„Czyńcie sobie ziemię poddaną” (Rdz 1,28). Cywilizacyjny postęp ludzkości w świetle Rdz 1-11

Stefan Szymik




Abstrakt

Celem artykułu jest analiza tekstów Rdz 1-11 pod katem zawartego w nich orędzia o postępie cywilizacyjnym ludzkosci. W pierwszej części autor analizuje tekst Rdz 1,26-28 w jego kontekscie literackim i teologicznym: człowiek jako "imago Dei" jest reprezentantem Boga na ziemi i panuje nad ziemia i zwierzetami. W kolejnym punkcie autor analizuje teksty obrazujace progresywny rozwój gospodarczy i kulturowy ludzdkości (zob. Rdz 4,2-4.17-22; 9,1-7.20-27; 11,1-9). Pytanie o granice i uwarunkowania władzy człowieka nad swiatem stworzonym zamyka refleksję nad twórczymi mozliwościami człowieka jako reprezentanta Boga na ziemi.

Słowa kluczowe:

Rdz 1-11, postęp cywilizacyjny, imago Dei, Biblia a ekologia



Adamczyk D., „Kara pomieszania języków (w świetle perykopy z Rdz 11,1-9)”, Ateneum Kapłańskie 156/2 (2011) 339-349.

Campbell A.F. – O'Brien M.A., Sources of the Pentateuch. Texts, Introductions, Annotations (Minneapolis: Fortress Press 1993).

Chrostowski W., „Dobroć wobec zwierząt w świetle Biblii”, „Pieśniami dla mnie Twoje przykazania”. Księga pamiątkowa dla Księdza Profesora Janusza Frankowskiego w 50. rocznicę święceń kapłańskich i 75. rocznicę urodzin (red. W. Chrostowski) (Warszawa: Vocatio 2003) 95-115.

Chrostowski W., „Ludzka cielesność jako obraz Boga”, Collectanea Theologica 70/4 (2000) 5-19.

Chrostowski W., „Status zwierząt w świetle Biblii”, Forum Teologiczne 6 (2005) 7-22.

Ciszek M., „«Czyńcie sobie ziemię poddaną». Czy przesłanie biblijnej Księgi Rodzaju jest odpowiedzialne za współczesne zagrożenia dla globalnego bezpieczeństwa ekologicznego?”, Biblia w kulturze europejskiej (red. W. Słomski) (Rozprawy i Studia Katedry Filozofii Wyższej Szkoły Finansów i Zarządzania w Warszawie; Warszawa: Katedra Filozofii Wyższej Szkoły Finansów i Zarządzania 2007) 351-355.

Cząstka K., „Czyńcie sobie ziemię poddaną” (Rdz 1,28) w interpretacji teologów polskich po Soborze Watykańskim II (Niepokalanów: Wydawnictwo OO. Franciszkanów 2004).

Dziadosz D., „Człowiek ikoną Boga. Teologiczne przesłanie Rdz 1,26-28”, Jak śmierć potężna jest miłość. Księga pamiątkowa ku czci Księdza Profesora Juliana Warzechy SAC (1944-2009) (red. W. Chrostowski) (Ad multos annos; Ząbki: Apostolicum 2009) 80-107.

Gesenius W. – Buhl F., Hebräisches und aramäisches Handwörterbuch über das Alte Testament (Berlin – Göttingen – Heidelberg: Springer-Verlag 171962).

Głuszak T., „Społeczna misja ludzkości na przykładzie Rdz 1,27-28”, Ateneum Kapłańskie 100 (2008) 42-50.

Gołębiowski F., „«Nowy człowiek» – twórcą nowego świata”, W drodze 1/3-4 (1973) 58-64.

Hałas S., „Na obraz Boży (Rdz 1,27). Praca jako kontynuacja dzieła Stwórcy”, Polonia Sacra 6 (2002) 161-172.

Homerski J., „Pieśń o stworzeniu świata. Refleksje egzegetyczno-teologiczne nad tekstem Rdz 1,26-28 i 2,7.15.18.21-23”, Początek świata – Biblia a nauka (red. M. Heller – M. Drożdżyński) (Tarnów: Biblos 1998) 17-31.

Jędrzejewski S., „Przymierze a początek zła: Rdz 1–11”, Zeszyty Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego 40/1-2 (1997) 25-40.

Kluczyński A.P., „Biblijna opowieść o budowie Babilonu Rdz 11,1-9”, Rocznik Teologiczny ChAT 48/1-2 (2006) 27-34.

Kochaniewicz B., „«Homo imago Dei». Główne nurty interpretacji Rdz 1,26 na przestrzeni wieków”, Wokół teologii ikony (red. B. Kochaniewicz) (Studia Theologiae Fundamentalis 2; Poznań: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza. Wydział Teologiczny. Redakcja Wydawnictw 2011) 107-115.

Kohler L. – Baumgartner W. – Stamm J.J., Wielki słownik hebrajsko-polski i aramejsko-polski Starego Testamentu (red. wyd. pol. P. Dec) (PSB 30; Warszawa: „Vocatio” 2008) I-II.

Korzec C., „«Niech panuje (…) nad wszystkimi zwierzętami». Rdz 1,26 – biblijna koncepcja zoosfery człowieka, „Ex Oriente Lux”. Księga pamiątkowa dla Księdza Profesora Antoniego Troniny w 65. rocznicę urodzin (red. W. Chrostowski) (Ad Multos Annos; Warszawa: ADAM 2010) 261-281.

Krawczyk R., „Stary Testament a ekologia”, Ateneum Kapłańskie 78 (1986) 13-23.

Lemański J., „Bóg chroni ludzkość przed nią samą (Rdz 11,1-9)?” Zeszyty Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego 49/3 (2006) 3-23.

Lemański J., Księga Rodzaju, rozdziały 1-11, (Nowy Komentarz Biblijny. Stary Testament I/1; Częstochowa: Edycja św. Pawła 2013).

Lohfink N., Bibelauslegung im Wandel. Ein Exeget ortet seine Wissenschaft (Frankfurt am Main: Knecht 1967).

Mróz M., „«Czyńcie sobie ziemię poddaną» (Rdz 1,28). Teologiczne podłoże dyskusji o ekologii”, Theologica Thoruniensia 2 (2001) 185-210.

Ormanty S., „Człowiek jako obraz Boga”, Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie 8 (2003) 215-227.

Oworuszko A., „Ekologiczne orędzie Rdz 1–3”, Z Chrystusem w służbie Bogu i ludziom. Księga jubileuszowa z okazji 60. rocznicy urodzin i 30-lecia pracy naukowej księdza profesora Romana Krawczyka (red. J. Gmitruk, A. Wielgosz) (Siedlce – Warszawa: Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego 2012) 65-81.

Peter M., Prehistoria biblijna (Biblioteka pomocy naukowych 10; Poznań: Papieski Wydział Teologiczny 1994).

Scharbert J., Genesis 1-11 (Die neue Echter-Bibel. AT; Würzburg: Echter-Verlag 1985).

Suchy J., „Czyńcie sobie ziemię poddaną, panujcie nad zwierzętami”, Zeszyty Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego 36/1-4 (1993) 13-23.

Synowiec J.S., „Jak rozumieć Heksaemeron?”, Collectanea Theologica 52/1 (1982) 5-42.

Synowiec J.S., Początki świata i ludzkości według Księgi Rodzaju (Kraków: „Bratni Zew” 2001).

Twardziłowski T., Ekologiczna hermeneutyka Biblii: cele, rezultaty, zastosowania (Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego 2015)

van Wolde E., „The Tower of Babel as Lookout of Genesis 1-11”, Words Become Worlds. Semantic Studies of Genesis 1-11 (Leiden: Brill 1994) 84-109. (Crossref)

von Rad G., Das erste Buch Mose. Genesis (ATD 2/4; Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht 1967).

von Rad G., Teologia Starego Testamentu (Warszawa: PAX 1986).

Westermann C., Genesis 1–11, I-II (Biblischer Kommentar. Altes Testament I,1-2; Berlin: Evangelische Verlagsanstalt 1985).

Witczyk H., „Stworzenie a ekologia w świetle Rdz 1,1–2,3”, Człowiek i Przyroda 10 (1999) 41-56.

Pobierz

Opublikowane
2017-05-18


Szymik, S. (2017). „Czyńcie sobie ziemię poddaną” (Rdz 1,28). Cywilizacyjny postęp ludzkości w świetle Rdz 1-11. Verbum Vitae, 31, 21–44. https://doi.org/10.31743/vv.1758

Stefan Szymik  stesz@kul.pl



Licencja

Autor/Autorzy udziela/ją Licencjobiorcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji, zgodnie z postanowieniami załącznika: LICENCJA NA KORZYSTANIE Z UTWORU