The Anger of Man and a Call for Life without Anger by St. Francis de Sales
Stanisław Zarzycki
The John Paul II Catholic University of Lublin , Polandhttps://orcid.org/0000-0002-1566-6695
Abstract
The article approaches the issue of the anger of man from a three-pronged perspective: psychological, moral and spiritual. First, it deals with the emotion of anger within the sphere of feelings and explains its place, taking into consideration the divisions of feelings as defined by St. Augustine and St. Thomas. Within the moral aspect, it discusses the experience of anger within oneself in the context of stoic science, and then anger in subordination to the spiritual powers of man, taking into consideration the contamination of human nature by sin. The article goes on to discuss the moral issue of the validity of using anger, showing both its harmfulness and utility. The final section discusses the moral and spiritual science of living without anger, presents their arguments, then briefly shows a way to master anger through a spirituality focused upon love for God and one's neighbor. A particular key is the perfecting of one's relations with others by the practice of “small virtues”, which serve to restrain anger.
Keywords:
feeling of anger, lust, divine love, fire of love, humility, gentlenessReferences
Aguiló A., Wychowywać uczucia (tł. K. Radzikowska) (Ząbki: Apostolicum 2009).
Augustinus, Fratri Profuturo Augustinus. S. Avreli Augustini Operum (Epistola 38) (CSEL 34,64-66); tł. polskie: Augustyn, Listy (tł. W. Eborowicz) (Pelplin: Zakład Małej Poligrafii Wyższego Seminarium Duchownego w Pelplinie 1991).
Augustinus, De Civitate Dei (PL 41,13-804); tł. polskie: Augustyn, Państwo Boże (tł. W. Kubicki) (Kęty: ANTYK 1998).
Augustinus, De musica (PL 32,1081-1184).
Banaszak M., Historia Kościoła katolickiego (Warszawa: Akademia Teologii Katolickiej 1986) I.
Bardy G., „Apatheia”, Dictionnaire de Spiritualité Ascétique et Mystique (red. M. Villier) (Paris: Beauchesne 1937) I, 732-735.
Bednarski F.W., „Objaśnienia”, [w:] Tomasz z Akwinu, Suma Teologiczna (Londyn: „Veritas” 1967) X, 277-352.
Boethius, De consolatione philosophiae (PL 63,581-862); tł. polskie: Boecjusz, O pocieszeniu jakie daje filozofia (tł. W. Olszewski) (Warszawa: PWN 1962).
Danielou J. – Marrou H.I., Historia Kościoła (tł. M. Tarnowska) (Warszawa: PAX 1984) I.
Dokumenty Soborów Powszechnych (red. A. Baron – H. Pietras) (Kraków: WAM 2002) I.
Epictetus, Dissertationes ab Arriano digesta ad fidem codicis Bodleiani iterum recensuit Henricus Schenkel. Accedunt fragmenta, enechridion ex recensione Schweighaeseri, index nominum (Lipsiae: B.G. Tuebener 1916); tł. polskie: „Fragmenty Diatryb Epikteta spisanych przez Arriana, bądź przez innych autorów, Fragment 20”, [w:] Epiktet, Diatryby, Encheiridion z dodatkiem Fragmentów, oraz Gnomologium Epiktetowego (tł. L. Joachimowicz) (Warszawa: PWN 1961) 178-237.
François de Sales, Introduction à la Vie Devote (Annecy: Imprimerie J. Niérat 1893).
François de Sales, Les Vrays Entretien spirituels (Annecy: Imprimerie J. Niérat 1985).
François de Sales, Lettres (Annecy: Imprimerie J. Niérat 1900-1923).
François de Sales, Sermons (Annecy: Imprimerie J. Niérat 1896-1898).
François de Sales, Traitté de l’Amour de Dieu (Annecy: Imprimerie J. Niérat 1894).
Goichot E., „L’humanisme dévot de l’abbé Bremond. Reflexions sur un lieu commun”, Révue d’ascétique et mystique 45 (1969) 121-160.
Greimas A.J. – Keane T.M., Dictionnaire du moyen français. La Renaissance (Paris: Larousse 1992).
Heistein J., Historia literatury włoskiej. Zarys (Wrocław: Zakład Narodowy Imienia Ossolińskich 1987).
Ioannes Chrysostomus, Opus imperfectum in Matthaeum (PG 56,611-946).
Królikowski J., „Czy gniew zawsze jest grzechem?”, Verbum Vitae 33 (2018) 445-461. (Crossref)
Lacan M.-F., „Pokora”, Słownik Teologii Biblijnej (red. X. Leon-Dufour; tł. K. Romaniuk) (Poznań – Warszawa: Pallottinum 1973) 699.
Murrhy R., Saint François de Sales et la civilité chrétienne (Paris: A.G. Nizet 1964).
Pseudo-Dionysius Areopagita, Epistulae (PG 3,1065-1122); Pseudo-Dionizy Areopagita, List do Demofila, mnicha, Pseudo-Dionizy Areopagita, Pisma teologiczne I (Kraków: Wydawnictwo ZNAK 1997) 181-196.
Lucius Annaeus Seneca, Epistulae ad Lucilium (Pisa: in aedibus Giardini editori e stampatori 1983); tł. polskie: Seneka, Listy moralne do Lucyliusza (tł. W. Kornatowski) (Warszawa: PWN 1961).
Lucius Annaeus Seneca, „De ira”, [w:] Lucius Annaeus Seneca, Dialogorum libri XII (Lipsiae: Teubner 1923) III-V; tł. polskie: Seneka, „O gniewie”, [w:] Seneka, Dialogi (Warszawa: PAX 1989) 229-397.
Solignac A., „Stoïcisme”, Dictionnaire de Spiritualité Ascétique et Mystique (red. M. Villier) (Paris: Beauchesne 1988-1990) XIV, 1251.
Spicq C., „Bénignité, Mansuétude, Douceur, Clémence”, Revue Biblique 54 (1947) 321-339.
Tanquerey A., Zarys teologii ascetycznej i mistycznej (tł. P. Mańkowski) (Kraków: Wydawnictwo Apostolstwa Modlitwy 1949) II.
Terruwe A.A. – Baars C.W., Integracja psychiczna. O nerwicach i ich leczeniu (Poznań: W drodze 1989).
Thomas Aquinas, Summa theologica (Taurini: Marietti 1939); tł. polskie: Tomasz z Akwinu, Suma Teologiczna (Londyn: „Veritas” 1962-1986).
Thonnard F.-J., „La vie affective de l’ame selon Saint Augustin”, Année Théologique Augustinienne 13/1 (1953) 33-55.
Zarzycki S.T., „Gniew Boga według św. Tomasza z Akwinu”, Verbum Vitae 33 (2018) 385-421. (Crossref)
The John Paul II Catholic University of Lublin
Ks. Stanisław T. Zarzycki, pallotyn, doktor habilitowany nauk teologicznych, profesor KUL, pracownik Instytutu Teologii Duchowości KUL. Autor kilku książek z zakresu teologii duchowości, m.in. Dietricha von Hildebranda filozoficzno-teologiczne podstawy duchowości serca (Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL 1997), Rozwój życia duchowego i afektywność (Lublin: Wydawnictwo KUL 2008).
https://orcid.org/0000-0002-1566-6695License
The author(s) grant (s) to the Licensee a non-exclusive and royalty-free license in accordance with the provisions of the Appendix: LICENSE TO USE THE WORK
