Chińskie Tajpej w strategicznej grze mocarstw światowych. Rozwój i eskalacja napięć w relacjach chińsko‑tajwańskich
Damian Kubicki
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II , Polskahttps://orcid.org/0009-0001-7566-8115
Abstrakt
Celem niniejszego opracowania jest przybliżenie złożonej sytuacji polityczno-gospodarczej Tajwanu oraz jej wpływu na życie mieszkańców wyspy. Szereg zawirowań historycznych oraz autorytarna polityka Chińskiej Republiki Ludowej skutecznie wpłynęła na kształtowanie się tajwańskiej tożsamości narodowej. Dotychczasowe działania Komunistycznej Partii Chin oraz totalitarnych rządów Xi Jinpinga mające na celu unifikację Chin nie przyniosły znaczących rezultatów. Niemniej jednak Państwo Środka w dalszym ciągu intensyfikuje wysiłki w celu zjednoczenia kraju. Rywalizacja mocarstw na arenie międzynarodowej w obszarze najnowszych technologii podkreśla znaczącą rolę wyspy specjalizującej się w produkcji zaawansowanych półprzewodników oraz komponentów elektronicznych. W dobie cyfryzacji i sztucznej inteligencji Stany Zjednoczone Ameryki w najbliższym czasie podejmą działania, aby został zachowany status quo, a Tajwan pozostał w strefie ich wpływów.
Słowa kluczowe:
Chińska Republika Ludowa, Chińskie Tajpej, tożsamość tajwańska, demokracja, autorytaryzm, doktryna „jeden kraj, dwa systemy”Bibliografia
Cheng, S. (2021). An Analysis of Taiwanese/Chinese Identity: 2000–2021. Electoral Studies, 29(2), 73–114. doi: 10.6612/tjes.202211_29(2).0003.
Gacek, Ł., Trojnar, E. (2013). Pokojowe negocjacje czy twarda gra? Rozwój stosunków ponad Cieśniną Tajwańską. Kraków: Księgarnia Akademicka.
Gawlikowski, K. (2004). Spory o status wyspy i procesy transformacji pod koniec XX w. W: K. Gawlikowski (red.), Azja Wschodnia na przełomie XX i XXI wieku: Przemiany polityczne i społeczne (s. 165–210). Warszawa: Wydawnictwo TRIO.
Góralczyk, B. (2017). Geostrategia Xi Jinpinga – Chiny ruszają w świat. Rocznik Statystyczny 2016/2017, 22, 286–300. doi: 10.7366/2300265420152119.
Lumley, F. A. (1976). The Republic of China Under Chiang Kai-shek: Taiwan Today. London: Barrie & Jenkins.
Opper, M. (2020). People’s Wars in China, Malaya, and Vietnam. Ann Arbor, MI: Uni¬versity of Michigan Press. (Crossref)
Seitz, K. (2008). Chiny: Powrót olbrzyma (tłum. T. Mazur). Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Dialog.
Sławiński, R. (2001). Historia Tajwanu. Warszawa: Dom Wydawniczy „Elipsa”.
Sławiński, R. (2002). Historia Chin i Tajwanu. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe „Askon”.
Taylor, J. (2009). The Generalissimo: Chiang Kai-shek and the Struggle for Modern China. Cambridge: Harward University Press. (Crossref)
Trojnar, E. (2015). Tajwan: Dylematy rozwoju. Kraków: Księgarnia Akademicka. (Crossref)
Tse-Han, L., Myers, R. H., Wou, W. (1991). A Tragic Beginning: The Taiwan Uprising of February 28, 1947. Stanford, CA: Stanford University Press. (Crossref)
Xiaoping, D. [Kubicz-Andryszak, F. (red.)]. (2012). Chiny na drodze reform w XXI wieku. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Zieliński, W. (2019). Tożsamość narodowa na Tajwanie. Refleksje. Pismo naukowe stu¬dentów i doktorantów WNPiD UAM, 19/20, 185–199. doi: 10.14746/r.2019.1.13.
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II https://orcid.org/0009-0001-7566-8115
