Time in the Lukan Double Work
Krzysztof Bieliński
Pontificia Università LateranenseAccademia Alfonsiana, Istituto Superiore di Teologia Morale , Italyhttps://orcid.org/0000-0001-6052-4242
Abstract
The article presents the specific characteristics of time found in the two NT books written by Luke. The first section outlines the biblical, linear concept of time. It is noted that while the New Testament assumes the data of the Old Testament, with the coming of Jesus Christ the central point of history was shifted to the beginning of the Messianic era, the eschatological eon. The second section presents two fundamental theories regarding the specific concept of time, and thus the history, in the opus Lucanum: Christ as the new center of time and history (O. Cullmann) and the time of Jesus as the “mid part of time” (H. Conzelmann). The third, central section of the article is devoted to four specific notions of time employed by Luke. Taking into consideration the micro- and macro-contexts of the pericopes in which they occur, the meaning of several phrases is explored: “the year of the Lord's favor” (Luke 4:19; 13:8); “the day and the days of the Son of Man” (Luke 17:22-37); “the times of the nations” (Luke 21:24); and “the last days” (Acts 2:17). The analysis demonstrates that the opus Lucanum can also be viewed as an attempt toward a new interpretation of time, extending from the moment of Jesus' ascension until the realization of His announced Parousia. The evangelist's guiding goal seemingly was to uphold a zealous expectation of the fulfillment of new times – a living hope for the full realization of the kingdom of God, initiated by the coming of Jesus and by His salvific works – while still encouraging a process of becoming.
Keywords:
time, opus Lucanum, eschatology, last days, parousia, ἐνιαυτός κυρίου δεκτόςReferences
Angers D., L’“aujourd’hui” en Luc-Actes, chez Paul et en Hébreux: itinéraires et associations d’un motif deutéronomique (BZNW 215; Berlin – Boston: De Gruyter 2018). (Crossref)
Bielecki S., Καιρός chrześcijanina w ujęciu listów św. Pawła (Lublin: RW KUL1996).
Bottini G.C., Introduzione all’opera di Luca. Aspetti teologici (Milano: Edizioni Terra Santa 2011).
Conzelmann H., Die Mitte der Zeit. Studien zur Theologie des Lukas (BHTh 17; Tübingen: Mohr Siebeck 51964).
Cullmann O., Cristo e il tempo. La concezione del tempo e della storia nel Cristianesimo primitivo (Bologna: Il Mulino 1965).
Díaz y Díaz M., „Escatologia”, Enciclopedia della Bibbia (Torino: Elledici 1970) III, 44-47.
Dupont J., Teologia della Chiesa negli Atti degli Apostoli (Bologna: EDB 2015).
Fray J., „Zeit / Zeitvorstellung, II. Biblisch”, Religion in Geschichte und Gegenwart. Handwörterbuch für Theologie und Religionswissenschaft (red. H.D. Betz – D.S. Browning – B. Janowski – E. Jüngel) (Tübingen: Mohr Siebeck 42005) VIII, 1802-1805.
Gillner J., Gericht bei Lukas (WUNT II 401; Tübingen: Mohr Siebeck 2015). (Crossref)
Gnilka J., Teologia Nowego Testamentu (Kraków: Wydawnictwo „M” 2002).
Heller M., Granice nauki (Kraków: Copernicus Center 2014).
Jankowski A., Biblijna teologia czasu (Kraków: Tyniec Wydawnictwo Benedyktynów 22018).
Jankowski A., Eschatologia biblijna Nowego Testamentu (Kraków: Polskie Wydawnictwo Teologiczne 1987).
Keener C.S., Acts. An Exegetical Commentary. Volume I. Introduction and 1:1–2:47 (Michigan: Baker Academic 2012).
Kim Y.H., Die Parusie bei Lukas. Eine literarisch-exegetische Untersuchung zu den Parusieaussagen im lukanischen Doppelwerk (BZNW 127; Berlin – Boston: De Gruyter 2016). (Crossref)
Lambert M.J. – Grelot P., „Czas”, Słownik teologii biblijnej (red. X. Leon-Dufour) (Poznań: Pallotinum 31990) 173-182.
Lisiecki B., „Królestwo Boże wewnątrz nas czy pośród nas?”, Colloquia Theologica Ottoniana 2 (2017) 127-144. (Crossref)
Marucci C., „Tempo ed eternità nel Nuovo Testamento: un tentativo di sintesi”, Tempo ed eternità. In dialogo con Ugo Vanni S.I. (red. A. Casalegno) (Cinisello Balsamo: San Paolo 2002) 141-163.
Mickiewicz F., Ewangelia według świętego Łukasza rozdziały 12–24. Wstęp, przekład z oryginału, komentarz (NKBNT III/2; Częstochowa: Edycja Świętego Pawła 2012).
Mickiewicz F., „Zbawczy wymiar czasu w literaturze biblijnej”, Communio 6 (2001) 51-69.
Nelson W.B., „Eschatologia”, Słownik wiedzy biblijnej (red. B.M. Metzger – M.D. Coogan) (Warszawa: Vocatio 1996) 150-152.
Pàttaro G., „Pojmowanie czasu w chrześcijaństwie”, Czas w kulturze (red. A. Zajączkowski) (Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1987) 291-329.
Pawłowski S., „Pytanie o czas”, Communio 6 (2001) 3-23.
Prete B., L’opera di Luca. Contenuti e prospettive (Torino: Editrice Elledici 1986).
Rossé G., „La crono-teologia Lucana”, Parola, Spirito e Vità 47 (2002) 121-134.
Strong J., „ἐντὸς”, Grecko-polski słownik Stronga z lokalizacją słów greckich i kodami Popowskiego (tłum. A. Czwojdrak) (Warszawa: Vocatio 2015).
Wolter M., Das Lukasevangelium (HzNT 5; Tübingen: Mohr Siebeck 2008).
Zedda S., L'escatologia biblica (Brescia: Paideia 1972).
Zmijewski J., Atti degli Apostoli (Brescia: Morcelliana 2006).
Pontificia Università LateranenseAccademia Alfonsiana, Istituto Superiore di Teologia Morale
Krzysztof Bieliński, prezbiter Zgromadzenia Najświętszego Odkupiciela (redemptoryści), doktor teologii biblijnej Uniwersytetu Ludwika Maximiliana w Monachium w Niemczech (2001), profesore stabile w Akademii Alfonsjańskiej – Instytucie Wyższym Teologii Moralnej Papieskiego Uniwersytetu Laterańskiego w Rzymie, członek rady programowej Itinera Spiritualia oraz redakcji Verbum Vitae i Studia Moralia; zajmuje się nauczaniem moralnym w podwójnym dziele Łukasza i Corpus Paulinum; autor książki Jesus vor Herodes in Lukas 23,6-12: eine narrativ-sozialgeschichtliche Untersuchung (Stuttgarter Biblische Beiträge 50; Stuttgart: Katholisches Bibelwerk 2003), redaktor serii publikacji z I-III Międzynarodowych Kongresów (Toruń: Wydawnictwo WSKSiM 2008–2010).
https://orcid.org/0000-0001-6052-4242License
The author(s) grant (s) to the Licensee a non-exclusive and royalty-free license in accordance with the provisions of the Appendix: LICENSE TO USE THE WORK
