Signs of Hope in Selected Gregorian Chant Texts in the Context of Pope Francis’s Message of the Ordinary Jubilee of the Year 2025
Michał Jędrzejski
The John Paul II Catholic University of Lublin , Polandhttps://orcid.org/0000-0003-1741-7470
Abstract
This article presents the signs of hope, listed by Pope Francis in his bull Spes non confundit, in sixteen selected Gregorian chants of the liturgical year based on the Bible in the context of the message of the Ordinary Jubilee of the Year 2025. The subject of the research is divided into two groups: the Liturgy of the Mass and the Liturgy of the Hours. For each, one piece was selected for Advent, Nativity of the Lord, Lent, Holy Week, Easter, Pentecost, Ordinary Time, and the Solemnity of Christ the King of the Universe. The author employs several methods, including theological-biblical analysis, a comparison of the message of hope by Pope Francis and the texts of the chorales, and a synthesis of the results to assess the value and pastoral usefulness of the studied chants. The text is divided into three parts: (1) Pope Francis’s message on the signs of hope; (2) signs of hope in selected Gregorian chant texts; and (3) hope-carrying potential of Gregorian chant. The author shows how selected pieces serve to revive hope and give thanks to God in the contemplation of a work of art (SNC 5). As a result, signs of hope, mentioned by Pope Francis, have been discovered in the presented pieces. Their presence testifies to the richness of the message that the Church directs to man throughout the liturgical year, also through Gregorian chant. Given the threat of experiencing the present in melancholy and boredom (SNC 12), this repertoire, through its theological-biblical and artistic values, can be one of the impulses of hope that Francis writes about.
Keywords:
hope, Gregorian chant, Pope Francis, Ordinary Jubilee of the Year 2025References
Ad Vesperas in Dominicis et Festis. 2009. Vol. 2 of Antiphonale Romanum: In Canto Gregoriano ad Exemplar Ordinis Cantus Officii Dispositum. Solesmis: Abbaye Saint-Pierre de Solesmes. (= AR II).
Antiphonary from Cambrai Cathedral. Ca. 1230–1250. MS 38 (olim 40). Bibliothèque municipale, Cambrai. (= Cam).
Antiphonary from Florence. Ca. 1400. MS 09700. University of Toronto, Thomas Fisher Rare Book Library, Toronto. Digital facsimile. (= Flor). Accessed March 29, 2025. https://collections.library.utoronto.ca/view/fisher2:F6521_0103-verso.
Antiphonary from Lubiąż. Ca. 1295. MS PL-WRu I F 401. Library of the University of Wrocław, Wrocław. Digital facsimile. (= Lub). Accessed April 2, 2025. https://glam.uni.wroc.pl/index.php?s=RKP_I_F_401_23465&p=102.
Antiphonary from Utrecht. 12th century. MS NL-Uu 406 (shelfmark 3 J 7). Library of the University of Utrecht, Utrecht. Digital facsimile. (= Utr). Accessed April 2, 2025. https://objects.library.uu.nl/reader/viewer.php?obj=1874-327915&pagenum=101.
Bernagiewicz, Robert. 2004. “Etos melodii gregoriańskich według anonimowego traktatu ‘De modorum formulis et tonarius.’” Liturgia Sacra 10 (2): 361–79.
Bernagiewicz, Robert. 2007. “Związek słowa i melodii w kompozycjach klasycznego repertuaru Officium i Mszy Świętej.” In “Śpiewajmy i grajmy Panu” (por. Ps 27, 6): I Archidiecezjalny Kongres Muzyki Liturgicznej 21–22 X 2005 r., edited by Antoni Reginek and Wiesław Hudek, 54–61. Studia i Materiały Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach 36. Katowice: Księgarnia św. Jacka.
Bisztyga, Jerzy. 2024. “Owoce chorału gregoriańskiego w życiu duchowym człowieka.” Musica Ecclesiastica 19:167–84.
Bramorski, Jacek. 2012. Pieśń nowa człowieka nowego: Teologiczno-moralne aspekty muzyki w świetle myśli Josepha Ratzingera – Benedykta XVI. Gdańsk: Wydawnictwo Akademii Muzycznej im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku.
Bramorski, Jacek. 2020. “Teologiczno-historyczne wymiary śpiewu gregoriańskiego.” In Śpiew gregoriański – wczoraj i dziś, edited by Monika Karwaszewska and Jacek Bramorski, 9–29. Musica Sacra 16. Gdańsk: Wydawnictwo Akademii Muzycznej im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku.
Claire, Jean. 1975. “Les répertoires liturgiques latins avant l’Octoéchos: L’Office férial romano-franc.” Études Grégoriennes 15:5–192.
Dicastery for Promoting Integral Human Development. 2025. “Theme of the 111th World Day of Migrants and Refugees.” Holy See Press Office Summary of Bulletin (March 3, 2025). (= DPIHD). https://press.vatican.va/content/salastampa/en/bollettino/pubblico/2025/03/03/250303c.html.
Dicastery for the Laity, Family and Life. 2025. “Theme of the 5th World Day of Grandparents and the Elderly.” Holy See Press Office Summary of Bulletin (February 4, 2025). (= DLFL). https://press.vatican.va/content/salastampa/en/bollettino/pubblico/2025/02/04/250204a.html.
Drewniak, Janusz. 2010. “Mistycyzm chorału gregoriańskiego.” Liturgia Sacra 16 (1): 139–53.
Elliger, Karl, and Wilhelm Rudolph, eds. 2014. Biblia Hebraica Stuttgartensia: A Reader’s Edition. 5th rev. ed. Edited by Adrian Schenker. Peabody, MA: Hendrickson. (= BHS). Flores Rosarum. n.d. Accessed April 23, 2025. https://floresrosarum.pl/aboutus.
Francis. 2013. Apostolic Exhortation on the Proclamation of the Gospel in Today’s World Evangelii Gaudium. (= EG). https://www.vatican.va/content/francesco/en/apost_exhortations/documents/papa-francesco_esortazione-ap_20131124_evangelii-gaudium.html.
Francis. 2015. Encyclical on Care for Our Common Home Laudato Si’. (= LS). https://www.vatican.va/content/francesco/en/encyclicals/documents/papa-francesco_20150524_enciclica-laudato-si.html.
Francis. 2019. “Audience with the Scholae Cantorum of the Italian Santa Cecilia Association.” Holy See Press Office Summary of Bulletin (September 28, 2019). https://press.vatican.va/content/salastampa/en/bollettino/pubblico/2019/09/28/190928f.html.
Francis. 2020. Encyclical Letter on Fraternity and Social Friendship Fratelli Tutti. (= FT). https://www.vatican.va/content/francesco/en/encyclicals/documents/papa-francesco_20201003_enciclica-fratelli-tutti.html.
Francis. 2021. “Video Message of the Holy Father to the Participants in the Fourth International Conference on Music Promoted by the Pontifical Council for Culture.” Holy See Press Office Summary of Bulletin (February 4, 2021). https://press.vatican.va/content/salastampa/en/bollettino/pubblico/2021/02/04/210204a.html.
Francis. 2024a. “Bull Spes non Confundit of Indiction of the Ordinary Jubilee of the Year 2025” (May 9, 2024). (= SNC). https://www.vatican.va/content/francesco/en/bulls/documents/20240509_spes-non-confundit_bolla-giubileo2025.html#_ftnref4.
Francis. 2024b. “General Audience” (December 18, 2024). https://www.vatican.va/content/francesco/en/audiences/2024/documents/20241218-udienza-generale.html.
Francis. 2024c. “Homily on the 8th World Day of the Poor” (November 17, 2024). https://www.vatican.va/content/francesco/en/homilies/2024/documents/20241117-omelia-giornatamondiale-poveri.html.
Francis. 2024d. “Homily on the Solemnity of the Nativity of the Lord” (December 24, 2024). https://www.vatican.va/content/francesco/en/homilies/2024/documents/20241224-omelia-natale.html.
Francis. 2024e. “Message to the Participants in the 4th International Meeting of Choirs” (June 8, 2024). https://www.vatican.va/content/francesco/en/speeches/2024/june/documents/20240608-corali.html.
Francis. 2024f. “Message to Young People for the Fifth Anniversary of the Post-Synodal Apostolic Exhortation Christus Vivit” (March 25, 2024). https://www.vatican.va/content/francesco/en/messages/pont-messages/2024/documents/20240325-messaggio-christus-vivit.html.
Francis. 2024g. “Opening of the Holy Door and Midnight Mass: Beginning of the Ordinary Jubilee, Solemnity of the Nativity of the Lord” (December 24, 2024). https://www.vatican.va/content/francesco/en/homilies/2024/documents/20241224-omelia-natale.html.
Francis. 2024h. “Opening of the Holy Door in the Prison of Rebibbia” (December 26, 2024). https://www.vatican.va/content/francesco/en/homilies/2024/documents/20241226-apertura-portasanta-rebibbia.html.
Francis. 2025a. “Catechesis for the General Audience” (March 19, 2025). https://www.vatican.va/content/francesco/en/audiences/2025/documents/20250319-udienza-generale.html.
Francis. 2025b. “Homily for the Jubilee of Artists and the World of Culture” (February 16, 2025). https://www.vatican.va/content/francesco/en/homilies/2025/documents/20250216-omelia-giubileo-artisti.html.
Francis. 2025c. “Message for Lent 2025.” Holy See Press Office Summary of Bulletin (February 25, 2025). https://press.vatican.va/content/salastampa/en/bollettino/pubblico/2025/02/25/250225b.html.
Francis. 2025d. “Message for the 39th World Youth Day” (August 29, 2024). https://www.vatican.va/content/francesco/en/messages/youth/documents/papa-francesco_20240829_messaggio-giovani_2024.html.
Francis. 2025e. “Message for the 58th World Day of Peace” (December 8, 2024). https://www.vatican.va/content/francesco/en/messages/peace/documents/20241208-messaggio-58giornatamondiale-pace2025.html.
Francis. 2025f. “Message for the 62nd World Day of Prayer for Vocations” (March 19, 2025). https://www.vatican.va/content/francesco/en/messages/vocations/documents/20250319-messaggio-62-gm-vocazioni.html.
Francis. 2025g. “Message for World Mission Day” (January 25, 2025). https://www.vatican.va/content/francesco/en/messages/missions/documents/20250125-giornata-missionaria.html.
Francis. 2025h. “Message of the Holy Father on the Occasion of the 150th Anniversary of the Death of Dom Prosper Guéranger.” Holy See Press Office Summary of Bulletin (January 30, 2025). https://press.vatican.va/content/salastampa/en/bollettino/pubblico/2025/01/30/250130a.html.
Francis. 2025i. “Message of the Holy Father to Participants in the General Assembly of the Pontifical Academy for Life.” Holy See Press Office Summary of Bulletin (March 3, 2025). https://press.vatican.va/content/salastampa/en/bollettino/pubblico/2025/03/03/250303a.html.
Francis. 2025j. “Message on the 33rd World Day of the Sick” (January 14, 2025). https://www.vatican.va/content/francesco/en/messages/sick/documents/20250114-giornata-malato.html.
Gradual (Bellelay Gradual). 12th century. MS 18. Bibliothèque cantonale jurassienne, Porrentruy. Digital facsimile. (= Bell). Accessed April 2, 2025. https://www.e-codices.ch/en/bcj/0018/bindingA.
Gradual from Einsiedeln. Ca. 960–970. Codex 121 (1151). Stiftsbibliothek, Einsiedeln. Digital facsimile. (= Ein). Accessed April 2, 2025. https://www.e-codices.unifr.ch/en/sbe/0121/bindingA.
Graduale Sacrosanctae Romanae Ecclesiae de Tempore et de Sanctis. 1961. Paris–Tournai–Rome– New York: Desclée & Socii. (= GR 1961).
Graduale Sacrosanctae Romanae Ecclesiae de Tempore et de Sanctis. 1974. Solesmes–Tournai: Abbaye Saint-Pierre de Solesmes; Desclée & Cie. (= GR 1974).
Hartker Antiphonary (Antiphonarium Officii): Winter Volume. Ca. 990–1000. Cod. Sang. 390. Stiftsbibliothek St. Gallen, St. Gallen. Digital facsimile. (= Hartker). Accessed April 2, 2025. https://www.e-codices.unifr.ch/en/csg/0390/bindingA.
Homerski, Józef. 1995. Ewangelia według św. Mateusza. Biblia Lubelska. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.
Jędrzejski, Michał. 2024a. “‘Clearly, Carefully and Precisely’: On Music in the Constitutions of the Order of Saint Paul the First Hermit from the 17th and 18th Centuries.” Roczniki Humanistyczne 72 (12): 243–53. (Crossref)
Jędrzejski, Michał. 2024b. “Muzyka w serii poradników metodycznych i podręczników do nauczania religii Z Bogiem przez życie Wydawnictwa Gaudium pod redakcją ks. prof. Mariana
Zająca.” In Nie służymy sprawie przegranej: Księga pamiątkowa z okazji 65. rocznicy urodzin ks. prof. dra hab. Mariana Zająca, edited by Paweł Mąkosa and Helena Słotwińska, 241–63. Tarnów: Biblos.
Kaproń, Kasper M. 2023. “Magisterium papieża Franciszka dotyczące liturgii.” Łódzkie Studia Teologiczne 32 (4): 13–27. https://doi.org/10.52097/lst.2023.4.29-39. (Crossref)
Kelly, F. Joseph. 1921. “Plain Chant, the Handmaid of the Liturgy: A Challenge and a Prophecy.” The Musical Quarterly 7, no. 3 (July): 344–50. (Crossref)
Klöckner, Stefan. 2021. “Learning to Pray by Singing: Gregorian Chants with Texts Based on the Psalms.” European Judaism: A Journal for the New Europe 54, no. 2 (Autumn): 113–21. (Crossref)
Koperek, Stefan. 1993. “Guéranger Prosper OSB.” In Encyklopedia katolicka, edited by Jan Walkusz et al., 6:378–79. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
Langkammer, Hugolin. 2004. Ewangelia według św. Marka. Biblia Lubelska. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Langkammer, Hugolin. 2005. Ewangelia według św. Łukasza. Biblia Lubelska. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Langkammer, Hugolin. 2008. Dzieje Apostolskie. Biblia Lubelska. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Leo XIV. 2025. “First Blessing ‘urbi et orbi’” (May 8, 2025). https://www.vatican.va/content/leoxiv/en/messages/urbi/documents/20250508-prima-benedizione-urbietorbi.html.
The New Jerome Biblical Commentary. 1990. Edited by Raymond E. Brown, Joseph A. Fitzmyer, and Roland E. Murphy. Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall. (= NJBC).
Niegowski, Krzysztof. 2001. “Przekazywanie misterium salutis przez muzykę liturgiczną.” Seminare: Poszukiwania Naukowe 17:169–81. https://doi.org/10.21852/sem.2001.12. (Crossref)
Nocturnale Romanum: Antiphonale Sacrosanctae Romanae Ecclesiae pro Nocturnis Horis. 2002. Rome–Florence–Verona: Schröder. (= NR).
Ott, Carolus, ed. 1935. Offertoriale sive Versus Offertoriorum: Cantus Gregoriani. Paris–Tournai–Rome: Desclée & Socii. (= Offertoriale).
Paul VI. 1968. “Discorso di Paolo VI ai Membri dell’ ‘Associazione Italiana Santa Cecilia’” (September 18, 1968). https://www.vatican.va/content/paul-vi/it/speeches/1968/september/documents/hf_p-vi_spe_19680918_santa-cecilia.html.
Pawlak, Ireneusz. 2005. “Piękno muzyki liturgicznej.” Liturgia Sacra 11 (2): 357–74.
Pawlak, Ireneusz. 2008. “Chorał gregoriański – śpiew muzealny czy aktualny?” Liturgia Sacra 14 (1): 83–105.
Pawlak, Ireneusz. 2011. “Doksologia w monodii liturgicznej.” In Sanctissima Trinitas et Musica:
Plana, figurata atque instrumentalis, edited by Stanisław Dąbek et al., 65–80. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe UKSW.
Pawlak, Ireneusz. 2012. “Dlaczego chorał gregoriański?” Annales Lublinenses Pro Musica Sacra 3 (3): 187–97.
Pawlak, Ireneusz. 2014. “Liturgia i muzyka – wzajemne relacje.” Annales Lublinenses Pro Musica Sacra 5 (5): 49–62.
Przybysz, Piotr. 2024. Słudzy świętej liturgii i członkowie wspólnoty modlitwy: Tożsamość i powołanie chóru kościelnego. Biblioteka Polskiej Federacji Pueri Cantores 2. Kraków: Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie. Wydawnictwo Naukowe. (Crossref)
Rusecki, Marian. 2010. Traktat o wiarygodności chrześcijaństwa: Dlaczego wierzyć Chrystusowi? Źródła i Monografie 355. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
Sawicki, Bernard. 2014. W chorale jest wszystko: Ekstremalny przewodnik po śpiewie gregoriańskim. Kraków: Tyniec Wydawnictwo Benedyktynów.
Schneider, Marius. 1982. “On Gregorian Chant and the Human Voice.” The World of Music 24 (3): 3–22.
Second Vatican Council. 1963. Constitution on the Sacred Liturgy Sacrosanctum Concilium. (= SC).
Second Vatican Council. 1965. Pastoral Constitution on the Church in the Modern World Gaudium et spes. (= GS).
Stachowiak, Lech. 1991. Księga Izajasza. Biblia Lubelska. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.
Stevens, Georgia. 1944. “Gregorian Chant, the Greatest Unison Music.” The Musical Quarterly 30, no. 2 (April): 205–25. (Crossref)
Suñol, Grzegorz. 1957. Zasady śpiewu gregoriańskiego. Translated by Florian M. Koziura. Poznań–Warszawa–Lublin: Księgarnia św. Wojciecha.
Tronina, Antoni, and Dawid Mielnik. 2021. Księga psalmów. Biblia Lubelska. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Turco, Alberto. 2023. An Initiation to Gregorian Chant. Didattica e saggistica 1. Vatican City: Libreria Editrice Vaticana.
Tyrała, Robert. 2013. “Muzyka – mistyczny język człowieka z Bogiem – integralną częścią uroczystej liturgii.” In Sztuka w liturgii, edited by Wacław Józef Świerzawski, 313–27. Mysterium Christi 7. Zawichost–Kraków–Sandomierz: Ośrodek Formacji Liturgicznej w Zawichoście; Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu.
Urbański, Stanisław. 2011. “Duchowe treści w wybranych hymnach i pieśniach o Trójcy Świętej.” In Sanctissima Trinitas et Musica: Plana, figurata atque instrumentalis, edited by Stanisław Dąbek et al., 33–47. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe UKSW.
Warzeszak, Józef. 2020. “Uniwersalno‐teologalny wymiar muzyki i śpiewu w ujęciu Benedykta XVI.” Pro Musica Sacra 18:65–115. https://doi.org/10.15633/pms.3710. (Crossref)
Weber, Robert, and Roger Gryson, eds. 2007. Biblia Sacra Vulgata. 5th ed. Stuttgart: Deutsche Bibelgesellschaft. (= Vg).
Wiśniewski, Piotr. 2013. “Duchowość chorału gregoriańskiego.” Liturgia Sacra 19 (1): 103–18.
Zarębianka, Zofia. 2014. “Sztuka nadziei, nadzieja w sztuce: Powołanie artysty i misja sztuki w refleksji Karola Wojtyły – Jana Pawła II.” Filo-Sofija 27 (4/I): 129–38. (Crossref)
Zieliński, Marcin. 2023. Księga Mądrości. Lublin: Biblia Lubelska. Wydawnictwo KUL.
The John Paul II Catholic University of Lublin
Ks. Michał Jędrzejski, prezbiter archidiecezji częstochowskiej, doktor teologii, magister muzykologii KUL, adiunkt w Katedrze Badań nad Monodią i Polifonią Religijną w Instytucie Nauk o Sztuce KUL. Zajmuje się chorałem gregoriańskim, rękopisami i starodrukami muzyczno-liturgicznymi, paleografią muzyczną oraz teologią muzyki. Ostatnie publikacje: Jędrzejski Michał, „XVII i XVIII-wieczne procesjonały z Archiwum Opactwa Cystersów w Krakowie-Mogile w kontekście typologii źródeł”, Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne, 124 (2025), s. 305-332, https://doi.org/10.31743/abmk.18051; Jędrzejski Michał, Smolarek Dariusz, “Provenance of the Pauline Gradual of Jasna Góra in Poland from 1596”, Journal of the Royal Musical Association, vol. 149 (2024), issue 1, s. 211-243, DOI https://doi.org/10.1017/rma.2024.11; Jędrzejski Michał, “Clearly, Carefully and Precisely: On Music in the Constitutions of the Order of Saint Paul the First Hermit from the 17th and 18th Centuries”, Roczniki Humanistyczne, vol. 72 (2024), no. 12, s. 243-253, DOI https://doi.org/10.18290/rh247212.15; Jędrzejski Michał, Nowa ewangelizacja w nauczaniu Josepha Ratzingera – Benedykta XVI, Wydawnictwo KUL, Lublin 2021.
https://orcid.org/0000-0003-1741-7470License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
The author(s) grant (s) to the Licensee a non-exclusive and royalty-free license in accordance with the provisions of the Appendix: LICENSE TO USE THE WORK
