Problem zwrotu nieruchomości przejętych w ramach ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych
Abstrakt
Zwrot nieruchomości przejętych na cele publiczne wbrew woli właścicieli przez Skarb Państwa, czy też jednostki samorządu terytorialnego, w przypadku niewykorzystania ich zgodnie z przeznaczeniem, powinien być zasadą. Jednakże tak nie jest. W demokratycznym państwie prawa od powyższego nie powinno być wyjątku. W obowiązujących przepisach ma miejsce pominięcie prawodawcze, które uniemożliwia skuteczną realizację zasady zwrotu. Obecne regulacje dotyczące przejmowania nieruchomości w celu realizacji inwestycji drogowych nie dają rzeczywistego instrumentu byłym właścicielom na jego zwrot w sytuacji, gdy stało się ono zbędne dla celu określonego w decyzji. Analiza aktów prawnych pozwala stwierdzić, iż zachodzi tu ewidentne naruszenie fundamentalnej zasady państwa praworządnego oraz z podważeniem zasady ochrony praw nabytych, odzwierciedlonej w ustawie zasadniczej Rzeczypospolitej Polskiej. Brak możliwości dokonywania zwrotów mienia nieruchomego w sytuacjach dotyczących tzw. specustawy drogowej nie jest racjonalny oraz społecznie sprawiedliwy
Słowa kluczowe:
nieruchomość, zwrot, cel publiczny, droga publiczna, inwestycjaBibliografia
Literatura
1. Bieniek G., Gdesz M., Kalus S., Matusiak G., Mzyk E., Ustawa o gospodarce nieruchomościami. Komentarz, LexisNexis, Warszawa 2012.
2. Elżanowski M., [w:] Antoniak P., Cherka M., Elżanowski F., Wąsowski K.A., Przygotowanie
i realizacja inwestycji w zakresie dróg publicznych. Komentarz, Warszawa 2012.
3. Gdesz M., Trembecka A., Regulowanie stanu prawnego nieruchomości pod drogi, Wydawnictwo Gall, Katowice 2011.
4. Parchomiuk J., Zwrot nieruchomości wywłaszczonych lub przejętych pod budowę dróg publicznych, PPP 2/2008, s. 73-74.
5. Wolanin M, Ustawa o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji
w zakresie dróg publicznych. Komentarz, Wydanie 2, C.H. Beck, Warszawa 2010.
Akty prawne
1. Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, Dz. U. z 2018 r. poz. 2204
2. Ustawa z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych, Dz.U. Nr 80 poz. 721 ze zm.
3. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Dz.U. 1997 nr 78 poz. 483
4. Zmiana ustawy o gospodarce nieruchomościami z dnia 4 kwietnia 2019 r., Dz.U.2019.801
Orzecznictwo i inne
1. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 14 lipca 2015 r. SK 26/14
2. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 12 grudnia 2017 r. SK 39/15
3. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 7 marca 2018 r. K 2/17
4. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 24 października 2001 r. SK 22/01
5. Postanowienie TK z dnia 29 maja 2019r. TS 22/19, Seria B, pozycja 153
6. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 24 października 2001 r. SK 22/01
7. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 30 października 2012 r. SK 20/11
8. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 listopada 2005 r. SK 25/02
9. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 24 listopada 2010 r. K 32/09
10. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 25 maja 2016 r. KP 2/15, OTK-A 2016/23.
11. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 14 lipca 2015 r. SK 26/14
12. Wyrok NSA z dnia 25 maja 2016 r. I OSK 1975/14
13. Wyrok NSA z dnia 19 lipca 2017 r. I OSK 2785/15
14. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 12 grudnia 2017 r. SK 39/15
15. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 19 maja 2011 r. SK 9/08
16. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 7 kwietnia 2003 r., P 7/02
17. Orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 3 września 1996 r., K 10/96
18. Pismo procesowe RPO IV.7003.38.2019.MC, Warszawa 2.10.2019r. SK 37/19
19. Pismo procesowe RPO - Przystąpienie do postępowania IV.7003.38.2019, Warszawa 03.08.2019r., SK 37/19
