O pragnieniu życia wiecznego w świetle Ap 7,13-17
Dariusz Kotecki
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu , Polskahttps://orcid.org/0000-0002-0763-0430
Abstrakt
Autor artykułu zadaje pytanie o znaczenie pragnienia w Ap 7,16 w kontekście perykopy 7,13–17. Przeprowadzona analiza jest typu literackiego. Polega ona na poszukiwaniu znaczenia poszczególnych wyrazów, wyrażeń, formuł oraz całych obrazów z uwzględnieniem paralel biblijnych i pozabiblijnych w ramach kontekstu, jaki stanowi perykopa 7,13–17, cała Apokalipsa (na polu terminologicznym i kontekstualnym 7,16 ściśle nawiązuje do 21,6 i 22,17) oraz cała Biblia. Autor przyjmuje także, że podmiotem interpretującym przesłanie Apokalipsy jest zgromadzenie liturgiczne zebrane na Eucharystii. Wspólnota słuchająca, która jest widziana jako wspólnota odkupionych grzeszników, otrzymuje w 7,13–17 odpowiedź na trzy zasadnicze pytania: (1) Kim są zbawieni (7,13–14)? (2) Co znaczy być zbawionym (7,15.17a)? (3) Jakie są owoce zbawienia (7,16.17b)? W wyniku analiz autor dochodzi do wniosku, że 7,16 nie mówi o pragnieniu fizycznym, ale o pragnieniu zbawienia – życia wiecznego („źródła wód życia”), które późniejsza teologia nazwie cnotą nadziei. Sposobami dojścia do zbawienia – życia wiecznego – są otwarcie się na moc i witalność, które płyną z misterium paschalnego Jezusa, a które realizuje się w życiu sakramentalnym (chrzest, Eucharystia, współpraca z łaską Bożą), co pozwala na znoszenie wszelkich przeciwności, trudów, które płyną ze strony środowiska wrogiego chrześcijanom („wielki ucisk”). Cała strategia narracyjna 7,13–17, nie tylko 7,16, w kontekście pytania o zbawienie w 6,17, zmierza do pobudzenia we wspólnocie słuchających pragnienia życia wiecznego.
Słowa kluczowe:
pragnienie, woda życia, życie wieczne, odkupienie, zbawienie, wielki uciskBibliografia
Aune, David E. 1998a. Revelation 6–16. Word Biblical Commentary 52B. Nashville, TN: Nelson.
Aune, David E. 1998b. Revelation 17–22. Word Biblical Commentary 52C. Nashville, TN: Nelson.
Bauckham, Richard. 1993. The Climax of Prophecy: Studies on the Book of Revelation. London–New York: Clark. (Crossref)
Beale, Gregory K. 1999. The Book of Revelation: A Commentary on the Greek Text. New International Greek Testament Commentary. Grand Rapids, MI: Eerdmans.
Beale, Gregory K., and Sean M. McDonough. 2007. “Revelation.” In Commentary on the New Testament Use of the Old Testament, edited by Gregory K. Beale and Donald A. Carson, 1081–116. Grand Rapids, MI: Baker Academic.
Behm, Johannes, and Georg Bertram. 1990. “Dipsaō, dipsos.” In Theologisches Wörterbuch zum Neuen Testament, edited by Gerhard Kittel, 6:230–232. Stuttgart: Kohlhammer.
Biguzzi, Giancarlo. 2005. Apocalisse: Nuova versione, introduzione e commento. Libri Biblici. Nuovo Testamento 20. Milano: Paoline.
Blenkinsopp, Joseph. 2002. Isaiah 40–55: A New Translation with Introduction and Commentary. Anchor Bible 19A. New York: Doubleday. (Crossref)
Corsini, Eugenio. 1993. L’Apocalisse prima e dopo. Torino: Società Editrice Internationale.
Doglio, Claudio. 2005. Apocalisse di Giovanni: Introduzione e Commento. Padova: Messaggero.
Franciszek. 2024. Bulla Spes non confundit. (= SNC).
Gálvez, Ignacio Rojas. 2013. Los símbolos del Apocalipsis. Estella: Verbo Divino.
Goppelt, Leonhard. 1990. “Peinaō (limos).” In Theologisches Wörterbuch zum Neuen Testament, edited by Gerhard Kittel, 6:12–22. Stuttgart: Kohlhammer.
Haręzga, Stanisław. 1992. Błogosławieństwa Apokalipsy. Attende Lectioni 17. Katowice: Księgarnia św. Jacka.
Harrington, Wilfrid J. 1993. Revelation. Sacra Pagina 16. Collegeville: Liturgical Press.
Jaczynowska, Maria. 1987. Religie świata rzymskiego. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Jankowski, Augustyn. 1959. Apokalipsa Świętego Jana: Wstęp, przekład z oryginału, komentarz.
Pismo Święte Nowego Testamentu w Dwunastu Tomach 12. Poznań: Pallottinum.
Jankowski, Augustyn. 2000. Jam jest Alfa i Omega (Ap 22,13): Dopowiedzenia chrystologii biblijnej, 2nd exp. Kraków: Tyniec Wydawnictwo Benedyktynów.
Kaczmarek, Janusz. 1999. “Trynitologia Apokalipsy.” Warszawskie Studia Teologiczne 12:71–84.
Karczewski, Marek. 2010. Reinterpretacja Księgi Rodzaju w Apokalipsie św. Jana. Biblioteka Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie 55. Olsztyn: Studio Poligrafii Komputerowej SQL.
Katechizm Kościoła Katolickiego. 1994. Poznań: Pallottinum. (= KKK).
Kavanagh, Michael A. 1984. Apocalypse 22:6–21 as Concluding Liturgical Dialogue: Excerpta ex Dissertatione ad Doctoratum in Facultate Theologiae Pontificiae Universitatis Gregorianae. Roma: Pontificia Universitas Gregoriana.
Kotecki, Dariusz. 2005. “Eschatologia Apokalipsy św. Jana.” Theologica Thoruniensia 6:21–40.
Kotecki, Dariusz. 2006. Duch Święty w zgromadzeniu liturgicznym w świetle Apokalipsy św. Jana. Rozprawy i Studia Biblijne 26. Warszawa: Vocatio.
Kotecki, Dariusz. 2008. Kościół w świetle Apokalipsy św. Jana. Series Biblica Paulina 6. Częstochowa: Edycja Świętego Pawła. (Crossref)
Kotecki, Dariusz. 2011. “Księga Nahuma w Nowym Testamencie.” Collectanea Theologica 81 (4): 121–35.
Kotecki, Dariusz. 2012. “Jezus jako Mesjasz w Apokalipsie św. Jana.” Ateneum Kapłańskie 159 (3): 447–69.
Kotecki, Dariusz. 2013. Jezus a Bóg Izraela w Apokalipsie św. Jana. Scripta Theologica Thoruniensia 27. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Kotecki, Dariusz. 2021. Zrozumieć Apokalipsę? Szkice egzegetyczno-teologiczne. Biblioteka Szkoły Dabar 1. Rzeszów: Bonus Liber.
Kraft, Heinrich. 1974. Die Offenbarung des Johannes. Handbuch zum Neuen Testament 16a. Tübingen: Mohr Siebeck.
Kręcidło, Janusz. 2006. Duch Święty i Jezus w Ewangelii Świętego Jana: Funkcja pneumatologii w chrystologicznej strukturze czwartej Ewangelii. Series Biblica Paulina 2. Częstochowa: Edycja Świętego Pawła.
Linke, Waldemar. 2005. Jerozolima jako miejsce i uczestnik sądu Bożego w Apokalipsie według św. Jana. Rozprawy i Studia Biblijne 18. Warszawa: Vocatio.
Malina, Artur. 2024. “Moc i wartość chrześcijańskiej nadziei.” In Pielgrzymi nadziei: Rok Jubileuszowy 2025. Program duszpasterski Kościoła katolickiego w Polsce na rok 2024/2025, edited by Waldemar Musiał et al., 96–112. Zeszyt Teologicznopastoralny. Opole: Komisja Duszpasterstwa Konferencji Episkopatu Polski.
Mounce, Robert H. 1977. The Book of Revelation: Revised Edition. Grand Rapids, MI–Cambridge: Eerdmans. (Crossref)
Pikor, Wojciech. 2013. Rola ziemi w Przymierzu Boga z Izraelem: Studium historyczno-teologiczne Księgi Ezechiela. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Podeszwa, Paweł. 2011. Paschalna pamięć o Jezusie: Studium egzegetyczno-teologiczne wyrażenia “hē martiria Iēsou” w Apokalipsie św. Jana. Studia i Materiały 142. Poznań: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza; Wydział Teologiczny.
Popielewski, Wojciech. 2001. Alleluja! Liturgia godów Baranka eschatologicznym zwycięstwem Boga (Ap 19,1–8). Studia Biblica 1. Kielce: Verbum. (Crossref)
Prigent, Pierre. 1985. L’Apocalisse di S. Giovanni, traduzione e commento. Translated by Piero Brugnoli. Roma: Borla.
Rubinkiewicz, Ryszard. 1983. “Eschatologia Księgi Apokalipsy.” Roczniki Teologiczno-Kanoniczne 30 (1): 85–94.
Rychlicki, Czesław. 2014. “Pewność odkupienia i nadzieja zbawienia.” Studia Płockie 42:75–89.
Siemieniec, Tomasz. 2009. “Zmartwychwstanie Jezusa jako klucz do interpretacji dziejów świata (Ap 5,6–10).” Verbum Vitae 15:249–62. https://doi.org/10.31743/vv.1517. (Crossref)
Siemieniec, Tomasz. 2012a. “Bóg jako Pan historii świata i ludzi w świetle Janowej Apokalipsy.” Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie 19 (2): 129–56.
Siemieniec, Tomasz. 2012b. Rola “Zasiadającego na tronie” w dziejach świata i ludzi: Studium z teologii Apokalipsy św. Jana. Biblioteka Kieleckich Studiów Teologicznych 2. Kielce: Jedność.
Siemieniec, Tomasz. 2018. Teologiczna rola “ludzi” (οἱ ἄνθρωποι) w Apokalipsie Janowej. Biblioteka Kieleckich Studiów Teologicznych 16. Kielce: Jedność.
Spatafora, Andrea. 1997. From the “Temple of God” to God as the Temple: A Biblical Theological Study of the Temple in the Book of Revelation. Tesi Gregoriana. Serie Teologia 27. Roma: Pontificia Università Gregoriana.
Stachowiak, Lech. 1996. Księga Izajasza II–II, 40–66: Wstęp, przekład z oryginału, komentarz, ekskursy. Pismo Święte Starego Testamentu 9/2. Poznań: Pallottinum.
Starowieyski, Marek. 2019. Z historii wczesnego chrześcijaństwa: Biblia, męczennicy, poganie i inni. Kraków: Petrus.
Swete, Henry Barclay. 1911. The Apocalypse of St. John: The Greek Text with Introduction, Notes and Indices. London: MacMillan. (Crossref)
Tronina, Antoni. 2006. Księga Kapłańska: Wstęp, przekład z oryginału, komentarz. Nowy Komentarz Biblijny. Stary Testament 3. Częstochowa: Edycja Świętego Pawła.
Vanni, Ugo. 1982. “L’assemblea ecclesiale ‘soggetto interpretante’ dell’Apocalisse.” Rassegna di Teologia 23:497–513.
Vanni, Ugo. 1988. L’Apocalisse: Ermeneutica, esegesi, teologia. Rivista Biblica Supplementi 17. Bologna: Dehoniane.
Vanni, Ugo. 1996–97. Apocalisse: Traccia e complemento delle lezioni. Roma: Pontificio Istituto Biblico.
Vanni, Ugo. 2018. Introduzione generale Commento. Vol. 2 of Apocalisse di Giovanni. Commenti e studi biblici. Assisi: Cittadella.
Wojciechowski, Michał. 2012. Apokalipsa świętego Jana. Nowy Komentarz Biblijny. Nowy Testament 20. Częstochowa: Edycja Świętego Pawła.
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
Ks. Dariusz Kotecki, prezbiter diecezji toruńskiej, profesor nauk teologicznych, dziekan Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, przewodniczący Stowarzyszenia Biblistów Polskich; jego zainteresowania badawcze koncentrują się na Ewangelii wg św. Marka oraz Apokalipsie św. Jana; jest autorem pięciu monografii i kilkudziesięciu artykułów naukowych.
https://orcid.org/0000-0002-0763-0430Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor/Autorzy udziela/ją Licencjobiorcy niewyłącznej i nieodpłatnej licencji, zgodnie z postanowieniami załącznika: LICENCJA NA KORZYSTANIE Z UTWORU
