałęzi prawa, nie ulega jednak wątpliwości, że prawo ochrony środowiska wykazuje szereg cech charakterystycznych, które odróżniają je od innych dziedzin. Jest to w szczególności obecność własnych zasad (jak zasada „zanieczyszczający płaci” czy zasada prewencji i zasada przezorności) czy wykorzystanie rynkowych instrumentach ochrony środowiska. Jest to zarazem obszar, który kształtuje się zarówno pod wpływem unijnego, jak i krajowego porządku prawnego. Powoduje to, że w ramach prawa ochrony środowiska następuje ścieranie się różnych tendencji dotyczących wykładni prawa, to jest z jednej strony prymatu wykładni literalnej, tradycyjnie przyjmowanego w odniesieniu do prawa polskiego, a z drugiej strony, nacisku na wykładnię celowościową, widocznego w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Ta ostatnia tendencja ulega wzmocnieniu poprzez oddziaływanie zasad i wartości leżących u podstaw prawa ochrony środowiska, co prowadzi do interesujących rezultatów interpretacyjnych.
Słowa kluczowe:
wykładnia, prawo ochrony środowiska, wykładnia celowościowa, wykładnia rozszerzającaBibliografia
Boć J., Prawo ochrony środowiska jako prawo publiczne, [w:] P. Korzeniowski (red.), Zagadnienia systemowe prawa ochrony środowiska, Łódź 2015, s. 17-27.
Domańska M., Implementacja dyrektyw unijnych przez sądy krajowe, Warszawa 2014.
Górski M., System prawa ochrony środowiska, [w:] P. Korzeniowski (red.), Zagadnienia systemowe prawa ochrony środowiska, Łódź 2015, s. 29-41.
Kalisz A., L. Leszczyński, B. Liżewski, Wykładnia prawa. Model ogólny a perspektywa Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i prawa Unii Europejskiej, Lublin 2011.
Karski L., Wdrażanie instrumentów rynkowych prawa ochrony środowiska, [w:] M. Rudnicki, A. Haładyj, K. Sobieraj (red.), Dekada harmonizacji w prawie ochrony środowiska, Lublin 2011, s. 411-432.
Karski L., Znaczenie prawa ochrony środowiska, „Studia Ecologiae et Bioethicae” 2011, nr 9, s. 85-97.
Kenig-Witkowska M.M., Prawo środowiska Unii Europejskiej. Zagadnienia systemowe, Warszawa 2011.
Krämer L., Differentiation in EU Environmental Policy, „European Environmental Law Review” 1999, nr 4, s. 133-140.
Krämer L., EU Environmental Law, Londyn 2012.
McGillivray D., J. Holder, Locating EC Environmental Law, „Yearbook of Environmental Law” 2001, s. 139-171.
Nowacki J., Z. Tobor, Wstęp do prawoznawstwa, Warszawa 2012.
Parker C.F., C. Karlsson, The European Union as a Global Climate Leader: Confronting Aspiration with Evidence, „International Environmental Agreements: Politics, Law and Economics” 2017, nr 4, s. 445-461.
Przybojewska I., Konstytucyjna zasada przychylności procesowi integracji europejskiej w świetle ewolucji unijnego modelu ustrojowego, [w:] S. Dudzik, N. Półtorak (red.), Prawo Unii Europejskiej a prawo konstytucyjne państw członkowskich, Warszawa 2013, s. 197-212.
Przybojewska I., Znaczenie transeuropejskich sieci energetycznych dla zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego, Warszawa 2017.
Rakoczy B., Prawo ochrony środowiska w styku z innymi obszarami systemu prawa, [w:] P. Korzeniowski (red.), Zagadnienia systemowe prawa ochrony środowiska, Łódź 2015, s. 69-79.
Smolak M., Wykładnia celowościowa z perspektywy pragmatycznej, Warszawa 2012.
Wennerås P., A Progressive Interpretation of the Environmental Liability Directive, „Journal of European Environmental and Planning Law” 2005, nr 4, s. 257-267.
Wennerås P., The Enforcement of EC Environmental Law, Oxford 2007.
Zieliński M., Wykładnia prawa. Zasady – reguły – wskazówki, Warszawa 2017.
Uniwersytet Jagielloński
Licencja
Autor oświadcza, że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza jakichkolwiek praw osobistych lub majątkowych osób trzecich oraz, że jego prawa autorskie do utworu nie są ograniczone w zakresie objętym umową podpisywaną z Wydawcą.
Autor publikacji przenosi nieodpłatnie na Wydawcę autorskie prawa majątkowe do składanego do publikacji Utworu (artykułu) bez ograniczeń czasowych i terytorialnych na następujących polach eksploatacji:
a) wytwarzanie, utrwalanie i zwielokrotnianie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
b) wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu, oraz rozpowszechnianie w postaci otwartego dostępu, zgodnie z treścią licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa 4.0 Międzynarodowa (zwanej również jako CC BY), dostępnej pod adresem: https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/legalcode.pl;
c) włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
d) opublikowanie na stronie internetowej czasopisma, publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, oraz publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do nich dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
e) wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu lub innej sieci.
Przeniesienie autorskich praw majątkowych do utworu następuje nieodpłatnie, z chwilą podpisania umowy.
