Orzeł i lew jako dwie przeciwstawne sobie siły czasów ostatecznych w Czwartej Księdze Ezdrasza
Maria Elżbieta Miduch
Wyższe Seminarium Duchowne Towarzystwa Salezjańskiego w Krakowie (filia UPJPII) , PolskaAbstrakt
Czwarta Księga Ezdrasza jest jedną z żydowskich apokalips apokryficznych powstałych po zburzeniu świątyni jerozolimskiej. Jest ona teologiczną refleksją nad trudną rzeczywistością, jaka stała się udziałem Żydów. Posługując się symbolami, autor stara się przekazać odbiorcom swoją wizję świata. Sięga on także po symbole zoomorficzne. Wizja orła i lwa wpisuje się w koncepcję apokaliptyczną. Jest symbolicznym przedstawieniem siły zła, która w końcowym etapie dziejów zostanie pokonana przez mesjasza. Zoomorficzne symbole, których używa autor, są łatwe do rozszyfrowania, szczególnie dla żydowskich czytelników I wieku po Chrystusie.
Słowa kluczowe:
apokaliptyka, wizja orła i lwa, IV Księga Ezdrasza, apokryfyBibliografia
Box G.H., The Ezra Apocalypse (London: Isaac Pitman & Sons 1912).
Charles R.H., The Apocrypha and Pseudepigrapha of the Old Testament in English (Oxford: Clarendon Press 1969).
Collins J.J., The Encyclopedia of Apocalypticism (New York, NY: Continuum 1999) I.
Collins J.J., Apocalypse. The Morphology of Gener (Missoula, MT: Scholar Press 1979).
Esler P., „The Social Function of 4 Ezra”, Journal for the Study for the New Testament 53 (1994) 99-123. (Crossref)
Gowan D.E., Eschatology of the Old Testament (Edinburgh: T & T Clark 2000).
Jędrzejewski S., „Apokaliptyka jako rodzaj literacki”, Ruch Biblijny i Liturgiczny 51/1 (1998) 29-35. (Crossref)
Lurker M., „Siedem”, Słownik obrazów i symboli biblijnych (red. M. Lurker) (Poznań: Pallottinum 1989).
Mędala S., Wprowadzenie do literatury międzytestamentalnej (Kraków: Enigma Press 1994).
Miduch M., Apokaliptyka żydowska o nadziei (Kraków: Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie. Wydawnictwo Naukowe 2012).
Myers, J.M., I and II Esdras. Introduction, Translation and Commentary (New York, NY: Garden City 1974). (Crossref)
Parchem M., Obraz Boga w pismach apokaliptycznych okresu Drugiej Świątyni (Bydgoszcz: KRD 2013).
Parchem M., Pisma Apokaliptyczne i testamenty (Kraków: Enigma Press 2010).
Parchem M., „Symbolika teriomorficzna w żydowskich pismach apokaliptycznych okresu Drugiej Świątyni na przykładzie Księgi Daniela (Dn 7–8), Apokalipsy zwierząt (1Hen 85–90) i Czwartej Księgi Ezdrasza (4 Ezd 11–12)”, Studia Gdańskie 36 (2015) 17-44.
Parchem M., „Wprowadzenie do apokaliptyki”, Pisma apokaliptyczne i testamenty (red. M. Parchem) (Kraków – Mogilany: Enigma Press 2010) 21-114.
Rubinkiewicz R., „Apokaliptyka u progu ery chrześcijańskiej”, Ruch Biblijny i Liturgiczny 41 (1988) 51-59. (Crossref)
Rubinkiewicz R., Apokryfy Starego Testamentu (Warszawa: Vocatio 1999).
Sacchi P., L’apocalittica giudaica e la sua storia (Brescia: Paideia 1990).
Stone M., Ancient Judaism. New Visions and Views (Grand Rapids, MI: William B. Eerdmans Publishing Company 2011).
Stone M., Fourth Ezra. A Commentary on the Book of Fourth Ezra (Minneapolis, MN: Fortress Press 1990).
Stone M., „The Concept of the Messiah in IV Ezra”, Religions in Antiquity: Essays in Memory of E.R. Goodenough (red. J. Neusner) (Leiden: Brill 1968) 295-312. (Crossref)
Szczepanowicz B. – Mrozek A., „Lewiatan”, Atlas zwierząt biblijnych (red. B. Szczepanowicz – A. Mrozek) (Kraków: WAM 2007) 225-229.
Wajda A.M., Szkice z Biblijnego zwierzyńca (Kraków: Petrus 2016).
Wirpszo K., „Zwierzęce formy strażników w egipskich księgach zaświatów”, Zwierzę jako sacrum w pradziejach i starożytności (red. L. Kostuch – K. Ryszewska) (Kielce: Wydawnictwo Akademii Świętokrzyskiej 2006) I, 115-125.
VanderKam J.C., „Reflections on Early Jewish Apocalypses”, Apokaliptyka wczesnego judaizmu (red. M. S. Wróbel) (Lublin: Wydawnictwo KUL 2010).
VanderKam J., Wprowadzenie do wczesnego judaizmu (Warszawa: Cyklady 2006).
Wyższe Seminarium Duchowne Towarzystwa Salezjańskiego w Krakowie (filia UPJPII) dr judaistyki i hermeneutyki biblijnej (UPJPII) mgr teologii (PAT) mgr Studiów Bliskowschodznich (UJ). Wykładowca zagadnien biblijnych w WSDTS oraz WSD OO Franciszkanów w Krakowie. Zainteresowania naukowe: literatura międzytestamentalna, apokaliptyka, mesjanizm, diaspora.
Licencja
Autor/Autorzy udziela/ją Licencjobiorcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji, zgodnie z postanowieniami załącznika: LICENCJA NA KORZYSTANIE Z UTWORU
