God’s Hope as a Basis of Human Hope According to Józef Tischner and Hans Urs von Balthasar
Lech Wołowski
Pontifical University of John Paul II in Cracow , Polandhttps://orcid.org/0000-0003-2012-1267
Abstract
This article examines the problematics of anthropological and theological understanding of the concept of Christian hope in the context of the reflection of Józef Tischner and Hans Urs von Balthasar. This integral view of the issue is characterized by the tendency of both thinkers to go beyond the classical anthropological limitations imposed on the concept of hope towards its fuller Christological and theological understanding. From a methodological and structural standpoint, the analyses conducted in the article cover four main dimensions of Christian hope: religious-historical, anthropological- Christological, theological-dramatic (theodramatic) and soteriological-eschatological. The analyses conducted explain why, for Tischner, hope is not limited to the anthropological aspect, but also includes the theological-Christological dimension, and for von Balthasar, it is not limited only to human hope, but also includes the hope of God. The article concludes with the formulation and justification of two original theses concerning the understanding of hell as an eschatological museum of sin and the understanding of God’s hope as the ultimate basis of human hope in the context of the postulate of universal hope of salvation.
Keywords:
God’s hope, human hope, the hope of universal salvation, Tischner, von BalthasarReferences
Balthasar, Hans Urs von. 1976. Die Personen des Spiels. Vol. 2 of Theodramatik. Part 1: Der Mensch in Gott. Einsiedeln: Johannes Verlag.
Balthasar, Hans Urs von. 1983. Das Endspiel. Vol. 4 of Theodramatik. Einsiedeln: Johannes Verlag.
Balthasar, Hans Urs von. 1998. Czy wolno mieć nadzieję, że wszyscy będą zbawieni? Translated by Stanisław Budzik. Tarnów: Biblos.
Bonowicz, Wojciech. 2020. Tischner: Biografia. Teologia na Trzecie Tysiąclecie. Kraków: Znak.
Budzik, Stanisław. 1997. Dramat odkupienia: Kategorie dramatyczne w teologii na przykładzie R. Girarda, H. U. von Balthasara i R. Schwagera. Rozprawy Naukowe – Instytut Teologiczny w Tarnowie 2. Tarnów: Biblos.
Budzik, Stanisław. 1998. “Wprowadzenie: Teolog piękna, dramatu i nadziei.” In Czy wolno mieć nadzieję, że wszyscy będą zbawieni?, by Hans Urs von Balthasar, 7–34. Translated by Stanisław Budzik, Tarnów: Biblos.
Galarowicz, Jan. 2013. Ks. Józef Tischner. Wielcy Ludzie Nauki i Kultury. Kraków: Petrus.
Lubac, Henri de. 1995. Paradoksy i Nowe paradoksy. Translated by Maria Rostworowska-Książek. Kraków: WAM.
Moltmann, Jürgen. 1964. Theologie der Hoffnung. Beiträge zur Evangelischen Theologie 38. München: Kaiser.
Péguy, Charles. 2007. Przedsionek tajemnicy drugiej cnoty. Translated by Leon Zaręba. Kraków: Wydawnictwo Karmelitów Bosych.
Piotrowski, Eligiusz. 2005. Hans Urs von Balthasar. Wielcy Ludzie Kościoła. Kraków: WAM.
Tischner, Józef. 1970. “Schyłek chrześcijaństwa tomistycznego.” Znak 187:1–20.
Tischner, Józef. 1983. “Myślenie w przyszłość.” [Odczyt wygłoszony na Zjeździe Teologów w Lublinie dnia 15 IX 1983.] Tygodnik Powszechny 40:1, 6.
Tischner, Józef. 1996. Książeczka pielgrzyma. Warszawa: Libellus.
Tischner, Józef. 2007. Ksiądz na manowcach. Kraków: Znak.
Tischner, Józef. 2011a. Nadzieja czeka na słowo: Rekolekcje 1966–1996. Kraków: Znak.
Tischner, Józef. 2011b. Spór o istnienie człowieka. Kraków: Znak.
Tischner, Józef. 2014. Świat ludzkiej nadziei. Kraków: Znak.
Urban, Marek. 2006. “Hans Urs von Balthasar – otwarty rozum.” In Hans Urs von Balthasar, Pisma wybrane, edited by Marek Urban, 5–17. Translated by Marek Urban and Dorota Jankowska. Kraków: WAM.
Wołowski, Lech. 2019a. Łaska i wolność u Hansa Ursa von Balthasara i Józefa Tischnera. Myśl Teologiczna 100. Kraków: WAM.
Wołowski, Lech. 2019b. “Problem niezależności refleksji dramatycznej Józefa Tischnera od myśli teodramatycznej Hansa Ursa von Balthasara.” Analecta Cracoviensia 51:141–60. https://doi.org/10.15633/acr.3637. (Crossref)
Wołowski, Lech. 2022. “Wpływ myśli Balthasara na Tischnerowską interpretację problemu intratrynitarnej wolności Boga.” Analecta Cracoviensia 54:89–110. https://doi.org/10.15633/acr.5403. (Crossref)
Wołowski, Lech. 2023. Problematyka paradoksu w myśli Henriego de Lubaca i Hansa Ursa von Balthasara. Kraków: Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie. Wydawnictwo Naukowe. (Crossref)
Pontifical University of John Paul II in Cracow
Ks. Lech Wołowski, doktor habilitowany nauk teologicznych z zakresu teologii dogmatycznej (doktorat: Pontificia Università Gregoriana, Rzym, 2017), doktor nauk matematycznych z zakresu matematyki stosowanej (doktorat: University of California, Davis, 2004); pracownik naukowo-dydaktyczny Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie. Autor monografii: Łaska i wolność u Hansa Ursa von Balthasara i Józefa Tischnera (Kraków: wyd. WAM, 2019), Problematyka paradoksu w myśli Henriego de Lubaca i Hansa Ursa von Balthasara, (Kraków: wyd. UPJPII, 2023). Zakres bieżących zainteresowań badawczych obejmuje zagadnienia systematyczne i historyczne występujące w teologii dogmatycznej ze szczególnym uwzględnieniem problematyki paradoksu oraz twórczości Henriego de Lubaca, Hansa Ursa von Balthasara, Josepha Ratzingera i Józefa Tischnera.
https://orcid.org/0000-0003-2012-1267License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
The author(s) grant (s) to the Licensee a non-exclusive and royalty-free license in accordance with the provisions of the Appendix: LICENSE TO USE THE WORK
