ABMK

Bibliography of the History of the Church in Poland (1944–1984) and historical and methodological outline since the 17th century

Alicja Matczuk

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie , Poland
https://orcid.org/0000-0001-7225-3996


Abstract

In its beginnings (16th–18th centuries), the Bibliography of the history of the Church in Poland was formed within the framework of general, historical and theological compilations. When more extensive lists of works on the history of the Polish Church appeared in the first half of the 19th century, they constituted parts of literary and historical bibliographies. In the second half of the 19th century, bibliography of Church history in Poland was present within historical bibliography. The independence of the bibliography of Church history in Poland occurred as late as in the second half of the 20th century. It was inspired by Father Hieronim E. Wyczawski, a professor of theological sciences and Church historian, and an employee of the Academy of Catholic Theology. For the purposes of the projected retrospective and current bibliography of the history of the Church in Poland, he developed a detailed instruction on the method of its compilation. In 1977, volume one of the Bibliography of the History of the Church in Poland for 1944–1970 (in three parts) was published, prepared under his direction. Five more volumes covering the period 1971–1984 were published between 1977 and 1997. Their authors were Rev. Franciszek Stopniak, Rev. Marian Banaszak, Ryszard Żmuda and Piotr Latawiec. The Bibliography of the History of the Church in Poland takes into account not only the history of the Church in the strict sense, but also the history of church art, the history of theological sciences and the history of liturgy and worship. In addition to works on the history of the Catholic Church, it encompasses also those on the history of other Christian Churches operating in Poland. It follows a chronological and factual order, except for the volumes for 1971–1972 and 1973–1974, in alphabetical arrangement. The printed version of the Bibliography for 1944–1984 has been converted to electronic form and is available on the server of the Library of Cardinal Stefan Wyszyński University. Currently, the maintenance of this database is not being continued, so the content in it is not being supplemented. In addition, the Bibliography has been digitized and is available in the FIDES Virtual Book Collection of the Federation of Church Libraries.

Keywords:

history of the Church in Poland, bibliography, Bibliography of the history of the Church in Poland, church libraries, KUL University Library



I. Źródła

Bibliografia historii Kościoła w Polsce

Banaszak Marian, Bibliografia historii Kościoła w Polsce za lata 1973-1974, Warszawa 1978.

Bibliografia historii Kościoła w Polsce za lata 1944-1970, cz. 1-3, zebrane zespołowo materiały opracował i ułożył ks. H.E. Wyczawski, Warszawa 1977.

Banaszak Marian, Bibliografia historii Kościoła w Polsce 1978-1979, Warszawa 1985.

Stopniak Franciszek, Bibliografia historii Kościoła w Polsce 1971-1972, Warszawa 1977.

Żmuda Ryszard, Bibliografia historii Kościoła w Polsce za lata 1975-1977, cz. 1-2, Warszawa 1982.

Żmuda Ryszard, Bibliografia historii Kościoła w Polsce za lata 1982-1984, cz. 1-3, Warszawa 1997.

Żmuda Ryszard, Latawiec Piotr, Bibliografia historii Kościoła w Polsce za lata 1980-1981, cz. 1-2, Warszawa 1989.

Inne bibliografie

Baumgart Jan, Bibliografia historii polskiej za rok 1948, Kraków 1952.

Bentkowski Feliks, Historia literatury polskiej wystawiona w spisie dzieł drukiem ogłoszonych, t. I-II, Warszawa 1814.

Bibliografia historii polskiej za rok 1985, oprac. W. Bukowski, S. Głuszek, Z. Solak, Wrocław 1988.

Finkel Ludwik, Bibliografia historii polskiej, cz.1-3 oraz dodatki 1-2, Lwów-Kraków 1891-1914.

Friedbergowa Maria, Bibliografia historii polskiej za lata 1933-1934, Lwów 1936.

Jocher Adam Benedykt, Obraz bibliograficzno-historyczny literatury i nauki w Polsce, od wprowadzenia do niej druku po rok 1830 włącznie (…), t. I-III, Wilno 1840-1857.

Starowolski Szymon, Scriptorum Polonicorum Hekatontas seu centum illustrium Poloniae scriptorum elogia et vitae, Francoforti 1625.

Wiszniewski Michał, Historia literatury polskiej, t. I-X, Kraków 1840-1857.

Wyczawski Hieronim, Przegląd literatury historyczno-kościelnej za okres powojenny 1945-1948, „Polonia Sacra”, 2 (1949) s. 72-86.

II. Opracowania

Baumgart Jan, Wytyczne przy opracowaniu Bibliografii historii polskiej, „Kwartalnik Historyczny”, 56 (1948), s. 548-554.

Budziarek Marek, (rec.) Ryszard Żmuda, Bibliografia historii Kościoła w Polsce za lata 1982-1984, „Przegląd Powszechny”, (1999) nr 1, s. 112-113.

Chodynicki Kazimierz, W sprawie bibliografii historii kościoła prawosławnego w Polsce (w odpowiedzi p. mgrowi A. Derudze), „Ateneum Wileńskie”, 11 (1936) s. 9.

(ds.) (rec.) R. Żmuda, Bibliografia historii Kościoła w Polsce za lata 1975-1977, cz. 1-2, Warszawa 1982, „Za i Przeciw”, (1983) nr 9, s. 18.

Gramatowski Wiktor, Uwagi nad „Bibliografią historii Kościoła w Polsce” za lata 1944-1977, „CollectaneaTheologica”, 55 (1985) nr 1, s. 203-207.

Hleb-Koszańska Helena, Spór o początki bibliografii w Polsce, „Studia o Książce”, 3 (1972) s. 327-344.

Ilgiewicz Henryk, Instytut Naukowo-Badawczy Europy Wschodniej oraz Szkoła Nauk Politycznych w Wilnie (1930-1939), Warszawa 2019.

Korpała Józef, Dzieje bibliografii w Polsce, Warszawa 1969.

K.S. (rec.), R. Żmuda, Bibliografia historii Kościoła w Polsce za lata 1975-1977, cz. 1-2, Warszawa 1982, „Myśl Społeczna”, 19 (1983) nr 10, s. 24.

Mandziuk Józef, Banaszak Marian (1926-1997), w: Słownik polskich teologów katolickich 1994-2003, pod red. J. Mandziuka, t. 9, Warszawa 2006, s. 45-54.

Mandziuk Józef, Wyczawski Hieronim Eugeniusz (1918-1997), w: Słownik polskich teologów katolickich 1994-2003, pod red. J. Mandziuka, t. 8, Warszawa 1995, s. 643-645.

Mandziuk Józef, Zwoliński Piotr, Stopniak Franciszek (1930-2001), w: Słownik polskich teologów katolickich 1994-2003, pod red. J. Mandziuka, t. 9, Warszawa 2006, s. 624-631.

Murawiec Wiesław Franciszek, Żmuda Ryszard, Wyczawski Hieronim Eugeniusz OPM Obs (1918-1993), w: Słownik pracowników książki polskiej, suplement 4, pod red. M. Rzadkowolskiej, Warszawa 2016, s. 313-315.

Nir Roman, Polska bibliografia teologii i prawa kanonicznego za lata 1940-1970, „Collectanea Theologica”, 43 (1973) nr 4, s. 169-174.

Nir Roman, Polskie bibliografie teologiczne, „Colloquium Salutis”, 4 (1972) s. 249-268.

Nowak Adam, Złote lata bibliografii polskiej. Ludwik Finkel i jego dzieło, Warszawa 2007.

Ocalić od zapomnienia. Profesorowie Akademii Teologii Katolickiej we wspomnieniach wychowanków, pod red. J. Dołęgi, J. Mandziuka, Warszawa 2002.

Sitnik Aleksander Krzysztof, Człowiek, mistrz, przyjaciel – Hieronim Eugeniusz Wyczawski OFM (1918-1993), w: Źródła wielkością mistrzów. Księga jubileuszowa dedykowana prof. Piotrowi Pawłowi Gachowi, red. M. Nowak, R. Jusiak, J. Mazur, Lublin 2013, s. 207-227.

Sitnik Aleksander Krzysztof, Hieronim Eugeniusz Wyczawski OFM (1918-1993), w: Tempus est optimus magister vitae. Prace dedykowane ojcu prof. Wiesławowi Franciszkowi Murawcowi OFM, red. A.K. Sitek, Kraków 2010, s. 195-204.

Sitnik Aleksander Krzysztof, Historyk Kościoła Hieronim Eugeniusz Wyczawski OFM (1918-1930), w: Niezwykli franciszkanie XX/XXI stulecia, red. S.B. Tomczak, cz. 2, Poznań 2012, s. 141-162.

Starnawski Jerzy, Szymona Starowolskiego Hekatontas i początki bibliografii, „Roczniki Humanistyczne”, 12 (1964) z. 1, s. 133-150.

Szymański Józef, O bibliografię historii polskiej, „Zeszyty Naukowe KUL”, 4 (1961) nr 1, s. 126-129.

Weiss Anzelm, Stopniak Franciszek, w: Encyklopedia 100-lecia Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, red. E. Gigilewicz, t. 2, Lublin 2018, s. 283.

Znajomski Artur, Bariery polityczne w bibliografiach polskich po II wojnie światowej, w: Książka ponad podziałami, pod red. A. Krawczyka, Lublin 2007, s. 113-126.

Żbikowska-Migoń Anna, Gdańscy bibliografowie doby Oświecenia, „Libri Gedanenses”, 13/14 (1995-1996) s. 33-48.

Żmuda Ryszard, W odpowiedzi ks. Wiktorowi Gramatowskiemu SJ na recenzję Bibliografii historii Kościoła w Polsce, „Collectanea Theologica”, 55 (1985) nr 4, s. 183-186.

III. Netografia

Banaszak Marian, Ks. prof. dr hab. Eugeniusz Hieronim Wyczawski, „Studia Theologica Varsaviensis”, 26 (1988) nr 2, s. 5-12, https://bazhum.muzhp.pl/media/files/Studia_Theologica_Varsaviensia/Studia_Theologica_Varsaviensia-r1988-t26-n2/Studia_Theologica_Varsaviensia-r1988-t26-n2-s5-12/Studia_Theologica_Varsaviensia-r1988-t26-n2-s5-12.pdf. (dostęp: 20.10.2021).

Latawiec Piotr, Dr Ryszard Żmuda (ur. 1950), „Forum Bibliotek Medycznych”, 5 (2012) nr 2, s. 442-460 (spis publikacji), http://forum.bg.umed.lodz.pl/images/wydawnictwa/forum/ForumNr10.pdf (dostęp: 6.05. 2021).

Mandziuk Józef, Ksiądz prof. dr hab. Franciszek Stopniak – historyk Kościoła w Polsce w czasach najnowszych (w 70-tą rocznicę urodzin), „Saeculum Christianum”, (2000) nr 2, s. 5-14, bazhum.muzhp.pl/media/files/Saeculum_Christianum_pismo_historyczne/Saeculum_Christianum_pismo_historyczne-r2000-t7-n2/Saeculum_Christianum_pismo_historyczne-r2000-t7-n2-s5-14.pdf (dostęp: 6.05.2021).

Mandziuk Józef, Życie i działalność ks. prof. dr. hab. Hieronima Eugeniusza Wyczawskiego OFM Obs. (1918-1993), „Studia Theologica Varsaviensia”, 31 (1993) s. 7-17, https://bazhum.muzhp.pl/media//files/Studia_Theologica_Varsaviensia/Studia_Theologica_Varsaviensia-r1993-t31-n1/Studia_Theologica_Varsaviensia-r1993-t31-n1-s7-17/Studia_Theologica_Varsaviensia-r1993-t31-n1-s7-17.pdf (dostęp: 6.05.2021).

Myszor Wincenty, Ks. Profesor dr hab. Marian Banaszak w ATK, „Saeculum Christianum”, (1994) nr 1/2, s. 7-11, https://bazhum.muzhp.pl/media/files/Saeculum_Christianum_pismo_historyczne/Saeculum_Christianum_pismo_historyczne-r1994-t1-n2/Saeculum_Christianum_pismo_historyczne-r1994-t1-n2-s7-11/Saeculum_Christianum_pismo_historyczne-r1994-t1-n2-s7-11.pdf (dostęp: 6.05.2021).

Szumilas Dorota, Dziedzinowe bazy bibliograficzne Biblioteki Uniwersytetu Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, „EBIB” 2009, nr 19, http://www.ebib.pl/publikacje/matkonf/mat19/szumilas.php (dostęp: 6.05.2021).

Żmuda Ryszard, Dokumentacja działalności naukowej i dydaktycznej ks. prof. dr. hab. Hieronima Eugeniusza Wyczawskiego OFM za lata 1947-1992, Kalwaria Zebrzydowska 1993, https://digital.fides.org.pl/dlibra/show-content/publication/edition/777?id=777 (dostęp: 20.10.2021).

Żmuda Ryszard, Dyrektor Biblioteki Głównej Uniwersytetu Stefana Wyszyńskiego w Warszawie – mgr Piotr Latawiec, starszy kustosz dyplomowany, „Fides”, (2014) nr 1, s. 221-234, http://docplayer.pl/19183011-Ryszard-zmuda-dyrektor-biblioteki-glownej-uniwersytetu-kardynala-stefana-wyszynskiego-w-warszawie-mgr-piotr-latawiec-starszy-kustosz-dyplomowany.html (dostęp: 6.05.2021).

Żmuda Ryszard, Kościelne dyscypliny naukowe bez bibliografii?„Saeculum Christianum”, 18 (2011) nr 2, s. 284-304, https://digital.fides.org.pl/dlibra/publication/1399/edition/1290?language=en (dostęp: 20.10.2021).


Published
2022-12-22


Matczuk, A. (2022). Bibliografia historii Kościoła w Polsce za lata 1944-1984 oraz rys historyczno-metodyczny od XVII wieku. Archiwa, Biblioteki I Muzea Kościelne, 119, 257–280. https://doi.org/10.31743/abmk.13028

Alicja Matczuk  alicjamatczuk@gmail.com
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie https://orcid.org/0000-0001-7225-3996