Ordinations performed by Bishop of Włocławek Maciej Drzewicki in the years 1516 – 1529
Krzysztof Kaczmarek
Abstract
The study contains an analysis of the lists of the ordained priests from the book of duties of Ordinary Maciej Drzewicki, (Diocesan Archive in Włocławek, Ref. ABKP 2 [19]). The lists from the years 1516-1529 contain a total of 300 seminarians, who were ordained an acolyte, a sub-deacon, a deacon and a presbyter. They were ordained by a bishop (in one case also by a suffragan). The entries include the personal data of the ordained (their names, nicknames and the place of their origin), and as for sub-deacons, deacons and presbyters, also on what grounds they were ordained. Under the rule of Bishop Maciej Drzewicki in Włocławek ordination took place mostly in the Cathedral in Włocławek during the Easter season (mainly on Great Saturday). Among those ordained was a large group of candidates from outside the Bishopric of Włocławek – those were people with benefices in this diocese or the ones presented for ordination by the local clergy. The vast majority of the candidates for higher ordination (subdiaconate, diaconate and presbyterate) were recommended by prelates or canons of the local chapters, nobility or city councils of the cities in Kujawy and Pomerania. This article also contains the source edition of the analyzed material.
Keywords:
ordination, clergy, Bishop Maciej Drzewicki, the Diocese of Włocławek, the book of bishop’s dutiesReferences
Borek A., Święcenia duchowieństwa w późnośredniowiecznej Polsce: praktyka i jej uwarunkowania na przykładzie włocławskich wykazów święceń, „Studia Źródłoznawcze”, 52 (2014) s. 45-71.
Chodyński S., Biskupi sufragani włocławscy, Włocławek 1906.
Chodyński S., Katalog prałatów i kanoników włocławskich, cz. 1-4, Włocławek 1914.
Doležalova E., Liber ordinationum cleri 1395-1416, w: Semináře a studie výzkumného centra pro dějiny vědy z let 2002-2003, red. A. Kostlán, Praha 2003, s. 165-170.
Doležalova E., Svěceni duchowních v pozdním středověku, w: Sacri canones servandi sunt. Ius canonicum et status ecclesie saeculis XIII-XV, red. P. Krafl , Praha 2008, s. 591-595.
Doležalova E., Svěcecni pražské diecéze 1395-1416, Praha 2010.
Dworzaczek W., Górka Łukasz h. Łodzia (1482-1542), wojewoda poznański, potem biskup kujawski, w: Polski Słownik Biografi czny, t. 8, Wrocław-Warszawa-Kraków 1959-1960, s. 409-412.
Dworzaczek W., Leszczyński Jan h. Wieniawa (zm. 1535), kasztelan brzesko-kujawski i starosta radziejowski, w: Polski Słownik Biografi czny, t. 17, Wrocław-Warszawa -Kraków-Gdańsk 1972, s. 114-115.
Gąsiorowski A., Święcenia w diecezji kujawskiej na przełomie XV i XVI wieku, „Roczniki Historyczne”, 67 (2001) s.79-105.
Kaczmarek K., Święcenia duchowieństwa przez biskupa krakowskiego Jana Rzeszowskiego (+1488), „Folia Historica Cracoviensia”, 18 (2012) s. 143-165.
Kaczmarek K., Święcenia duchowieństwa we Włocławku w 1516 r., „Zapiski Historyczne”, 78 (2013) z. 4, s. 103-117.
Kaczmarek K., Święcenia zakonników w diecezji płockiej w I połowie XVI wieku, „Roczniki Historyczne”, 77 (2011) s. 103-148.
Kaczmarek K., Zakonnicy na wykazach święconych z księgi arcybiskupa gnieźnieńskiego Zbigniewa Oleśnickiego (1482-1493), w: Wielkopolska-Polska-Czechy. Studia z dziejów średniowiecza ofi arowane Profesorowi Bronisławowi Nowackiemu, red. Z. Górczak i J. Jaskulski, Poznań 2009, s. 297-315.
Korytkowski J., Prałaci i kanonicy katedry metropolitalnej gnieźnieńskiej od roku 1000 aż do dni naszych, t. 2, Gniezno 1883.
Korytkowski J., Zbigniew Oleśnicki, arcybiskup gnieźnieński i prymas Polski, „Roczniki Towarzystwa Przyjaciół Nauk Poznańskiego”, 15 (1887) s. 233-309.
Kujawski W., Archiwum Diecezjalne we Włocławku. Przewodnik po zasobach, „Studia Włocławskie”, 6 (2003) s. 501-526.
Kujawski W., Wykazy święconych z najstarszej księgi akt działalności biskupów włocławskich (Kurozwęckiego i Przerębskiego – lata 1496-1511), „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne”, 72 (1999) s. 23-112.
Librowski S., Myszczyński (z Myszczyna, Myszczyn) Aleksander h. Pierzchała (zm. 1540), sufragan włocławski, w: Polski Słownik Biografi czny, t. 22, Wrocław 1977, s. 364.
Łosowska A., Duchowni wyświęceni w Lublinie przez biskupa przemyskiego Macieja Drzewickiego (22 II 1506), „Archiwa Biblioteki i Muzea Kościelne”, 100 (2013) s. 245-264.
Pociecha W., Drzewicki Maciej h. Ciołek (1467-1535), w: Polski Słownik Biograficzny, t. 5, 1939-1946, s. 409-411.
Radzimiński A., Piętnastowieczny formularz z Uppsali jako źródło do badania dziejów Kościoła w państwie Zakonu Krzyżackiego w Prusach, w: Aetas media, aetas moderna.
Studia ofiarowane Profesorowi Henrykowi Samsonowiczowi w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, red. H. Manikowska, A. Bartoszewicz i W. Fałkowski, Warszawa 2000, s. 238-239.
Rybus H., Działalność synodalna biskupa Macieja Drzewickiego w diecezji włocławskiej (1514-1531), „Studia Theologica Varsoviensia”, 7 (1969) nr 1.
Rybus H., Prymas Maciej Drzewicki. Zarys biografi i (1467-1535), „Studia Theologica Varsoviensia”, 2 (1964) nr 1-2.
Swierzawski A., Kościelecki Mikołaj ze Skępego (Skąpego) h. Ogończyk (ok. 1450-1518), biskup chełmski, w: Polski Słownik Biografi czny, t. 14, Wrocław-Warszawa-Kraków 1968-1969, s. 414-415.
Szudrowicz A., Kapituła kruszwicka. W tysiąclecie powołania biskupstwa w Kruszwicy, Kruszwica 2013.
Urzędnicy kujawscy i dobrzyńscy XVI-XVIII wieku. Spisy, oprac. K. Mikulski i W. Stanek, przy współudziale Z. Górskiego i R. Kabacińskiego, pod red. A. Gąsiorowskiego, Kórnik 1990.
Urzędnicy wielkopolscy XVI-XVIII wieku. Spisy, oprac. A. Bieniaszewski, Wrocław 1987.
Urzędnicy województw łęczyckiego i sieradzkiego XVI-XVIII wieku. Spisy, oprac. E. Opaliński, H. Żerek-Kleszcz, pod red. A. Gąsiorowskiego, Kórnik 1993.
Wiesiołowski J., Środowiska kościelne i kultura, w: Kultura Polski średniowiecznej XIV -XV wiek, red. B. Geremek, Warszawa 1997, s. 256-307.
Wilk-Woś Z., Późnośredniowieczna kancelaria arcybiskupów gnieźnieńskich (1437-1493), Łódź 2013.
Wiśniowski E., Duchowni święceni w roku 1515 w świetle płockiej księgi święceń, „Roczniki Humanistyczne”, 34 (1986) z. 2, s. 507-512.
Wiśniowski E., Liczebność święceń kapłańskich w diecezji płockiej w latach 1514-1530, w: Religia, edukacja, kultura. Księga pamiątkowa dedykowana Profesorowi Stanisławowi Litakowi, red. M. Surdacki, Lublin 2002, s. 35-46.
Wiśniowski E., Terminarz i miejsce święceń osób duchownych w diecezji płockiej w latach 1515-1530, w: Kościół, społeczeństwo, kultura. Prace ofi arowane Profesorowi Wiesławowi Müllerowi z okazji pięćdziesięciolecia pracy naukowej i dydaktycznej, red. I. Drob, H. Łaszkiewicz, A. Stasiak, B. Szady, C. Taracha, Lublin 2004, s. 37-45.
Wolff A., Projekt instrukcji wydawniczej dla pisanych źródeł historycznych do połowy XVI wieku, „Studia Źródłoznawcze”, 1 (1957) s. 155-181.
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.
