RECENT MONTHS. REMARKS ON THE SITUATION IN THE POLISH UNITED WORKERS' PARTY (PZPR) AFTER THE ELECTIONS IN JUNE 1989
Marek Jabłonowski
Abstract
In the political system of Peoples’ Republic of Poland, Polish United Workers' Party (PZPR) for more than four decades has played a key role in all areas of country’s policy. In the end of the 80’s, as a result of changes in Poland, fractures within the Party deepened. They were a result of differences in understanding of the requirements for, the scale and pace of reforms both in the party and the country. The article follows the last few months of functioning of PZPR when, after the June ’89 elections, a deep division within the party took place. Consequently it has been dissolved during the 11th Congress, fated by, inter alia, crisis of confidence in own arguments, strength and own leaders. This moment is a major key in the process of destruction of political system, that has been functioning in Poland since 1940’s.
Keywords:
PZPR, PUWP, year 1989, elections, dissolution of PZPR, 11th Congress of PZPR, political system, party system, Polish left wingReferences
Baka W., Transformacja bankowości polskiej w latach 1988–1995. Studium monograficzno-porównawcze, Warszawa 1997.
Balcerowicz L., 800 dni. Szok kontrolowany, zapisał J. Baczyński, współpraca J. Koźmiński, Warszawa 1992.
Barcikowski K., U szczytów władzy, Warszawa 1998. Chwalba A., III Rzeczpospolita. Raport specjalny, Kraków 2005.
Dudek A., Reglamentowana rewolucja, Kraków 2004. Dziesięciolecie Polski Niepodległej 1989–1999, red. W. Kuczyński, koncepcja ilustracyjno-graficzna M. Niezabitowska, Warszawa [2001].
Eisler J., Zarys dziejów politycznych Polski 1944–1989, Warszawa 1992. Garlicki A., Karuzela. Rzecz o Okrągłym Stole, Warszawa 2003.
Historia Polski w liczbach, t. 1: Państwo, społeczeństwo, Warszawa 2003; t. 2: Gospodarka, Warszawa 2006.
Historia Polski w liczbach, z. 1: Terytorium i ludność, Warszawa 1990; z. 2, Rolnictwo, leśnictwo, Warszawa 1991.
Janowski K.B., Źródła i przebieg zmiany politycznej w Polsce (1980–1989).
Studium historyczno-politologiczne, Toruń 2003
Jezierski A., Leszczyńska C., Historia gospodarcza Polski, Warszawa 1999.
Kaliński J., Landau Z., Gospodarka Polski w XX wieku, Warszawa 2003.
Kozakiewicz M., Byłem marszałkiem kontraktowego, Warszawa [1991].
Krajewski M., Historia gospodarcza Polski do 1989 roku.
Zarys problematyki, Włocławek 2000. Kwaśniewski: „pójdźmy dalej” [Wywiad-rzeka z Prezydentem RP], red. J. Machejek, S. Piąstka, A. Machejek, Łódź 2000.
Mołdawa T., Ludzie władzy 1944–1991, Warszawa 1991.
Okrągły Stół, cz. 1–2, [oprac., wybór i red. J. Barszczewski, J. Grochalska], Warszawa 1989.
Okrągły Stół. Dokumenty i materiały, pod red. W. Borodzieja i A. Garlickiego, t. 1: Wrzesień 1986 – luty 1989, t. 2: Luty 1989 – kwiecień 1989, t. 3: Marzec 1989 – kwiecień 1989 , t. 4: Kwiecień 1989 – czerwiec 1989, t. 5: Aneks, Warszawa 2004.
Partia w przemianach – przemiany w partii. X Plenum KC PZPR (20–21 grudnia 1988 oraz 16–18 stycznia 1989 r.). Podstawowe dokumenty i materiały, Warszawa 1989.
Polacy 1980–1990. Konflikt i zmiana, red. M.M. Drozdowski, Warszawa 1992.
Polska pod rządami PZPR, red. M.F. Rakowski, Warszawa 2000.
Polski rok 1989. Sukcesy, zaniechania, porażki, red. M. Jabłonowski, S. Stępka, S. Sulowski, cz. 1 i 2, Warszawa 2009.
Rakowski M.F., Uwagi dotyczące niektórych aspektów politycznej i gospodarczej sytuacji PRL w drugiej połowie lat 80., „Dziś” 1998, nr 4.
Reykowski J., Okrągły Stół. Z perspektywy dziesięciu lat. Rozmowa, „Res Humana” 1999, nr 1. Reykowski J., Sens porozumień Okrągłego Stołu, „Kultura” 1999, nr 4.
Skodlarski J., Zarys historii gospodarczej Polski, Warszawa 2000.
Spór o Polskę 1989–1999. Wybór tekstów prasowych, wstęp, wybór i układ P. Śpiewak, Warszawa 2000.
Stelmachowski A., Kształtowanie się ustroju III Rzeczypospolitej, Warszawa 1998.
Trembicka K., Okrągły Stół w Polsce. Studium o porozumieniu politycznym, Lublin 2003. Wasilewskiego A., Czy Rzeczpospolita ma szansę na normalność, Warszawa 2008. Wiatr J.J., Życie w ciekawych czasach, Warszawa 2008.
License
This is an open access journal.
Beginning with Issue 1/2024, all texts published under a Creative Commons Attribution CC BY 4.0 licence.
The texts in Issues from 3/2018 to 4/2023 are published under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives CC BY-NC-ND 4.0 licence.
For aricles till 2/2018 your use is permitted by an applicable exception or limitation – see: Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
