Men's monasteries of the Old Polish period vindicated and those newly founded in the diocese of Łódź
Abstract
The activities of orders in Poland are closely connected with the functioning of the Catholic Church and the history of our homeland. The aim of this article is to present the history of old orders in the diocese of Łódź. Initially, it focuses on those orders which after the period of dissolutions not only returned to some of their monasteries but also organised new monastic communities. Before the collapse of the First Polish Republic, in the territory of the future diocese of Łódź, there were 8 male orders which altogether owned 13 monasteries: Dominicans (Łęczyca, Piotrków Trybunalski), Conventual Franciscans (Łagiewniki, Piotrków Trybunalski), Bernardines (Piotrków Trybunalski, Łęczyca), Franciscans of the Strict Observance (Brzeziny, Lutomiersk), Canons Regular of the Lateran (Kłodawa), Carmelites of the Ancient Observance (Kłodawa), Jesuits (Piotrków Trybunalski, Łęczyca), and Piarists (Piotrków Trybunalski). However, in 1918, when Poland regained its independence, none of the male monastic communities were still in existence. The orders which did not return to their monasteries in the period of the Second Polish Republic were Canons Regular of the Lateran, Carmelites of the Ancient Observance, Piarists and Dominicans.
Keywords:
the diocese of Łódź, male orders, monasteries, priesthoodReferences
Archidiecezja Łódzka. Informator, Łódź 1992.
Bekier E., Ojciec Tomasz Roztworowski SJ (1904-1974), w: Chrześcijanie, red. B. Bejze, t. 17, Warszawa 1986, s.151- 269.
Budziarek M., Wrzeszcz M., Łódzka diecezja, w: Encyklopedia katolicka, red. Eugeniusz Ziemann, t. 11, Lublin 2006, kol. 555-558.
Catalogus Provinciae Societatis Jesu. Ex anno 1925 in annum 1926, Cracoviae 1925.
Diecezja łódzka, terytorium, organizacja duchowieństwo 1987, Łódź 1987.
Duchniewski J., Brzeziny, w: Encyklopedia katolicka, red. F. Gryglewicz, t. 2, Lublin 1985, kol.1132-1133.
Elenchus omnium Ecclesiarum necnon universi cleri saecularis ac regolaris diecesos Lodziensis 1935, Lodziae 1935.
Encyklopedia Wiedzy o Jezuitach na ziemiach Polski i Litwy 1564-1995, oprac. Ludwik Grzebień, Kraków 1996.
Gabryel K., Powstanie diecezji łódzkiej, „Łódzkie Studia Teologiczne”, 4 (1994) s.85-92.
Gach P.P., Struktury i działalność duszpasterska zakonów męskich na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej i Śląska w latach 1773-1914, Lublin 999.
Gogola Z., Dzieje Franciszkańskiej Prowincji św. Antoniego i bł. Jakuba Strzemię 1918-1939, Kraków 2011.
Gramatowski W., Geneza diecezji łódzkiej w świetle dokumentów watykańskich, „Nasza Przeszłość”, 62 (1984) s. 186-202.
Instytuty życia konsekrowanego w Kościele łódzkim, red. K. Dąbrowski, L Witczak, Łódź 2000.
Jusiak Oktawian Roman, Bernardyńskie sanktuaria w Polsce, „Geografia i Sacrum”, 2 (2005), s. 281-296.
Karolczuk M., Polska. Przewodnik pielgrzyma, Kraków 2016.
Katalog Franciszkańskiej Prowincji Matki Bożej Niepokalanej w Polsce Zakonu Braci Mniejszych Konwentualnych, Warszawa 2000.
Katalog Prowincji Matki Bożej Niepokalanej Zakonu Ojców Franciszkanów w Polsce. Rok Jubileuszowy 1939-1989, Warszawa 1989.
Katalog zabytków sztuki w Polsce. Województwo łódzkie, t. 2, red. B. Wolff-Łozińska, z. 1: Powiat brzeziński, red. J. Zygmunt Łoziński, Warszawa 1953.
Kłoczowski J., Zakony męskie w Polsce w XVI-XVIII wieku, w: Kościół w Polsce wiek XVI-XVIII, t. 2, red. J. Kłoczowski, Kraków 1969, s. 483-730.
Księga Pamiątkowa z okazji 50-lecia odrodzenia Prowincji Matki Boskiej Anielskiej Zakonu Braci Mniejszych OO. Reformatów 1911-1961, Kraków 1962.
Kujawski W., Diecezja kujawsko-kaliska. Opracowanie historyczno-źródłoznawcze, Włocławek 2011.
Kukulski J., Historia kościoła i klasztoru OO. Bernardynów w Piotrkowie Trybunalskim, w: Królowa ziemi piotrkowskiej, red. D.C. Postawa, Kraków 2011, s. 37-52.
Kumor B., Granice metropolii i diecezji polskich (966-1939), „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne”, 18 (1969) s. 289-352.
Kumor B., Ustrój i organizacja Kościoła polskiego w okresie niewoli narodowej 1972-1918, Kraków 1980.
Litak S., Atlas Kościoła łacińskiego w Rzeczypospolitej Obojga Narodów w XVIII wieku, Lublin 2006.
Łatak K., Kanonicy regularni w dawnej i współczesnej Polsce, w: Przemijanie i trwanie. Kanonicy Laterańscy w dawnej i współczesnej Polsce, red. K. Łatak, I. Makarczyk, Kraków 2005, s. 17-37.
Miasta polskie w tysiącleciu, red. M. Siuchmiński, cz. 2, Wrocław-Warszawa, Kraków 1967.
Mielczarek P., Sanktuarium św. Antoniego w Łagiewnikach, Niepokalanów 1996.
„Nasze Wiadomości’ 1926-1934, pismo jezuitów do użytku wewnętrznego.
Murawiec W., Sługa Boży o. Anastazy Jakub Pankiewicz OFM (1882-1942), w: Męczennicy za wiarę 1939-1945, red. W. Moroz, Marki-Struga 1996, s. 297-302.
Natoński B., Jezuici, w: Życie religijne w Polsce pod okupacją hitlerowską 1939-1945, red. Z. Zieliński, Warszawa 1982, s. 538-592.
Paluszkiewicz F., Jezuici w Łodzi. Kościół Najśw. Serca Jezusowego, Warszawa 1994.
Prejs Roland, Zakonnicy franciszkańscy Królestwa Polskiego po kasacie 1864 roku. Dzieje – postawy, Warszawa 2003.
Schematyzm diecezji kujawsko-kaliskiej 1903, Włocławek 1903.
Schematyzm Prowincji Niepokalanego Poczęcia NMP Zakonu Braci Mniejszych OO. Bernardynów w Polsce. 1981, Kraków 1981.
Sitnik A.K., Dzieje bernardynów łęczyckich po II wojnie światowej 1946-2016, Kalwaria Zebrzydowska 2016.
Sotowski P.W., Zarys historii Wyższego Seminarium Duchownego Ojców Franciszkanów w Łodzi-Łagiewnikach (1978-2003), „Lignum Vitae”, 5 (2004) s. 123-145.
Spis duchowieństwa i parafii diecezji łódzkiej 1936, Łódź 1936.
Szteinke A.J., Kościół św. Antoniego i klasztor Franciszkanów Reformatów w Warszawie 1623-1987, Warszawa 1990.
Wyczawski H.E., Archidiecezja warszawska w świetle Schematyzmu z 1863 roku, „Stuia Theologica Varsaviensia”, 6 (1968) nr 1, s. 289-341.
Wyczawski H.E., Bernardyni polscy, t. 3: 1772-1946, Kalwaria Zebrzydowska 1992.
