Czy Ewangelia Marka interesuje się czasem Jezusa? Związek oznaczeń chronologicznych z teologią Marka i realiami historycznymi działalności Jezusa
Abstrakt
Wraz z udzieleniem pozytywnej odpowiedzi na tytułowe pytanie omawiane są odniesienia do czasu w Ewangelii Marka. Ogłoszone przez Jezusa wypełnienie czasu oznacza, że odpowiedź adresatów Jego publicznej działalności jest definitywna – zwłaszcza w przypadku tych, którzy wcześniej słuchali orędzia Jana Chrzciciela. Oznaczenia chronologiczne nie są wprowadzone do narracji przypadkowo ani arbitralnie, lecz ich występowanie w tekście zależy od historycznych uwarunkowań ziemskiej działalności Jezusa. Niemal całkowita ich nieobecność na drodze do Jerozolimy zależy od ograniczonej znajomości topografii przez uczniów Jezusa. Częstotliwość tych wzmianek w okresach galilejskiej i jerozolimskiej działalności Jezusa łączy się z Jego przemieszczaniem się z i do Kafarnaum oraz Betanii oraz zależy od rozszerzenia granic Jerozolimy oraz nocnego otwierania bram na święta Paschy.
Słowa kluczowe:
Ewangelia Marka, czas, realia historyczne działalności JezusaBibliografia
Babut, J.-M., „Les premiers mots de Jésus”, Études Théologiques et Religieuses 88/2 (2013) 185–204. (Crossref)
Bammel, E., „Seminar Report: The Baptist in Early Christian Tradition,” New Testament Studies 18 (1971–1972) 95–128. (Crossref)
Decker, R.J., Temporal Deixis of the Greek Verb in the Gospel of Mark with Reference to Verbal Aspect (New York: Lang 2001).
Egger, W., Frohbotschaft und Lehre. Die Sammelberichte des Wirkens Jesu im Markusevangelium (Frankfurt am Main: Knecht 1976).
Euzebjusz z Cezarei, Historia kościelna. O Męczennikach palestyńskich (tł. A. Lisiecki) (Poznań: Fiszer & Majewski 1924).
Focant, C., L’évangile selon Marc (Paris: Cerf 2004).
France, R.T., The Gospel of Mark (Grand Rapids, MI – Cambridge: Eerdmans 2002).
Hedrick, C.W., „What Is a Gospel? Geography, Time and Narrative Structure,” Perspectives in Religious Studies 10 (1983) 255–268.
Huber, K., Jesus in Auseinandersetzung. Exegetische Untersuchungen zu den sogenannten Jerusalemer Streitgesprächen des Markusevangeliums im Blick auf ihre christologischen Implikationen (Würzburg: Echter 1995).
Irenaeus Lugdunensis, Adversus haereses, https://pinakes.irht.cnrs.fr/notices/oeuvre/15778/ [dostęp: 12.12.2019].
Ireneo di Lione, Contro le eresie (red. E. Bellini, G. Maschio) (Milano: Jaca Book 1997).
Józef Flawiusz, Dawne dzieje Izraela, wyd. 3 (tł. Z. Kubiak – J. Radożycki) (Warszawa: Rytm 1993) I-II.
Józef Flawiusz, Wojna żydowska, wyd. 2 (tł. J. Radożycki) (Warszawa: Rytm 1991).
Klauck, H.-J., Vorspiel im Himmel? Erzähltechnik und Theologie im Markusprolog (Neukirchen-Vluyn: Neukirchener 1997).
Malina, A., „Prawda w Ewangeliach. Znaczenie szczegółów narracji dla badań historycznych i literackich,” Biblical Annals 7/3 (2017) 347–358.
Moloney, F.J., The Gospel of Mark. A Commentary (Peabody, MA: Hendrickson 2002).
Morales Ríos, J.H., „«Le cose viste»: tra silenzio proclamazione Mc 1,1; 9,9 e 16,6-7: tre testi in stretto rapporto”, Antonianum 82/2 (2007) 209–245.
Payot, C., „Le baptême de Jésus dans les évangiles synoptiques,” Cahiers bibliques 7 (1969) 3–20.
Roberts, A. – Donaldson, J. (red.), Ante-Nicene Christian Library. Translations of the Writings of the Fathers Down to A.D. 325 (Edinburgh: Clark 1868) V/1.
Schildgen, B.D., Crisis and Continuity. Time in the Gospel of Mark (Sheffield: Sheffield Academic Press 1998).
Stock, K., „Gliederung und Zusammenhang in Mk 11–12,” Biblica 59 (1978) 481–515.
Van Oyen, G., „Πεπληρωται ο καιρος (Mark 1,15). Jesus’ Time as Decisive Time in the Gospel of Mark,” Temporalité et intrigue. Hommage à André Wénin (red. H. Ausloos – D. Luciani) (Leuven – Paris – Bristol, CT: Peeters 2018) 251–260. (Crossref)
Weigandt, P., Zeit und Ort im Markusevangelium (Darmstadt: Wissenschaftliche Buchgesellschaft 2018).
Wenham, J.W., „Mark 2,26,” Journal of Theological Studies NS 1/2 (1950) 156. (Crossref)
Wischmeyer, O., „Konzepte von Zeit bei Paulus und im Markusevangelium,” Paul and Mark. Comparative Essays. I. Two Authors at the Beginnings of Christianity (red. O. Wischmeyer – D.C. Sim – Ian J. Elmer) (Berlin – Boston, MA: De Gruyter 2014) 361–392. (Crossref)
Artur Malina, ur. 1965 r., prezbiter archidiecezji katowickiej, profesor nauk teologicznych, doktor nauk biblijnych; wykłada w Uniwersytecie Śląskim w Katowicach; wiceprzewodniczący Stowarzyszenia Biblistów Polskich; członek m.in.: Catholic Biblical Association of America, Society of Biblical Literature, Polskiego Towarzystwa Filologicznego i Komitetu Nauk Teologicznych Polskiej Akademii Nauk (kadencje 2007–2010; 2011–2014, 2020–2023). Autor monografii, m.in.: Ewangelia według św. Marka, część 1: 1, 1 – 8, 26. Wstęp – przekład z oryginału – komentarz (Częstochowa: Edycja Świętego Pawła 2013); List do Hebrajczyków. Wstęp – przekład z oryginału – komentarz (Częstochowa: Edycja Świętego Pawła 2018).
https://orcid.org/0000-0002-2830-9902Licencja
Autor/Autorzy udziela/ją Licencjobiorcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji, zgodnie z postanowieniami załącznika: LICENCJA NA KORZYSTANIE Z UTWORU
