Zachowania finansowe osób bezrobotnych w świetle badań własnych na przykładzie Miejskiego Urzędu Pracy w Płocku
Abstrakt
Celem opracowania jest określenie czynników warunkujących i różnicujących zachowania finansowe osób bezrobotnych. Podstawą empiryczną problematyki poruszonej w artykule jest przegląd literatury przedmiotu oraz wyniki badania ankietowego przeprowadzonego wśród 350 osób bezrobotnych zarejestrowanych w Miejskim Urzędzie Pracy w Płocku. Należy jednak podkreślić, że próba nie miała charakteru reprezentatywnego i wnioski odnoszą się tylko do badanej grupy. Analiza teoretyczna i empiryczna wskazuje, że zachowania finansowe osób bezrobotnych są efektem wpływu czynników społeczno-demograficznych: wieku, wykształcenia, przyczyn i okresu zarejestrowania w urzędzie pracy. Działają one z rożną siłą i w rożnym kierunku. Wyniki badania wskazują, że osoby młodsze, z wykształceniem co najmniej średnim lepiej oceniały swoją sytuację finansową i miały wyższą świadomość roli oszczędzania. Wśród absolwentów i młodszych bezrobotnych z krótkim okresem zarejestrowania w urzędzie pracy odnotowano najwyższą miesięczną stopę oszczędności. Osoby bezrobotne w wieku powyżej 36 lat częściej doświadczały trudności w zakresie regulowania zobowiązań finansowych i korzystały z kredytów i pożyczek.
Słowa kluczowe:
Zachowania finansowe, usługi finansowe, osoby bezrobotneBibliografia
Antonides, G. i van Raaij, W.F. (2003). Zachowanie konsumenta. Podręcznik akademicki (tłum. M. Zagrodzki). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Atkinson, A. i Messy, F. (2012). Measuring Financial Literacy: Results of the OECD/International Network on Financial Education (INFE) Pilot Study. OECD Working Papers on Finance, Insurance and Private Pensions, No. 15, Paris: OECD Publishing. doi: 10.1787/5k9csfs90fr4-en
Aydin, A.E. i Akben, S.E. (2019). An investigation of financial literacy, money ethics and time preferences among college students. A structural equation model. International Journal of Bank Marketing, 37(3), 880–900. doi: 10.1108/IJBM-05-2018-0120
Beckmann, E., Hake, M. i Urvova, J. (2013). Determinants of households’ savings in Central, Eastern and Southeastern Europe. Focus on European Economic Integration, 3(8), 8–29.
Chong, K.F., Sabri, M.F., Magli, A.S., Rahim, H.A., Mokhtar, N. i Othman, M.A. (2021). The Effects of Financial Literacy, Self-Efficacy and Self-Coping on Financial Behavior of Emerging Adults. Journal of Asian Finance, Economics and Business, 8(3), 905–915. doi: 10.13106/jafeb.2021
Falahati, L. i Paim, L.H. (2012). Experiencing financial problems among University students. An empirical study on the moderating effect of gender. Gender in Management, 27(5), 311–326. doi: 10.1108/17542411211252633
Fernandes, D., Lynch, J.G. i Netemeyer, R.G. (2013). Financial Literacy, Financial Education and Downstream Financial Behaviors. Management Science, 60(8), 1861–1883. doi: 10.1287/mnsc.2013.1849
Garg, N. i Singh, S. (2018). Financial literacy among youth. International Journal of Social Economics, 45(1), 173–186. doi: 10.1108/IJSE-11-2016-0303
Gola, J. i Smyczek, S. (2019). Zachowania finansowe gospodarstw domowych. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach.
Hill, N. i Alexander, J. (2003). Pomiar satysfakcji i lojalności klientów (tłum. A. Klin). Krakow: Oficyna Ekonomiczna.
Kieżel, E. (red.). (2010). Konsument i jego zachowania na rynku europejskim. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
Orzeszko, T. (2014). Miejsce edukacji finansowej społeczeństwa w strategii społecznej odpowiedzialności biznesu krajowych banków giełdowych w Polsce. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 330, 274–283.
Penczar, M. (red.). (2014). Rola edukacji finansowej w ograniczaniu wykluczenia finansowego. Gdańsk: Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową.
Raport of European Commission. (2008). Financial Services Provision and Prevention of Financial Exclusion. Pobrano z http://www.bris.ac.uk/media-library/sites/geography/migrated/documents/pfrc0807.pdf (25.07.2020).
Remund, D.L. (2010). Financial literacy explicated: The case for a clearer definition in an increasingly complex economy. The Journal of Consumer Affairs, 44(2), 276–295. doi: 10.1111/j.1745-6606.2010.01169.x
Rudnicki, L. (2016). Zachowania finansowe konsumentów. Tarnow: Małopolska Wyższa Szkoła Ekonomiczna w Tarnowie.
Santini, F.D.O., Ladeira, W.J., Mette, F.M.B. i Ponchio, M.C. (2019). The antecedents and consequences of financial literacy. A meta-analysis. International Journal of Bank Marketing, 37(6), 1462–1479. doi: 10.1108/IJBM-10-2018-0281
Sibińska, A. (2013). Charakterystyka motywow zachowań finansowych młodych osob. W: W. Grzegorczyk (red.), Marketing w obliczu nowych wyzwań rynkowych. Księga jubileuszowa z okazji 70-lecia Profesora Gregora (s. 31–41). Łodź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łodzkiego. doi: 10.18778/7969-046-6.05
Smyczek, S. (2011). Zachowania finansowe konsumentow poza tradycyjnym rynkiem usług finansowych. Studia i Materiały Polskiego Stowarzyszenia Zarządzania Wiedzą, 50, 18–30.
Sprawozdanie o rynku pracy 01.08–31.08.2018 MUP w Płocku. Pobrano z http://mupplock.praca.gov.pl/documents/4063619/6455409/MRPiPS-01%2008.2018.pdf/6698b386-c77a-487d-8b59-ca35a9ef60dc?t=1536920094755 (29.05.2020).
Suyanto, S., Setiawan, D., Rahmawati, R. i Winarna, J. (2021). The Impact of Financial Socialization and Financial Literacy on Financial Behaviors. An Empirical Study in Indonesia. Journal of Asian Finance, Economics and Business, 8(7) 169–180. doi: 10.13106/jafeb.2021.vol8.no7.0169
Świecka, B., Grzesiuk, A., Korczak, D. i Wyszkowska-Kaniewska, O. (2019). Financial literacy and financial education. Theory and Survey. Berlin: De Guyter Oldenbourg.
Warchlewska, A. (2020). Wokoł istoty wykluczenia finansowego. Ujęcie przeglądowe. Finanse i Prawo Finansowe, 1(25), 123-140.
Włodarska-Zoła, L. (2018). Edukacja finansowa w kontekście zarządzania finansami osobistymi. Edukacja – Technika – Informatyka, 3(25), 184-194. doi: 10.15584/eti.2018.3.26
Xiao, J.J. (2008). Handbook of Consumer Finance Research. Kingston: Springer. Życie ponad stan. Długi Polaków w średnim wieku wynoszą 28,5 mld zł (2018). Pobrano z https://www.tvp.info/36914310/zycie-ponad-stan-dlugi-polakow-w-srednim-wieku-wynosza-285-mld-zl (8.06.2020).
Mazowiecka Uczelnia Publiczna w Płocku https://orcid.org/0000-0001-9300-3646
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
