Between bravura and restraint. The attitude of pupils from secondary schools to selected risky behaviors
Abstract
This article acquaints the reader with the evaluation of selected risky behaviors conducted by secondary school students who receive education in institutions located in the city of Białystok. The basis for the presentation are findings of surveys conducted in the last months of 2015 in which over two thousand respondents from the second grade of secondary school to the final year of the secondary high school took part. The chosen subject of evolution are conventional behaviors that could have negative effects on physical or mental health: smoking tobacco, drinking alcohol, taking drugs, and drug dealing. To the border values, six independent variables were included that correlated statistically with the responses. Questions regarding the evaluation of risky behaviors were addressed to students of Białystok schools from 1998, for the next five editions allowed to show how changed students attitude towards these behaviors over 17 years. Regarding such data, one could attempt to answer the question whether in the evaluation of social norms, the young generation of secondary school students demonstrate relatively preservative mode or openness to risky attractions?
Keywords:
sociology of morality, social norms, risky behaviors, smoking, drinking alcohol, taking drugsReferences
Blum R. W., Adolescent Heath: Priorities for the Next Millenium, „Maternal and Child Health Journal” 1998, nr 3, s. 181-187.
Cekiera Cz., Ryzyko uzależnień, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 1994.
Dobrychłop A. i inni, Zachowania ryzykowne nastolatków. Nowa jakość ryzyka – ryzyka wielowymiarowe. Ujęcie socjopedagogiczne, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa-Milnówek 2017.
Durkheim E., Samobójstwo. Studium z socjologii, K. Wakar (tłum.), Oficyna Naukowa, Warszawa 2006.
Dzielska A., Kowalewska A., Zachowania ryzykowne młodzieży – współczesne podejście do problemu, „Studia BAS” 2014, Nr 2 (38), s. 139-168.
Genowska A., Używanie tytoniu, alkoholu i narkotyków przez młodzież Białegostoku, w: Styl życia młodzieży Białegostoku. Raport, J. Mantur (red.), Centrum Kształcenia Ustawicznego w Białymstoku, Białystok 2016, s. 107-147.
Goffman E., Spotkania. Dwa studia z socjologii interakcji, P. Tomanek (tłum.), Zakład Wydawniczy Nomos, Kraków 2010.
Hoffman B., Narkotyki w kulturze młodzieżowej, Wydawnictwo Impuls, Kraków 2014.
Hołyst B., Zjawisko patologii społecznej w Polsce. Diagnoza i profilaktyka, w: Profilaktyka uzależnień drogą do wolności człowieka, Cz. Cekiera, I. Niewiadomska (red.), Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 2001, s. 25-64.
Jedrzejko M., Janusz M., Walancik M., Zachowania ryzykowne i uzależnienia. Zjawisko i uwarunkowania, Oficyna wydawnicza ASPRA-JR, Wyższa Szkoła Biznesu w Dąbrowie Górniczej, Warszawa-Dąbrowa Górnicza 2013.
Jocz W., Wychowanie i system wartości młodzieży Białegostoku, w: Rodziny białostockie na przełomie wieków, Zarząd Miasta Białegostoku, Białystok 1999, s. 129-142.
Jocz W., Wartości i normy młodzieży szkolnej Białegostoku, A. Sadowski (red.), Białystok 2003, s. 22-40.
Jocz W., Preferowane wartości i uznane normy a zachowania zdrowotne młodzieży, w: Styl życia młodzieży Białegostoku a zdrowie, J. Wieczorek-Łada, W. Jocz (red.), Urząd Miejski w Białymstoku, Białystok 2006, s. 255-279.
Jocz W., Procesy wychowania i socjalizacji w białostockich rodzinach. Stosunek młodzieży do wybranych norm społecznych, w: Styl życia młodzieży Białegostoku. Raport, J. Mantur (red.), Centrum Kształcenia Ustawicznego w Białymstoku, Białystok 2012, s. 180-199.
Juczyński Z., Chodkiewicz J., motywy podejmowania zachowań ryzykownych i ocena ich konsekwencji w opinii młodzieży szkolnej Łodzi, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Psychologica” 2003, nr 7, s. 3-15.
Korpeta E., Szmerdt-Silisicka E., Narkotyki w Polsce. Mit i rzeczywistość, Prószyński i S-ka, Warszawa 2000.
Kosterman R., J. D. Hawkins, J. Guo, R. F. Catalano, R. D. Abbott, The Dynamics of Alcohol and Marihuana Initiation: Patterns and Predictors of First Use in Adolescence, „American Journal of Public Health” 2000, nr 90, s. 360-366.
Linton R., Kulturowe podstawy osobowości, PWN, Warszawa 1975.
Linton R., Age and Sex Categories, „American Sociological Review” 1942, vol. 7, no 5.
Malczewski A., Młodzież a substancje psychoaktywne, w: Młodzież 2016. Raport, CBOS, Warszawa 2016, s. 201-225.
Marody M., Jednostka po nowoczesności, Perspektywa socjologiczna, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2014.
Marzec-Tarasińska A., 2001, Środowisko rodzinne w perspektywie młodzieży zażywającej środki odurzające, w: Młodzież a dorośli. Napięcia między socjalizacją a wychowaniem, R. Kwiecińska, M. J. Szymański (red.), Akademia Pedagogiczna im. Komisji Edukacji Narodowej. Instytut Nauk o Wychowaniu, Kraków 2001, s. 620-641.
Pawełek K., Zachowania ryzykowne współczesnej młodzieży szkolnej u progu adolescencji, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2016.
Weber M., Gospodarka i społeczeństwo. Zarys socjologii rozumiejącej, D. Lachowska (tłum.), PWN, Warszawa 2000.
Zajęcka B., Zachowania ryzykowne młodzieży gimnazjalnej, „Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie, Pedagogika” 2014, t. XXIII, s. 309–319.
Zemło M., Między szkołą a domem. Konteksty socjalizacyjne młodzieży szkół ponadpodstawowych, Wydawnictwo KUL, Lublin 2013.
Zemło M., Kondycja środowiska szkolnego w opinii uczniów szkół ponadpodstawowych, w: Styl życia młodzieży Białegostoku. Raport, Centrum Kształcenia Ustawicznego w Białymstoku, Białystok 2016, s. 30-68.
Znaniecki F., nauki o kulturze, J. Szacki (tłum.), PWN, Warszawa 1992.
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
This is an open access journal.
Beginning with Issue 1/2024, all texts published under a Creative Commons Attribution CC BY 4.0 licence.
The texts in Issues from 3/2018 to 4/2023 are published under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives CC BY-NC-ND 4.0 licence.
For aricles till 2/2018 your use is permitted by an applicable exception or limitation – see: Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
