Tarcze antykryzysowe jako źródło wsparcia działalności MŚP w dobie pandemii COVID-19
Jakub Kubiczek
Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach , Polskahttps://orcid.org/0000-0003-4599-4814
Wojciech Derej
https://orcid.org/0000-0001-5642-1726
Abstrakt
Pandemia COVID-19 okazała się być ogromnym wyzwaniem dla współczesnego świata w bardzo wielu aspektach. Wśród najważniejszych wymienić można kwestie zdrowotne, gospodarcze i kulturowe. Niniejszy artykuł obejmuje zagadnienie przeciwdziałania skutkom pandemii w wymiarze gospodarczym. W odpowiedzi na wzrost ryzyka kryzysu gospodarczego rządy wielu krajów wprowadziły środki zapobiegawcze. Tego typu działania zostały wdrożone również w Polsce. W artykule przedstawiono najistotniejsze kwestie dotyczące programów i instrumentów wsparcia dla firm w odpowiedzi na rozwój pandemii, ze szczególnym uwzględnieniem sektora małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP). Ponadto działania w aspekcie harmonogramu porównano z rozwojem pandemii. Wyniki badań pokazują, że analizując sytuację w warunkach polskich, dosyć trudno jednoznacznie ocenić inicjatywy antykryzysowe. Instrumenty wsparcia przygotowane w zakresie sektora MŚP wykazują dużą różnorodność, ale też czasem wysoki poziom skomplikowania, co może generować trudności w efektywnym ich użyciu w aspekcie proceduralnych wymagań. Tym samym wydaje się być uzasadnione zastanowienie nad bardziej uniwersalnymi i prostszymi instrumentami pomocowymi w przyszłości.
Słowa kluczowe:
MŚP, polityka rządowa, tarcza antykryzysowa, pandemia, COVID-19Bibliografia
Albats, E., Alexander, A., Mahdad, M., Miller, K. i Post, G. (2020). Stakeholder management in SME open innovation: interdependences and strategic actions. Journal of Business Research, 119, 291-301. DOI: 10.1016/j.jbusres.2019.07.038 (Crossref)
Bellandi, M. (2020). Some Notes on the Impacts of COVID-19 on Italian SME Productive Systems. Symphonya. Emerging Issues in Management, 2, 63-72. DOI: 10.4468/2020.2.07bellandi (Crossref)
Bieleń, M. i Kubiczek, J. (2020). Response of the labor market to the needs and expectations of Generation Z. e–mentor, 4(86), 87–94. DOI: 10.15219/em86.1486 (Crossref)
Biznes.gov.pl (2021). Pobrano z https://www.biznes.gov.pl (21.07.2021).
Bularafa, B.A. i Adamu, U.G. (2021). Effect of COVID-19 pandemic on SME performance in Nigeria. Advanced International Journal of Business, Entrepreneurship, and SMEs, 3(7), 75-92. DOI: 10.35631/AIJBES.37007 (Crossref)
Carbo‐Valverde, S., Rodriguez‐Fernandez, F. i Udell, G.F. (2016). Trade credit, the financial crisis, and SME access to finance. Journal of Money, Credit and Banking, 48(1), 113-143. DOI: 10.1111/jmcb.12292 (Crossref)
Czerwińska-Lubszczyk, A. i Michna, A. (2013). MSP w warunkach spowolnienia gospodarczego. Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie/Politechnika Śląska, 64, 21-31.
Dyduch, W., Chudziński, P., Cyfert, S. i Zastempowski, M. (2021). Dynamic capabilities, value creation and value capture: Evidence from SMEs under Covid-19 lockdown in Poland. Plos one, 16(6), e0252423. DOI: 10.1371/journal.pone.0252423 (Crossref)
Ejdys, J., & Kozłowska, J. (2021). Acceptance of e-learning at university level during the COVID-19 pandemic situation-teachers’ and students’ perspective. Polish Journal of Management Studies, 23(2), 106–129. DOI: 10.17512/pjms.2021.23.2.07 (Crossref)
Epidemia koronawirusa (2021). Pobrano z https://epidemia-koronawirus.pl (21.07.2021).
Fitriasari, F. (2020). How do Small and Medium Enterprise (SME) survive the COVID-19 outbreak? Jurnal Inovasi Ekonomi, 5(02), 53-62. DOI: 10.22219/jiko.v5i02.11838 (Crossref)
Forth, J. i Bryson, A. (2019). Management practices and SME performance. Scottish Journal of Political Economy, 66(4), 527-558. DOI: 10.1111/sjpe.12209 (Crossref)
Garman, A.N., Burkhart, T. i Strong, J. (2006). Business knowledge and skills. Journal of Healthcare Management, 51(2), 81-85, DOI: 10.1097/00115514-200603000-00004 (Crossref)
Gourinchas, P.O., Kalemli-Özcan, Ṣ., Penciakova, V. i Sander, N. (2020). Covid-19 and SME failures. Working Paper Series No. w27877. Cambridge: National Bureau of Economic Research. (Crossref)
Grondys, K., Ślusarczyk, O., Hussain, H.I. i Androniceanu, A. (2021). Risk assessment of the SME sector operations during the Covid-19 pandemic. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18(8), 4183. DOI: 10.3390/ijerph18084183 (Crossref)
Grzeszczak, M. (2018). Zatrudnienie w sektorze MSP determinantem rozwoju gospodarki lokalnej. Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie/Politechnika Śląska, 129, 123-142.
Hernández-Linares, R., Kellermanns, F.W. i López-Fernández, M.C. (2021). Dynamic capabilities and SME performance: The moderating effect of market orientation. Journal of Small Business Management, 59(1), 162-195. DOI: 10.1111/jsbm.12474 (Crossref)
Hervás-Oliver, J.L., Parrilli, M.D., Rodríguez-Pose, A. i Sempere-Ripoll, F. (2021). The drivers of SME innovation in the regions of the EU. Research Policy, 50(9), 104316. DOI: 10.1016/j.respol.2021.104316 (Crossref)
Hsieh, L., Child, J., Narooz, R., Elbanna, S., Karmowska, J., Marinova, S., ...Zhang, Y. (2019). A multidimensional perspective of SME internationalization speed: The influence of entrepreneurial characteristics. International Business Review, 28(2), 268-283. (Crossref)
Jasińska-Biliczak, A. (2012). Sektor małych i średnich przedsiębiorstw województwa opolskiego na tle polityki regionalnej Unii Europejskiej. Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy, 28, 326-336.
Javed, A. (2020). Impact of COVID-19 on Pakistan’s services sector. Jurnal Inovasi Ekonomi, 5(03), 107. DOI: 10.22219/jiko.v5i03.12194 (Crossref)
Kantor, A., & Kubiczek, J. (2021). Polish culture in the face of the COVID-19 pandemic crisis. Journal of Risk and Financial Management, 14(4), 181. DOI: 10.3390/jrfm14040181 (Crossref)
Kersten, R., Harms, J., Liket, K. i Maas, K. (2017). Small Firms, large Impact? A systematic review of the SME Finance Literature. World Development, 97, 330-348. DOI: 10.1016/j.worlddev.2017.04.012 (Crossref)
Kim, S.-S. (2021). The relationship between innovation competence and performance as an effect on the sustainability of SMEs. Polish Journal of Management Studies, 23(2), 196–212. DOI: 10.17512/pjms.2021.23.2.12 (Crossref)
Krezymon, M. (2018). Progress development of enetrprises in SME sector. Współczesne Problemy Ekonomiczne, 2(18), 23–31. DOI: 10.18276/wpe.2018.18-03 (Crossref)
Kubiczek, J., & Hadasik, B. (2021). Challenges in Reporting the COVID-19 Spread and its Presentation to the Society. Journal of Data and Information Quality (JDIQ), 13(4), 1-7. DOI: 10.1145/3470851 (Crossref)
Li, T., Hao, L., Kubiczek, J. i Pietrzyk, A. (2021). Corporate social responsibility of sports club in the era of coronavirus pandemic. Zagłębie Sosnowiec case study. Economic Research-Ekonomska Istraživanja, 1–20. DOI: 10.1080/1331677x.2021.1932547 (Crossref)
Liu, N., Xu, Z., I Skare, M. (2021). The research on COVID-19 and economy from 2019 to 2020: analysis from the perspective of bibliometrics. Oeconomia Copernicana, 12(2), 217–268. DOI: 10.24136/oc.2021.009 (Crossref)
Mach-Król, M., & Hadasik, B. (2021). On a Certain Research Gap in Big Data Mining for Customer Insights. Applied Sciences, 11(15), 6993. DOI: 10.3390/app11156993 (Crossref)
Mamad, N.A. (2020). Survival Strategies on Muslim Small And Medium Enterprise (SME) owners during COVID-19: A Study On Tourism Industry In Malacca. W: N.A. Wahab, M.Y. Isa, 3rd UUM International Islamic Business Management Conference 2020 (IBMC 2020) (s. 53). Islamic Business School, Universiti Utara Malaysia, Sintok, Kedah 2020.
Martinez-Cillero, M., Lawless, M. i O’Toole, C. (2020). Covid-19 pandemic and SMEs revenues in Ireland: What’s the gap. Economic and Social Research Institute Quarterly Economic Commentary, październik, 113-147 (Crossref)
Michaillat, P., & Saez, E. (2015). Aggregate demand, idle time, and unemployment. The Quarterly Journal of Economics, 130(2), 507-569. DOI: 10.1093/qje/qjv006 (Crossref)
Mrva, M. i Stachová, P. (2014). Regional development and support of SMEs–how university project can help. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 110, 617-626. DOI: 10.1016/j.sbspro.2013.12.906 (Crossref)
Mustafa, M. i Abbas, A. (2020). Comparative analysis of green ICT practices among Palestinian and Malaysian in SME food enterprises during COVID-19 pandemic. PalArch’s Journal of Archaeology of Egypt/Egyptology, 17(7), 14589-14599.
Nakku, V.B., Agbola, F.W., Miles, M.P. i Mahmood, A. (2020). The interrelationship between SME government support programs, entrepreneurial orientation, and performance: A developing economy perspective. Journal of Small Business Management, 58(1), 2-31. DOI: 10.1080/00472778.2019.1659671 (Crossref)
Pach, J. (2008). Znaczenie małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce po 2000 r. Przedsiębiorczość-Edukacja, 4, 92-109. (Crossref)
Pedauga, L., Sáez, F. i Delgado-Márquez, B.L. (2021). Macroeconomic lockdown and SMEs: the impact of the COVID-19 pandemic in Spain. Small Business Economics, 1-24. DOI: 10.1007/s11187-021-00476-7 (Crossref)
Polski Instytut Ekonomiczny (2021). Tarcza Antykryzysowa. Koło ratunkowe dla firm i gospodarki?, sierpień, 4-6, 57
Rizun, M., & Strzelecki, A. (2020). Students’ Acceptance of the COVID-19 Impact on Shifting Higher Education to Distance Learning in Poland. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(18), 6468). DOI: 10.3390/ijerph17186468 (Crossref)
Sawicki, P. (2019). Rozwój MSP w kontekście unijnego wsparcia w perspektywie 2014-2020-dylematy i wyzwania. Zeszyty Naukowe ZPSB Firma i Rynek, 1(55), 49-64.
Stawicka, M. (2017). Bariery innowacyjności małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce. Journal of Modern Science, 33(2), 247-260.
Syriopoulos, K. (2020). The impact of COVID-19 on entrepreneurship and SMEs. Journal of the International Academy for Case Studies, 26(2), 1-2.
Szczepaniak, I. (2009). Rola małych i średnich przedsiębiorstw w gospodarce (na przykładzie przemysłu spożywczego). Equilibrium. Quarterly Journal of Economics and Economic Policy, 2(1), 71-81. DOI: 10.12775/EQUIL.2009.007 (Crossref)
Szuper, K. (2021). Narzędzia polityki fiskalnej wspierające innowacyjność małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce. Przegląd Prawno-Ekonomiczny, 2, 55–70. DOI: 10.31743/ppe.12306 (Crossref)
Tarcza antykryzysowa (2021). Pobrano z https://www.gov.pl/web/tarczaantykryzysowa/tarcza-antykryzysowa (25.07.2021).
Tarcza finansowa PFR (2021). Pobrano z https://pfrsa.pl/tarcza-finansowa-pfr.html (dostęp 25.07.2021).
Usługi dla przedsiębiorcy (2021). Pobrano z https://www.gov.pl/web/gov/uslugi-dla-przedsiebiorcy/#tarcza-antykryzysowa (25.07.2021).
Wardęcka, M. (2017). Bariery rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw powiatu konińskiego. Acta Universitatis Nicolai Copernici. Zarządzanie, 44(1), 7-18. (Crossref)
Wawak, S. (2018). Stymulanty i bariery rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw. Journal of Modern Management Process, 3(1), 8-15.
Wielgus, G. (2006). Rozwój sektora małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce. Studies of the Industrial Geography Commission of the Polish Geographical Society, 8, 127-138. (Crossref)
Virglerova, Z., Dvorsky, J., Kozubikova, L., & Cepel, M. (2020). Perception of non-financial risk determinants in SMEs in Visegrad countries. Oeconomia Copernicana, 11(3), 509–529. DOI: 10.24136/oc.2020.021 (Crossref)
Zuzek, D. (2013). Źródła finansowania rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce i Unii Europejskiej. Zarządzanie i finanse, 11(3), 517-528.
Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach https://orcid.org/0000-0003-4599-4814
