Expenditures and fund 500+ in family households of students from selected secondary schools in Lubelskie voivodeship
Zofia Kawczyńska-Butrym
https://orcid.org/0000-0001-7073-5772
Viktoriya Pantyley
Instytut Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej UMCS , PolandRadosław Mącik
https://orcid.org/0000-0002-4093-2924
Olga Smalej
https://orcid.org/0000-0002-6230-059X
Abstract
The objective of the article is the assessment of the structure of expenditures and use of 500+ fund in family households of second grade students from selected general education and vocational secondary schools in the Lublin Voivodeship. The survey was conducted by means of the CAWI method, based on a random research sample of
223 students aged 17–18. The survey showed that households of the students are dominated
by the parental model of economic decision making, but the students declared a very strong and strong own influence on particular expenditures incurred in their families, especially in the case of basic personal needs. The introduction of benefits in the scope of Rodzina 500+ programme somewhat changed the decision-making pattern in the families towards greater activation of the students. The study designated three primary categories of expenditures of households from the programme: financing children’s education, purchase of clothing and footwear, and purchase of food. In the opinion of
the surveyed youth, part of the resources from programme 500+ is allocated for savings (33.2%), more seldom for financing investments (7.9%).
Keywords:
Youth, expenditures in households, 500 plus fundReferences
Błaszczyk, A., Sawicka, J. (2018). Wpływ programu 500 plus na ewolucję demograficzną polskiego społeczeństwa. Gospodarka w Praktyce i Teorii, 4, 7–25. (Crossref)
Boni, M. (red.). (2021). Młodzi 2020 – w poszukiwaniu tożsamości. Raport. Warszawa: Fundacja Batorego.
CBOS. (2016). Program Rodzina 500 plus jako element systemu wspierania rodzin i dzietności, Komunikat z badań, 25. Pobrano z https://www.cbos.pl/SPISKOM.
POL/2016/K_025_16.PDF (20.11.2021).
CBOS. (2021). Program Rodzina 500 plus po pięciu latach funkcjonowania. Komunikat z badań, 29. Pobrano z https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2021/K_029_21. PDF (20.11.2021).
Cekier, R., Swadźba, U, Żak, M. (red.). (2017). Praca-konsumpcja-przedsiębiorczość. Świadomość ekonomiczna młodego pokolenia. Katowice: Wydawnicwto UŚ.
Czereszewska, A. (2017). Budżet dla nastolatka, jak go ustalić. Pobrano z https://generali- investments.pl/contents/display-article/klient-indywidualny/budzet-dla--nastolatka--jak-go-ustalic (20.11.2021).
Dawid, E. (2018). Bierność zawodowa a program Rodzina 500+: analiza sytuacji na rynku pracy. Zarządzanie i Edukacja, 120, 49–69.
Departament Edukacji i Wydawnictw NBP, (2019). Diagnoza stanu wiedzy i świadomości ekonomicznej dzieci i młodzieży w Polsce.
Dziwosz, E. (2017). Minusy programu Rodzina 500+. Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej. Organizacja i Zarządzanie, 104, 209–216. (Crossref)
Grabowska, M., Omyła-Rudzka, M., Roguska, B. (2017). Rodzina plus. Sytuacja polskich rodzin i oceny polityki prorodzinnej. CBOS Opinie i Diagnozy, 37. Warszawa.
Gromada, A. (2018). Czemu służy program rodzina 500 plus? Analiza celów polityki publicznej i polityki partyjnej. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 80(3), 231–244. (Crossref)
GUS. (2019a). Sytuacja gospodarstw domowych w 2018 r. w świetle wyników badania budżetów gospodarstw domowych. Informacje sygnalne, Warszawa.
GUS. (2019b), Oświata i wychowanie w roku szkolnym 2018/2019. Warszawa–Gdańsk: Urząd Statystyczny.
Gwiazda, M. (2017). Kryzys dzietności i polityka prorodzinna państwa, w: M. Grabowska, M. Omyła-Rudzka, B. Roguska (red.), Rodzina plus. Sytuacja polskich rodzin i oceny polityki prorodzinnej (s. 66–77). Warszawa: CBOS.
Konsorcjum Fundacji Pracownia Badań i Innowacji Społecznych „Stocznia” i Grupy IQS dla Departamentu Edukacji i Wydawnictw NBP. (2014, listopad). Aktywność finansowa dzieci i młodzieży w Polsce. Wyniki badania ilościowego. Warszawa. Pobrano z https://d-pt.ppstatic.pl/k/r/1/ef/5a/56fc2f7cb207d_z. pdf?1467784925 (20.11.2021).
Krawczyk, M. (2019). Świadczenie 500+ jaki element polityki prorodzinnej i demograficznej państwa. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczo-Ekonomicznego w Siedlcach. Seria Administracja i Zarządzanie, 47, 57–62. (Crossref)
Majewski, B. (2010). Badanie świadomości i podstaw wiedzy ekonomicznej wśród uczestników programów edukacyjnych skierowanych do najmłodszych. E-mentor, 2 (34). Pobrano z http://www.e-mentor.edu.pl/artykul/index/numer/ 34/id/730 (20.11.2021).
Marchewska, M., Nogaj, W. (2015). Nauka ekonomii oczami nastolatków – wyniki szóstej edycji badania świadomości i dojrzałości ekonomicznej dzieci i młodzieży, E-mentor, 4(61), 13–31. (Crossref)
Mendryk, I., Kawczyńska-Butrym, Z., Oleszko-Kurzyna, B., Galbarczyk, T. (2020). Gospodarstwa domowe z 500+ w procesie rozwoju kapitału ludzkiego. Wybrane problemy ekonomiczne i socjologiczne. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
Młodzi Polacy radzą sobie z finansami. (2020). Filary Biznesu. Pobrano z https://filarybiznesu. pl/mlodzi-polacy-radza-sobie-z-finansami/a4813 (20.11.2021).
Nowak, S. (2012). Metodologia badań społecznych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Pantyley, V. (2018). Potencjał populacji dziecięcej, jego determinanty i modele – casus Ukrainy. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Paczka, E. (2020). Zmiana zachowań rynkowych pokolenia Z. Ekonomia – Wrocław Economic Review, 26(1), 21–34. (Crossref)
Przybytniowski, J.W. (2017). Wiedza ekonomiczna a świadomość i kompetencje młodego pokolenia. Rocznik Naukowy Wydziału Zarządzania w Ciechanowie, 11(1–4),
–44.
Sołoma, Ł. (2002). Metody i techniki badań socjologicznych. Wybrane zagadnienia. Olsztyn: Wydawnictwo UWM.
Trzcińska, A. (2012). Socjalizacja ekonomiczna i cechy indywidualne jako determinanty postaw oraz zachowań oszczędnościowych młodzieży (rozprawa doktorska, Uniwersytet Warszawski). Pobrano z http://depotuw.ceon.pl (20.11.2021).
Webley, P., Burgone, C., Lea, S., Yang, B. (2011). The Economic Psychology of Everyday Life. Hove: Psychology Press.
Wydatki edukacyjne gospodarstw domowych. (b.d.). Pobrano z http://eduentuzjasci.pl/ becker/110-badanie/474-wydatki-edukacyjne-gospodarstw-domowych-i-ich- uwarunkowania.html (20.11.2021).
Instytut Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej UMCS
