Muzealna aplikacja mobilna a udogodnienia dla osób niepełnosprawnych: przykład Wilanów Guide

Iryna Manczak

Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie , Polska
https://orcid.org/0000-0002-9661-9945

Maria Bajak


https://orcid.org/0000-0003-4769-7696

Katarzyna Sanak-Kosmowska


https://orcid.org/0000-0003-3701-8899


Abstrakt

Technologie mobilne znajdują szerokie zastosowanie w działalności instytucji kultury. Pośród nich szczególną rolę odgrywają aplikacje oraz oprogramowania, które mogą nie tylko usprawnić i urozmaicić zwiedzanie ekspozycji, w tym zwiększyć zaangażowanie publiczności. Szczególnym przypadkiem są rozwiązania zapewniające dostępność do aktywności osobom z dysfunkcjami. Kluczowym celem artykułu jest zidentyfikowanie dostępnych udogodnień oferowanych osobom z niepełnosprawnością za pośrednictwem aplikacji muzealnych. W jego części teoretycznej przedstawiony został przegląd literatury poświęconej koncepcji równych szans realizowanej przez współczesne muzea. Przeanalizowana została również szczególna rola aplikacji mobilnych stanowiących wsparcie dla niepełnosprawnych odbiorców kultury. W części empirycznej omówione zostały wyniki badań własnych na temat dostępnych udogodnień oferowanych za pośrednictwem aplikacji muzealnej Wilanów Guide dla osób z niepełnosprawnością. W toku przeprowadzonej analizy stwierdzono, że muzealne aplikacje mobilne pozwalają na wdrożenie użytecznych udogodnień dla osób z dysfunkcjami, czego przykładem jest aplikacja udostępniona przez Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie. 

Słowa kluczowe:

People with disabilities, equal opportunities, culture, museums, mobile application

Bajak, M. (2019). Equal opportunities for people with disabilities in public institutions through beacons. Oxford Conference Series, 55-64.
Bajak, M. (2020). Beacons in marketing communication – in the light of consumer opinion research. Поведінка Споживача Та Управління Клієнтським Досвідом. Організаційний Комітет Конференції Голова Оргкомітету, 103-106.
Bajdor, P., Lis, T., Ptak, A. (2018). Aplikacje mobilne jako determinanta rozwoju przedsiębiorstwa – badanie wśród mikroprzedsiębiorstw. Przegląd Organizacji, 5, 54-60.
Barańska, K. (2013). Muzeum w sieci znaczeń. Zarządzanie z perspektywy nauk humanistycznych. Kraków: Attyka.
Bulisz, E. (2014). Realizacje konwencji gatunkowych w prasie kobiecej na przykładzie „Poradnika Domowego”. W: M. Kresa (red.), Młodzi o języku (s. 23-36). Warszawa: Instytut Języka Polskiego Uniwersytetu Warszawskiego.
Chmielarz, W. (2016). Uwarunkowania technologii aplikacji mobilnych. W: W. Chmielarz (red.), Mobilne aspekty technologii informacyjnych (s. 51-65). Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Darcy, S., McKercher, B., Schweinsberg, S. (2020). From tourism and disability to accessible tourism: a perspective article. Tourism Review, 75(1), 140-144.
De Rosset, A., Zielonka, K. (2016). Aplikacje mobilne w muzeach, moda czy potrzeba?. Muzealnictwo, 57, 236-244.
Divisekera, S., Nguyen, V.K. (2018). Determinants of innovation in tourism evidence from Australia. Tourism Management, 67, 157-167.
Fijałkowski, W. (1980). Muzeum-rezydencja w Wilanowie, jego geneza, dzieje i współczesny stosunek do tradycji. Studia Wilanowskie, 6, 9-30.
Florek-Łuszczki, M., Lachowski, S. (2013). Działania instytucjonalne na rzecz osób niepełnosprawnych. Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 19(4), 480-484.
Folga-Januszewska, D. (2015). Muzeum: fenomeny i problemy. Kraków: Universitas.
Frąckiewicz, E. (2015). Rola marketingu mobilnego w rozwoju przedsiębiorstwa. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Studia i Prace Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, 39(2), 407-419.
Gaweł, Ł. (2019). Marketing w publicznych instytucjach kultury. W: Ł. Gaweł, F. Skowron, A. Szostak, Raport z projektu badawczego Krakowski odbiorca kultury (s. 119-129). Kraków: Attyka.
Gillovic, B., McIntosh, A. (2015). Stakeholder perspectives of the future of accessible tourism in New Zealand. Journal of Tourism Futures, 1(3), 223-239.
Gmiterek, G. (2017). Wykorzystanie aplikacji mobilnych w muzeach – przegląd i analiza polskich projektów. „e-mentor”, 2(69), 25-39. Pobrano z http://www.e-mentor.edu.pl/artykul/index/numer/69/id/1296 (30.12.2020).
Graham, B. (2012). Transforming museums in the twenty-first century. Routledge: London-New York.
Holzen, A., Ondrus, J. (2011). Mobile application market: a developer’s perspective. Telematics and Informatics, 28(1), 22-31.
Jutrzyna, E. (2004). Uczestnictwo w kulturze osób niewidomych. W: Z. Konaszkiewicz (red.), Muzyka w życiu osób niepełnosprawnych (s. 59-73). Warszawa: Wydawnictwo Akademii Muzycznej.
Kaczmarek, J. (2018). Muzeum jako przestrzeń sztuki, pamięci i dialogu. Przypadek najmniejszego muzeum świata. Pogranicze. Studia Społeczne, 34, 45-63.
Krishnasamy, R., Khan, S., Germak, C. (2018). Mixed reality game using bluetooth beacons for exhibitions. Proceedings of Proceedings of EVA London 2018, UK, 39-40.
Kubiak, K. (2015). Ocena wybranych aplikacji mobilnych w opinii użytkowników. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Problemy Zarządzania, Finansów i Marketingu, 41(2), 83-93.
Kucharzyk, R. (2012). O potrzebie socjolingwistycznego badania zmian w słownictwie gwarowym. W: H. Kurek (red.), Języki słowiańskie w ujęciu socjolingwistycznym (s. 67-76). Kraków: Księgarnia Akademicka.
Łyda, K., Miłosz, M. (2017). Możliwości wykorzystania beaconów w reklamie. Journal of Computer Sciences Institute, 4, 6-81.
Maison, D. (2010), Jakościowe metody badań marketingowych. Jak zrozumieć konsumenta?. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Majewski, P. (red.) (2013). Muzea i uczenie się przez całe życie – podręcznik europejski. Warszawa: Narodowy Instytut Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów.
Manczak, I., Sanak-Kosmowska, K., Bajak, M. (2019a). Zastosowanie beaconów w komunikacji marketingowej muzeów z osobami niepełnosprawnymi. Zarządzanie w Kulturze, 20(4), 551-564.
Manczak, I., Sanak-Kosmowska, K., Bajak, M. (2019). Reasons to use beacon technology as a tool to study audience behaviour in museums. Cultural Management: Science and Education, 3(2), 83-94.
Manczak, I., Sanak-Kosmowska, K., Bajak, M. (2020). Zastosowanie beaconów w komunikacji z niepełnosprawnym turystą kulturowym (na przykładzie muzeów miejskich). Turystyka Kulturowa, 5(116), 116-139. Pobrano z http://turystykakulturowa.org/ojs/index.php/tk/article/view/1180/1014 (4.01.2021).
Matt, G. (2006). Muzeum jako przedsiębiorstwo. Łatwo i przystępnie o zarządzaniu instytucją kultury. Warszawa: Aletheia.
Mazan, F., Kovarova, A. (2015). A study of devising neural network based indoor localization using beacons. Computing and Information Systems Journal, 19(1), 15-20.
Mazurek, A. (2019). Dostępność teatrów publicznych dla osób z niepełnosprawnościami. Człowiek-Niepełnosprawność-Społeczeństwo, 1(43), 59-72.
Mazurek-Łopacińska, K. (red.). (2005). Badania marketingowe. Teoria i praktyka. Warszawa: Wydawnictwo PWN.
Mikos von Rohrscheidt, A. (2013). Turystyka kulturowa w dobie przyspieszonej zmiany. Problemy zarządzania, promocji i badań turystyki kulturowej w Polsce. Poznań: KulTour.
Miński, R. (2017). Wywiad pogłębiony jako technika badawcza. Możliwości wykorzystania IDI w badaniach ewaluacyjnych. Przegląd Socjologii Jakościowej, 13(3), 3-51. Pobrano z http://www.qualitativesociologyreview.org/PL/Volume39/PSJ_13_3.pdf (30.11.2020).
Mościchowska, I., Rogoś-Turek, B. (2015). Badania jako podstawa projektowania user experience. Warszawa: PWN.
Murzyn-Kupisz, M. (2016). Instytucje muzealne z perspektywy ekonomii kultury. Kraków: Universitas.
Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie. (b.d.). Pobrano z https://www.wilanow-palac.pl/frekwencja_w_muzeum_palacu_w_wilanowie.html (7.04.2021).
Najda-Janoszka, M., Sawczuk, M. (2018). Museums as a research object in the strategic management field. Business and Non-Profit Organizations Facing Increased Competition and Growing Customers’ Demands, 17, 51-67.
Nowak, A. (2015). Uczestnictwo osób niepełnosprawnych w kulturze. Chowanna, 1, 91-102. Olejnik, I., Kaczmarek, M., Springer, A. (2018). Badania jakościowe. Metody i zastosowania. Warszawa: CeDeWu.
Pałac Wilanów. (2020). Historia instytucji. Pobrano z https://www.wilanow-palac.pl/historia_muzeum.html (30.11.2020).
Pásková, M., Zelenka, J. (2018). How crucial is the social responsibility for tourism sustainability. Social Responsibility Journal, 15(4), 534-552.
Pater, B. (2017). Edukacja muzealna – wychowanie do aktywnego uczestnictwa w kulturze. Parezja, 1, 74-92.
Rottermund, A. (2015). Muzea – perspektywy. Muzealnictwo, 56, 3-15.
Sanak-Kosmowska, K., Bajak, M., Filip, J., Kargula, N. (2018). Uwarunkowania i przesłanki wykorzystania beaconów w mobilnej komunikacji marketingowej. Marketing i Rynek, 10, 17-23.
Sobocińska, M. (2015). Uwarunkowania i perspektywy rozwoju orientacji rynkowej w podmiotach sfery kultury. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu.
Spachos, P., Plataniotis, K.N. (2020). BLE beacons for indoor positioning at an interactive IoTbased smart museum. Institute of Electrical and Electronics Engineers System Journal, 14(3), 1-11.
Szabała, B. (2019). Uczestnictwo osób z niepełnosprawnością wzrokową w kulturze. Lubelski Rocznik Pedagogiczny, 38(4), 41-58.
Sznajder, A. (2014). Technologie mobilne w marketingu. Warszawa: Oficyna Wolters Kluwer business.
Ścibiorska-Kowalczyk, I. (2017). Konsumenci w turystyce muzealnej. Turystyka Kulturowa, 5, 60-73. Pobrano z http://turystykakulturowa.org/ojs/index.php/tk/article/view/707 (30.11.2020).
Trejbal, J., Zelenka, J. (2019). Mobile technologies as support of travelling of people with disabilities. Czech Journal of Tourism, 8(1), 65-79.
United Nations. (2008). Convention on the Rights of Persons with Disabilities. New York, UN. Pobrano z https://www.un.org/development/desa/disabilities/convention-on-the-rights-of-personswith-disabilities/convention-on-the-rights-of-persons-with-disabilities-2.html (30.12.2020).
United Nations. (2015). Transforming our world: the 2030 Agenda for Sustainable Development. Pobrano z https://www.un.org/ga/search/view_doc.asp?symbol=A/RES/70/1&Lang=E (7.04.2021).
White, H., Saran, A., Polack, S., Kuper, H. (2018). Rapid evidence assessment of ‘what works’ to improve social inclusion and empowerment for people with disabilities in low and middle income countries. New Delhi, Campbell Collaboration and London: International Centre for Evidence on Disability.
Wilanów Guide. (b.d.). Pobrano z https://www.wilanow-palac.pl/audioprzewodnik_i_aplikacje_mobilne.html (7.01.2021).
Woronowicz, S. (2014). Niepełnosprawność – wybrane zagadnienia społeczne i prawne. Warszawa: Biuro Analiz i Dokumentacji, Kancelaria Senatu.
Wróblewski, Ł. (2018). Consumer behaviour in the market of cultural services. American Journal of Arts Management, 1, 1-13.
Wysocki, M. (2009). Dostępna przestrzeń publiczna. Samorząd równych szans. Kraków: Fundacja Instytut Rozwoju Regionalnego.
Pobierz

Opublikowane
2021-06-17


Manczak, I., Bajak, M., & Sanak-Kosmowska, K. (2021). Muzealna aplikacja mobilna a udogodnienia dla osób niepełnosprawnych: przykład Wilanów Guide. Przegląd Prawno-Ekonomiczny, (2), 35–54. https://doi.org/10.31743/ppe.11894



Licencja

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.