Problematyka obywatelskiego ujęcia osoby
Monika Mróz
student Krakowska Szkoła Wyższa im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego , PolskaAbstrakt
Autorka prezentuje wybrane konteksty związane z problematyką ujęcia osoby, dotykając zaledwie niektórych spraw dotyczących tego spenalizowanego środka przymusu. Ponieważ ten środek uderza bezpośrednio w jedno z najważniejszych praw człowieka – prawo do wolności, zasady użycia tego środka muszą być szczególnie skrupulatnie określone w polskiej legislaturze, żeby nie były w stanie pozwalać na różne interpretacje. W artykule pokazano różnice pomiędzy instytucją zatrzymania obywatelskiego a instytucją zatrzymania przez przedstawicieli prawa. Zostały też wyszczególnione i omówione warunki dopuszczalności zatrzymania obywatelskiego. Okazało się, że zatrzymanie jakiejś osoby na gorącym uczynku przestępstwa lub w bezpośrednim pościgu, obawa ukrywania się przestępcy, niemożność ustalenia tożsamości sprawcy – te uwarunkowania mają dość rozległą wykładnię. Nieznajomość tych uwarunkowań może prowadzić do nadużywania prawa do zatrzymania obywatelskiego lub przez przedstawicieli prawa, a w konsekwencji – spowodować odpowiedzialność karną lub cywilną.
Słowa kluczowe:
ujęcie obywatelskie, zatrzymanie, środek przymusu, gorący uczynek, bezpośredni pościg, czynność procesowa, obawa ukrycia się sprawcy, niemożność ustalenia tożsamości, przestępstwo, sprawca, prawo do wolności i niektykalności osobistejBibliografia
Baran E., Baran K., Instytucja zatrzymania osób w systemie prawa polskiego, „Problemy Praworządności” 1986, nr 12.
Bielasiński J., Ujęcie sprawcy na gorącym uczynku lub w pościgu, „Jurysta” 2001, nr 3-4.
Grzegorczyk T., Kodeks postępowania karnego: Komentarz, Zakamycze, Kraków 1998.
Hofmański P., Sadzik E., Zgryzek K., Kodeks postępowania karnego – t. 1, Warszawa 2007.
Hofmański P., Sadzik E., Zgryzek K., Kodeks postępowania karnego. Komentarz, t. 1, Warszawa 1999.
Hołyst B., Kryminalistyka, Warszawa 2000.
Paprzycki L. K., Zatrzymanie, [w:] Kodeks postępowania karnego – komentarz, Kraków 2006.
Smardzewski W., Z problematyki ujęcia na gorącym uczynku, „Nowe Prawo” 1980, nr 3.
Stefański R.A., Zatrzymanie według nowego kodeksu postępowania karnego „Prokuratura i Prawo” 1997, nr 10.
student Krakowska Szkoła Wyższa im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
