Catalogue of the Toruń bookseller Samuel Jansson Möller from 1738 in the Collection of the Cathedral Library in Gniezno
Iwona Imańska
Instytut Badań Informacji i Komunikacji; Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu , Polandhttps://orcid.org/0000-0003-0253-7170
Abstract
The article presents the book range of Samuel Jansson Möller, a bookseller operating in Toruń in the first half of the 18th century. The basis for its presentation was a book catalogue from 1738, included in the collection of the Cathedral Library in Gniezno. Jansson Möller became involved with Toruń around 1725, when he took position in a thriving bookstore of Jan Christian Laurer, which, after his employer’s death and at the request of the widow, was run by Möller until his own death around 1751 The catalogue contains nearly 1600 items, more than half of which were published in the 17th century, 35% came from the first decades of the 18th century and the rest were 16th century prints, which proves that the bookseller merchandised used books as well as new publications. In many respects, the analysed catalogue demonstrated that Jansson’s activity reflected that of his predecessor and another Toruń bookseller of that period, Jan Fryderyk Hauenstein. Over 20% of the books in his catalogue were polonica, including many publications in Polish. Although the ruling and intellectual elites of the city at that time were mainly Protestants, Jansson also addressed his offer to Catholics, which shows that the Catholic community had to show interest in books to a comparable extent to the Protestant one.
Keywords:
Jansson Möller Samuel, bookselling, book catalogue, Toruń, 18th century, Cathedral Library in GnieznoReferences
Baczkowska W., Malicki B.K., w: Polski Słownik Biograficzny, t. 19, red. E. Rostworowski, Wrocław i in. 1974, s. 320-321.
Brzozowski M., Białobrzeski M., w: Encyklopedia katolicka, t. 2, red. F. Gryglewicz, R. Łukaszyk, Z. Sułowski, Lublin 1976, kol. 365-366.
Buchwald-Pelcowa P., Drukowi winniśmy oświecenie naszego wieku…Rola książki w drodze ku Oświeceniu, Warszawa 2003.
Buchwald-Pelcowa P., Wstęp, w: Psałterz Dawidów przekładania Jana Kochanowskiego, Warszawa 1985, s. I-VIII.
Estreicher K., Bibliografia polska, t. 12, Kraków 1891.
Estreicher K., Bibliografia polska, t. 21, Kraków 1906.
Estreicher K., Bibliografia polska, t. 25, Kraków 1913.
Estreicher K., Bibliografia polska, t. 27, Kraków 1929.
Estreicher K., Bibliografia polska, t. 33, Kraków 1939.
Imańska I., Toruńskie aukcje książek w XVIII wieku, Toruń 2007.
Imańska I., Sprawy książki w listach do Józefa Andrzeja Załuskiego od jego korespondentów z Prus Królewskich, w: Bracia Załuscy: ich epoka i dzieło. Zbiór studiów, red. D. Dukwicz, Warszawa 2011, s. 146-162.
Jaworek A., Janssonius, w: Słownik pracowników książki polskiej, red. I. Treichel, Warszawa 1972.
Mocarski Z., Książka w Toruniu do roku 1793. Zarys dziejów, Toruń 1934.
Nowak Z., Gdańska drukarnia Guillemota-Hünefelda w służbie polskiej reformacji (1603-1652), w: Po starą księgę sięgam ze wzruszeniem. Szkice z dziejów i kultury książki w Prusach Królewskich od XV do XVIII wieku, Gdańsk 2008, s. 165-190.
Nowak z., Wytwarzanie książek w Gdańsku w XVI i XVII wieku, w: Po starą księgę sięgam ze wzruszeniem. Szkice z dziejów i kultury książki w Prusach Królewskich od XV do XVIII wieku, Gdańsk 2008, s. 139-154.
Pauli L., Zdrójkowski Z., Jan Henryk Hauenstein (1695?-1734) szlachcic łużycki, ławnik nowomiejski toruński, wydawca źródeł prawa chełmińskiego, „Rocznik Toruński”, 18 (1988) s. 153-157.
Picur J., O zbiorze Statuta y przywileye koronne z łacińskiego języka na polskie przełożone, nowym porządkiem zebrane, autorstwa Jana Herburta, „Folia Iuridica Universitatis Wratislaviensis”, 6 (2017) no 1, s. 167-192.
Rudnicka J., Bibliografia katalogów księgarskich wydanych w Polsce do końca wieku XVIII, Warszawa 1975.
Staszewski J., Kunigk Jan Jerzy, w: Polski Słownik Biograficzny, t. 16, red. E. Rostworowski, Wrocław i in. 1971, s. 196-197.
Tazbir J., Skarga Piotr, w: Polski Słownik Biograficzny, t. 38, red. H. Markiewicz, Warszawa-Kraków 1997-1998, s. 35-43.
Zdrójkowski Z., Zarys dziejów prawa chełmińskiego 1233-1862, Toruń 1983.
Instytut Badań Informacji i Komunikacji; Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
prof. nauk humanistycznych
https://orcid.org/0000-0003-0253-7170
