Starodruki w księgozbiorze parafii rzymskokatolickiej w Kumowie
Włodzimierz Bielak
Katedra Historii Kościoła, Instytutu Nauk Teologicznych Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego , Polskahttps://orcid.org/0000-0002-3883-5615
Abstrakt
Parafia rzymskokatolicka powstała w Kumowie w 1434 r. Jak wszystkie parafie posiadała swój księgozbiór, na który zawsze składały się księgi liturgiczne. Wiele parafii posiadało też w swoich zbiorach książki pomocne w duszpasterstwie, np. zbiory kazań. W okresie reformy trydenckiej tych książek przybywało, szczególnie dzięki pracy zakonu jezuitów, którego członkowie trudnili się pisarstwem teologicznym i działalnością wydawniczą. W XVII i XVIII wieku przybywało też książek w zbiorach parafialnych. Te procesy nie ominęły również parafii w Kumowie. Nie znamy dokładnie księgozbioru parafialnego z okresu staropolskiego z powodu niezachowania się jego inwentarza. Informacji dostarczają jedynie protokoły z wizytacji biskupich parafii, jednak trudno jest oddzielić na ich podstawie książki należące do kościoła od prywatnych, będących własnością kolejnych proboszczów. Możemy jedynie wskazać niektóre, powtarzające się w raportach wizytatorów, co do których mamy pewność, że stanowiły własność parafii. Zbiór starodruków powiększył się w drugiej połowie XVIII wieku dzięki spuściznom na rzecz parafii dwóch jej plebanów: ks. Antoniego Borowskiego i ks. Antoniego Wołoszyńskiego. Do dzisiaj zachowało się 25 starodruków, które przez lata niszczały w piwnicy plebanii.
Artykuł niniejszy jest przyczynkiem do badań nad księgozbiorami parafialnymi w archidiecezji lubelskiej – dotąd nieprzebadanymi i nieznanymi. Badania w tym zakresie warto podejmować, bowiem księgozbiory stanowią dobra kultury kryjące często rzadkie egzemplarze, niszczejące bezpowrotnie.
Słowa kluczowe:
Kumów, parafia w Kumowie, księgozbiór, satrodruki, diecezja lubelskaBibliografia
Estreicher K., Bibliografia staropolska, t. 12-35, Kraków 1891-2007.
Marczewski J.R., Dzieje chełmskiej kapituły katedralnej obrządku łacińskiego, Lublin 2013.
Moskal T., Biblioteki parafialne w archidiakonacie sandomierskim w XVIII wieku, Sandomierz 2005.
Katedra Historii Kościoła, Instytutu Nauk Teologicznych Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego https://orcid.org/0000-0002-3883-5615