Obecność kapitału zagranicznego w systemie bankowym Rosji
Helena Żukowska
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II , Polskahttps://orcid.org/0000-0003-0730-195X
Abstrakt
Celem artykułu jest zaprezentowanie ewolucji obecności kapitału zagranicznego w systemie bankowym Rosji od początku okresu transformacji do początku lat 20. XXI w. Z przeprowadzonej analizy wynika, że w okresie 30 lat tych przemian w Rosji można wyróżnić kilka odmiennych kierunków przepływów kapitału właścicielskiego do systemu bankowego i czynników wpływu na te przepływy. W początkowym okresie transformacji występowała silna presja napływu kapitału zagranicznego do rosyjskiej bankowości, która była ograniczana przez formalne i nieformalne działania ze strony rządu i banku centralnego. Należy tu wspomnieć o ustalanych przez rząd limitach obecności kapitału zagranicznego w kapitale systemu bankowego w celu ochrony rodzimej bankowości przed zagraniczną konkurencją. Surowe procedury weryfikacji potencjalnych inwestorów zagranicznych przez bank centralny miały na celu ochronę rosyjskiej bankowości przed napływem kapitału spekulacyjnego oraz nadmiernym i niekontrolowanym dopuszczeniem do rynku usług bankowych wiarygodnych instytucji finansowych. Tendencja wzrostu udziału kapitału zagranicznego w rosyjskiej bankowości zatrzymała się w okresie kryzysu bankowego w 1998 r., kiedy kapitał zagraniczny w obawie przed stratami wycofywał się z Rosji. W latach 1999-2008 można zauważyć wzrost obecności kapitału zagranicznego, który został zatrzymany w okresie światowego kryzysu finansowego w efekcie wycofywania się kapitału z rynków wschodzących. W okresie 2009-2014 kapitał zagraniczny w kapitale własnym rosyjskiego sektora bankowego wyraźnie się umacniał, ale ten trend został przerwany przez sankcje gospodarcze zastosowane wobec Rosji przez Zachód w konsekwencji agresywnej polityki Rosji wobec Ukrainy i wojny rosyjsko-ukraińskiej. Od 2014 r. obserwuje się załamanie ekspansji nowych instytucji finansowych w rosyjskiej bankowości, a jednocześnie silne umocnienie pozycji banków z udziałem kapitału zagranicznego, szczególnie tych działających od dłuższego czasu na rynku rosyjskim i mocno już osadzonych w rosyjskim systemie bankowym. Banki te cieszą się wysoką wiarygodnością i są darzone zaufaniem klientów.
Słowa kluczowe:
bankowość, kapitał zagraniczny, RosjaBibliografia
Bank Rosji. (2000). Informacija o kreditnych organizacijach s innostronnymi investicyjami na 1 janwarija 2000 goda. a) Priłożenije 7. b) Priłożenije 6. Moskva.
Bank Rosji. (2003). Otczot o razwitii bankowskogo sektora i bankowskogo nadzora w 2002 godu, Moskva. Pobrano z http: www.cbr.ru (30.10.2003).
Bank Rosji. (2004). Obzor finansowogo rynka, Moskva, s. 3, tab. 1.1.2.
Bank Rosji. (2005). Otcziot o razwitii bankowskogo siektora i bankowskogo nadzora w 2004 godu. Moskva.
Bank Rosji. (2005-2019). Obzor bankowskogo siektora Rossijskoj Fiedieraciji, Moskva, fiewral 2005, fiewral 2007, janwar 2010, tab. 90; oraz awgust 2011, awgust 2014, nojabr 2015, awgust 2017, awgust 2019, tab. 10.
Bank Rosji. (2006). Informacija o kreditnych organizacijach s uczastijem nierezidentow na 1 janwaria 2006 goda. Moskva.
Bank Rosji. (2008). Obzor bankowskogo siektora Rossijskoj Fiedieraciji. Moskva, fievral 2008, nr 46, tab. 9.
Bank Rosji. (2019a). Informacija o diejstwujuszczich kreditnych organizacjach s uczastiem nierezidentov na 1 apriela 2019 goda. Pobrano z https://www.cbr.ru/Collection/Collection/File/15760/PUB_190101.pdf (08.09.2019).
Bank Rosji. (2019b). Otcziot o razwitii bankowskogo sektora i bankowskogo nadzora w 2018 godu. Pobrano z www.cbr.ru/statistics/bank_system/print.asp?file=inform_07.htm (14.07.2019).
Bank Rosji. (2020). Informacija o diejstwujuszczich kreditnych organizacjach s uczastiem nierezidentov na 1 apriela 2020 goda. Pobrano z http://old.cbr.ru/Collection/Collection/File/27599/PUB_200101.pdf (01.10.2020).
Bartosik, L. (2010). Kapitał zagraniczny w systemie bankowym Federacji Rosyjskiej. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej we Wrocławiu, 16, 53-82.
Bażan, A. I., Masliennikow, A. A. (2000). Sostojanije rossijskoj bankowskoj sistiemy i probliemy jejo restrukturizowanija (s. 61-62). Moskva.
Biuletien Bankovskoj Statystiki. (1998-2020). Moskva: Jeżemiesiacznik. Czast 4. Otdielnyje pokazatieli diejatielnosti finansovych organizacij, tab. 4.1.3., 4.1.4.
Council of the European Union. (b.d.). List of persons and entities under EU restrictive measures over the territorial integrity of Ukraine. Pobrano z http://www.consilium.europa.eu/media/21891/20170914-list-of-designated-persons-and-entities. pdf (13.12.2017).
Informacija o diejstwujuszczich kreditnych organizacjach c uczastiem nierezidentow. (b.d.). Pobrano z https://www.cbr.ru/analytics/bank_system/PUB_120701/ (10.02.2020).
Iwanicz-Drozdowska, M., Bongini, P., Smaga, P., Witkowski, B. (2017). Rola kapitału zagranicznego w sektorze bankowym dla stabilności finansowej i rozwoju go spodarczego krajow postkomunistycznych. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, 51(5), 129-137.
Kiedy i jak UE przyjmuje sankcje? (b.d.). Pobrano z http://www.consilium.europa.eu/pl/policies/sanctions/ukraine-crisis/ (08.07.2017).
Lepietikov, D. W. (2004). Bankovskaja integracija Rossii w Jevropu: pogłoszczenije ili partniorstvo? (s. 17). Pobrano z http://www.dcenter.ru/acr_view.cgi?id=576.
Ottok kapitała iż Rossii uskoriłsja wtroe. (b.d.). Pobrano z https://www.finanz.ru/novosti/valyuty/ottok-kapitala-iz-rossii-uskorilsya-vtroe-1027528265 (20.09.2020).
Portal Banki.ru. Pobrano z https://www.banki.ru/banks/ratings/msfo/ (28.08.2019).
Tschoegl, A. E. (2003). Financial Crises & the Presence of Foreign Banks, Philadelphia, 5 December 2003. Speech prepared for and presented at the World Bank conference: Systemic Financial Distress: Containment and Resolution, 7-8 October 2003.
Verzbitsky, A. (2019). 100 nadiożnych rosyjskich banków 2019. Ratings Forbes. Pobrano z https://www.forbes.ru/finansy-i-investicii/373477-100-nadezhnyh-rossiyskih-bankov-2019-reyting-forbes (16.09.2019).
Wiernikow, A. W. (2002a). Ocienka massztabov prisutswija inostarannych bankov. Diengi i Kredit, 1, 25-27.
Wiernikow, A. W. (2002b). Strategii inostrannych bankov w Rossii. Voprosy Ekonomiki, 12, 68-85.
Wsie sankcji zapada protiw Rosii. (b.d.). Pobrano z http://tass.ru/mezdunarodnaja-panorama/1055587/8 (08.10.2017).
Żukowska, H. (2018). Sankcje wobec Rosji a gospodarka rosyjska w okresie 2014-2018. Roczniki Ekonomii i Zarządzania KUL, 10(46), 3, 97-132.
Żukowska, H. (2019). System bankowy w Rosji. Ewolucja do początku XXI wieku (s. 195-208, 248-255). Lublin: Wydawnictwo KUL.
Żukowski, M., Żukowska, H. (2008). Rola bankow z kapitałem zagranicznym w systemie bankowym Rosji. W: L. Dziawgo (red.), Współczesne finanse: stan i perspektywy rozwoju bankowości (s. 435-453). Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II https://orcid.org/0000-0003-0730-195X
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
