Muzealna aplikacja mobilna a udogodnienia dla osób niepełnosprawnych: przykład Wilanów Guide

Iryna Manczak

Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie , Polska
https://orcid.org/0000-0002-9661-9945

Maria Bajak

Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie , Polska
https://orcid.org/0000-0003-4769-7696

Katarzyna Sanak-Kosmowska

Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie , Polska
https://orcid.org/0000-0003-3701-8899


Abstrakt

Technologie mobilne znajdują szerokie zastosowanie w działalności instytucji kultury. Pośród nich szczególną rolę odgrywają aplikacje oraz oprogramowania, które mogą nie tylko usprawnić i urozmaicić zwiedzanie ekspozycji, w tym zwiększyć zaangażowanie publiczności. Szczególnym przypadkiem są rozwiązania zapewniające dostępność do aktywności osobom z dysfunkcjami. Kluczowym celem artykułu jest zidentyfikowanie dostępnych udogodnień oferowanych osobom z niepełnosprawnością za pośrednictwem aplikacji muzealnych. W jego części teoretycznej przedstawiony został przegląd literatury poświęconej koncepcji równych szans realizowanej przez współczesne muzea. Przeanalizowana została również szczególna rola aplikacji mobilnych stanowiących wsparcie dla niepełnosprawnych odbiorców kultury. W części empirycznej omówione zostały wyniki badań własnych na temat dostępnych udogodnień oferowanych za pośrednictwem aplikacji muzealnej Wilanów Guide dla osób z niepełnosprawnością. W toku przeprowadzonej analizy stwierdzono, że muzealne aplikacje mobilne pozwalają na wdrożenie użytecznych udogodnień dla osób z dysfunkcjami, czego przykładem jest aplikacja udostępniona przez Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie. 

Słowa kluczowe:

osoby z niepełnosprawnością, wyrównywanie szans, kultura, muzea, aplikacja mobilna



Bajak, M. (2019). Equal opportunities for people with disabilities in public institutions through beacons. Oxford Conference Series, 55–64.

Bajak, M. (2020). Beacons in marketing communication – in the light of consumer opinion research. Поведінка Споживача Та Управління Клієнтським Досвідом. Організаційний Комітет Конференції Голова Оргкомітету, 103–106.

Bajdor, P., Lis, T., Ptak, A. (2018). Aplikacje mobilne jako determinanta rozwoju przedsiębiorstwa – badanie wśród mikroprzedsiębiorstw. Przegląd Organizacji, 5, 54–60.

Barańska, K. (2013). Muzeum w sieci znaczeń. Zarządzanie z perspektywy nauk humanistycznych. Kraków: Attyka.

Bulisz, E. (2014). Realizacje konwencji gatunkowych w prasie kobiecej na przykładzie „Poradnika Domowego”. W: M. Kresa (red.), Młodzi o języku (s. 23–36). Warszawa: Instytut Języka Polskiego Uniwersytetu Warszawskiego.

Chmielarz, W. (2016). Uwarunkowania technologii aplikacji mobilnych. W: W. Chmielarz (red.), Mobilne aspekty technologii informacyjnych (s. 51–65). Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.

Darcy, S., McKercher, B., Schweinsberg, S. (2020). From tourism and disability to accessible tourism: a perspective article. Tourism Review, 75(1), 140–144.

De Rosset, A., Zielonka, K. (2016). Aplikacje mobilne w muzeach, moda czy potrzeba?. Muzealnictwo, 57, 236–244.

Divisekera, S., Nguyen, V.K. (2018). Determinants of innovation in tourism evidence from Australia. Tourism Management, 67, 157–167.

Fijałkowski, W. (1980). Muzeum-rezydencja w Wilanowie, jego geneza, dzieje i współczesny stosunek do tradycji. Studia Wilanowskie, 6, 9–30.

Florek-Łuszczki, M., Lachowski, S. (2013). Działania instytucjonalne na rzecz osób niepełnosprawnych. Medycyna Ogolna i Nauki o Zdrowiu, 19(4), 480–484.

Folga-Januszewska, D. (2015). Muzeum: fenomeny i problemy. Kraków: Universitas.

Frąckiewicz, E. (2015). Rola marketingu mobilnego w rozwoju przedsiębiorstwa. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Studia i Prace Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, 39(2), 407–419.

Gaweł, Ł. (2019). Marketing w publicznych instytucjach kultury. W: Ł. Gaweł, F. Skowron, A. Szostak, Raport z projektu badawczego Krakowski odbiorca kultury (s. 119–129). Kraków: Attyka.

Gillovic, B., McIntosh, A. (2015). Stakeholder perspectives of the future of accessible tourism in New Zealand. Journal of Tourism Futures, 1(3), 223–239.

Gmiterek, G. (2017). Wykorzystanie aplikacji mobilnych w muzeach – przegląd i analiza polskich projektów. „e-mentor”, 2(69), 25–39. Pobrano z http://www.e-mentor.edu.pl/artykul/index/numer/69/id/1296 (30.12.2020).

Graham, B. (2012). Transforming museums in the twenty-first century. Routledge: London-New York.

Holzen, A., Ondrus, J. (2011). Mobile application market: a developer’s perspective. Telematics and Informatics, 28(1), 22–31.

Jutrzyna, E. (2004). Uczestnictwo w kulturze osób niewidomych. W: Z. Konaszkiewicz (red.), Muzyka w życiu osob niepełnosprawnych (s. 59–73). Warszawa: Wydawnictwo Akademii Muzycznej.

Kaczmarek, J. (2018). Muzeum jako przestrzeń sztuki, pamięci i dialogu. Przypadek najmniejszego muzeum świata. Pogranicze. Studia Społeczne, 34, 45–63.

Krishnasamy, R., Khan, S., Germak, C. (2018). Mixed reality game using bluetooth beacons for exhibitions. Proceedings of Proceedings of EVA London 2018, UK, 39–40.

Kubiak, K. (2015). Ocena wybranych aplikacji mobilnych w opinii użytkowników. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Problemy Zarządzania, Finansow i Marketingu, 41(2), 83–93.

Kucharzyk, R. (2012). O potrzebie socjolingwistycznego badania zmian w słownictwie gwarowym. W: H. Kurek (red.), Języki słowiańskie w ujęciu socjolingwistycznym (s. 67–76). Kraków: Księgarnia Akademicka.

Łyda, K., Miłosz, M. (2017). Możliwości wykorzystania beaconów w reklamie. Journal of Computer Sciences Institute, 4, 6–81.

Maison, D. (2010), Jakościowe metody badań marketingowych. Jak zrozumieć konsumenta?. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Majewski, P. (red.) (2013). Muzea i uczenie się przez całe życie – podręcznik europejski. Warszawa: Narodowy Instytut Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów.

Manczak, I., Sanak-Kosmowska, K., Bajak, M. (2019a). Zastosowanie beaconów w komunikacji marketingowej muzeów z osobami niepełnosprawnymi. Zarządzanie w Kulturze, 20(4), 551–564.

Manczak, I., Sanak-Kosmowska, K., Bajak, M. (2019b). Reasons to use beacon technology as a tool to study audience behaviour in museums. Cultural Management: Science and Education, 3(2), 83–94.

Manczak, I., Sanak-Kosmowska, K., Bajak, M. (2020). Zastosowanie beaconów w komunikacji z niepełnosprawnym turystą kulturowym (na przykładzie muzeów miejskich). Turystyka Kulturowa, 5(116), 116–139. Pobrano z http://turystykakulturowa.org/ojs/index.php/tk/article/view/1180/1014 (4.01.2021).

Matt, G. (2006). Muzeum jako przedsiębiorstwo. Łatwo i przystępnie o zarządzaniu instytucją kultury. Warszawa: Aletheia.

Mazan, F., Kovarova, A. (2015). A study of devising neural network based indoor localization using beacons. Computing and Information Systems Journal, 19(1), 15–20.

Mazurek, A. (2019). Dostępność teatrów publicznych dla osób z niepełnosprawnościami. Człowiek-Niepełnosprawność-Społeczeństwo, 1(43), 59–72.

Mazurek-Łopacińska, K. (red.). (2005). Badania marketingowe. Teoria i praktyka. Warszawa: Wydawnictwo PWN.

Mikos von Rohrscheidt, A. (2013). Turystyka kulturowa w dobie przyspieszonej zmiany. Problemy zarządzania, promocji i badań turystyki kulturowej w Polsce. Poznań: KulTour.

Miński, R. (2017). Wywiad pogłębiony jako technika badawcza. Możliwości wykorzystania IDI w badaniach ewaluacyjnych. Przegląd Socjologii Jakościowej, 13(3), 3–51. Pobrano z http://www.qualitativesociologyreview.org/PL/Volume39/PSJ_13_3.pdf (30.11.2020).

Mościchowska, I., Rogoś-Turek, B. (2015). Badania jako podstawa projektowania user experience. Warszawa: PWN.

Murzyn-Kupisz, M. (2016). Instytucje muzealne z perspektywy ekonomii kultury. Kraków: Universitas.

Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie. (b.d.). Pobrano z https://www.wilanow-palac.pl/frekwencja_w_muzeum_palacu_w_wilanowie.html (7.04.2021).

Najda-Janoszka, M., Sawczuk, M. (2018). Museums as a research object in the strategic management field. Business and Non-Profit Organizations Facing IncreasedCompetition and Growing Customers’ Demands, 17, 51–67.

Nowak, A. (2015). Uczestnictwo osób niepełnosprawnych w kulturze. Chowanna, 1, 91–102. Olejnik, I., Kaczmarek, M., Springer, A. (2018). Badania jakościowe. Metody i zastosowania. Warszawa: CeDeWu.

Pałac Wilanów. (2020). Historia instytucji. Pobrano z https://www.wilanow-palac.pl/historia_muzeum.html (30.11.2020).

Pásková, M., Zelenka, J. (2018). How crucial is the social responsibility for tourism sustainability. Social Responsibility Journal, 15(4), 534–552.

Pater, B. (2017). Edukacja muzealna – wychowanie do aktywnego uczestnictwa w kulturze. Parezja, 1, 74–92.

Rottermund, A. (2015). Muzea – perspektywy. Muzealnictwo, 56, 3–15.

Sanak-Kosmowska, K., Bajak, M., Filip, J., Kargula, N. (2018). Uwarunkowania i przesłanki wykorzystania beaconów w mobilnej komunikacji marketingowej. Marketing i Rynek, 10, 17–23.

Sobocińska, M. (2015). Uwarunkowania i perspektywy rozwoju orientacji rynkowej w podmiotach sfery kultury. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu.

Spachos, P., Plataniotis, K.N. (2020). BLE beacons for indoor positioning at an interactive IoTbased smart museum. Institute of Electrical and Electronics Engineers System Journal, 14(3), 1–11.

Szabała, B. (2019). Uczestnictwo osób z niepełnosprawnością wzrokową w kulturze. Lubelski Rocznik Pedagogiczny, 38(4), 41–58.

Sznajder, A. (2014). Technologie mobilne w marketingu. Warszawa: Oficyna Wolters Kluwer business.

Ścibiorska-Kowalczyk, I. (2017). Konsumenci w turystyce muzealnej. Turystyka Kulturowa, 5, 60–73. Pobrano z http://turystykakulturowa.org/ojs/index.php/tk/article/view/707 (30.11.2020).

Trejbal, J., Zelenka, J. (2019). Mobile technologies as support of travelling of people with disabilities. Czech Journal of Tourism, 8(1), 65–79.

United Nations. (2008). Convention on the Rights of Persons with Disabilities. New York, UN. Pobrano z https://www.un.org/development/desa/disabilities/convention-on-the-rights-of-personswith-disabilities/convention-on-the-rights-of-persons-with-disabilities-2.html (30.12.2020).

United Nations. (2015). Transforming our world: the 2030 Agenda for Sustainable Development. Pobrano z https://www.un.org/ga/search/view_doc.asp?symbol=A/RES/70/1&Lang=E (7.04.2021).

White, H., Saran, A., Polack, S., Kuper, H. (2018). Rapid evidence assessment of what works’ to improve social inclusion and empowerment for people with disabilities in low and middle income countries. New Delhi, Campbell Collaboration and London: International Centre for Evidence on Disability.

Wilanów Guide. (b.d.). Pobrano z https://www.wilanow-palac.pl/audioprzewodnik_i_aplikacje_mobilne.html (7.01.2021).

Woronowicz, S. (2014). Niepełnosprawność – wybrane zagadnienia społeczne i prawne. Warszawa: Biuro Analiz i Dokumentacji, Kancelaria Senatu.

Wróblewski, Ł. (2018). Consumer behaviour in the market of cultural services. American Journal of Arts Management, 1, 1–13.

Wysocki, M. (2009). Dostępna przestrzeń publiczna. Samorząd rownych szans. Kraków: Fundacja Instytut Rozwoju Regionalnego.

Pobierz

Opublikowane
2021-06-17


Manczak, I., Bajak, M., & Sanak-Kosmowska, K. (2021). Muzealna aplikacja mobilna a udogodnienia dla osób niepełnosprawnych: przykład Wilanów Guide. Przegląd Prawno-Ekonomiczny, (2), 35–54. https://doi.org/10.31743/ppe.11894

Iryna Manczak  manczaki@uek.krakow.pl
Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie https://orcid.org/0000-0002-9661-9945
Maria Bajak 
Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie https://orcid.org/0000-0003-4769-7696
Katarzyna Sanak-Kosmowska 
Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie https://orcid.org/0000-0003-3701-8899



Licencja

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.