Pursuit of Non-Pecuniary Loss and Pecuniary Damage Compensation for Spoiled Holiday
Joanna May
Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu , Polskahttps://orcid.org/0000-0001-8660-0784
Abstrakt
Od 1 lipca 2018 r. obowiązują przepisy ustawy z 24 listopada 2017 r. o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych, która reguluje prawa podróżnych za "zmarnowany urlop". Ustawa o imprezach turystycznych zastąpiła poprzednią regulację wynikającą z ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach hotelarskich oraz usługach pilotów wycieczek i przewodników turystycznych, wprowadzając zdecydowanie szerszy zakres odpowiedzialności przedsiębiorców działających w branży turystycznej, co miało ułatwić poszkodowanym dochodzenie roszczeń. W artykule przybliżono sposób naprawiania szkody za utratę przyjemności z wakacji w poprzednim oraz obowiązującym stanie prawnym. Następnie Autorka przedstawiła przebieg postępowania sądowego, zarówno w sytuacji gdy podróżny zdecyduje się na postępowanie grupowe, jak również gdy indywidualnie wytoczy powództwo. Autorka zwraca uwagę na konieczność właściwego przygotowania się przez podróżnego do procesu cywilnego ze względu na spoczywający na nim ciężar dowodu, omawia także wady i zalety poszczególnych rozwiązań prawnych.
Słowa kluczowe:
zmarnowany urlop, utrata przyjemności z wakacji, utrata wypoczynku, zadośćuczynienie, odszkodowanie, dochodzenie roszczeń, naprawienie szkody niemajątkowej, nienależyte wykonanie umowy, wasted holidays, loss of vacation pleasure , lost leisure, compensation, damages, the pursuit of claims, compensation for non-pecuniary damage, improper performance of the contractBibliografia
BIBLIOGRAFIA
1. Asłanowicz M. (2019), Ustawa o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym. Komentarz, Warszawa: C.H. Beck.
2. Bagińska E., Osowska-Kowalska A. (2013), Dyrektywa 90/314/EWG o podróżach turystycznych - perspektywy zmian, w: M. Nesterowicz (red.) Odpowiedzialność biur podróży a ochrona klientów w prawie polskim i Unii Europejskiej, Toruń: Wyższa Szkoła Bankowa w Toruniu, s. 23-40.
3. Botiuk-Filip M. (2019), Problematyka odpowiedzialności turystycznych biur podróży za poniesione przez podróżnych szkody majątkowe i niemajątkowe, Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego, nr 3, s. 15-18.
4. Chambellan A. (2013), Tabela frankfurcka jako wzorzec rozstrzygania sporów pomiędzy biurami podróży a klientami w Niemczech, w: M. Nesterowicz (red.), Odpowiedzialność biur podróży a ochrona klientów w prawie polskim i Unii Europejskiej, Toruń: Wyższa Szkoła Bankowa w Toruniu, s. 125-135.
5. Ciemiński M. (2005), Naprawienie uszczerbku polegającego na utraconej przyjemności z podróży, Kwartalnik Prawa Prywatnego, nr 2, s. 356-391.
6. Gajda-Roszczynialska K. (2012), Sprawy o ochronę indywidualnych interesów konsumentów w postępowaniu cywilnym, Warszawa: Wolters Kluwer Polska SA.
7. Gołaczyński J., Szostek D. (red.) (2019), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz do ustawy z 4.7.2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, Warszawa: C.H. Beck.
8. Koronkiewicz-Wiórek A. (2009), Zmarnowany urlop w praktyce – kilka uwag na tle orzecznictwa sądów wrocławskich, Rejent, nr 6 s. 53-83.
9. Kuska-Żak I. (2008), Odpowiedzialność organizatora turystyki za szkodę niemajątkową powstałą na skutek niewykonania lub nienależytego wykonania umowy o imprezę turystyczną, w: Turystyka a prawo. Aktualne problemy legislacyjne i konstrukcyjne, red. P. Cybula, J. Raciborski, Sucha Beskidzka-Kraków: Wyższa Szkoła Turystyki i Ekologii, s. 123-138.
10. Luzak J., Osajda K. (2005), Odpowiedzialność za zmarnowany urlop w prawie polskim, Kwartalnik Prawa Prywatnego, nr 2, s. 305-353.
11. Maciąg K. (2018), Ochrona podróżnego na tle ustawy o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych oraz ustawy o usługach turystycznych – analiza porównawcza, IKAR, nr 4, Legalis.
12. Misztal-Konecka J. (2012), Zakaz wyrokowania ponad żądanie strony (‘Ne eat iudex ultra petita partium’) – rzymskie tradycje i współczesne regulacje polskiego procesowego prawa cywilnego, Zeszyty Prawnicze, nr 12.4, s. 41-56.
13. Nesterowicz M. (1988), Glosa do uchwały z dnia 25 lutego 1986 r., III CZP 2/86, Nowe Prawo, nr 9, s. 108-114.
14. Nesterowicz M. (1996), Dyrektywa Rady Wspólnot Europejskich o podróżach turystycznych a prawo polskie, Kwartalnik Prawa Prywatnego, nr 3, s. 435-445.
15. Nesterowicz M. (2002), Zadośćuczynienie pieniężne za "zmarnowany urlop" podczas wycieczki turystycznej, Państwo i Prawo, nr 10, s.72-76.
16. Nesterowicz M. (2011), Odpowiedzialność cywilna biur podróży w prawie francuskim, Państwo i Prawo, nr 2, s. 34- 46.
17. Nesterowicz M. (2011), Odpowiedzialność cywilna biura podróży za "zmarnowany urlop" w prawie polskim i porównawczym (na tle uchwały Sądu Najwyższego z 19 listopada 2010 r.), Przegląd Sądowy, nr 5, s. 5-15.
18. Nesterowicz M. (2013), Podstawy i granice odpowiedzialności cywilnej biur podróży, w: M. Nesterowicz (red.) Odpowiedzialność biur podróży a ochrona klientów w prawie polskim i Unii Europejskiej, Toruń: Wyższa Szkoła Bankowa w Toruniu, s. 7-22.
19. Nesterowicz M. (2016), Prawo turystyczne, Warszawa: Wolters Kluwer Polska SA.
20. Nesterowicz M. (2018), Dyrektywa Unii Europejskiej o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych, jej implementacja do prawa polskiego i odpowiedzialność biur podróży, Przegląd Sądowy, nr 9, s. 44-57.
21. Nesterowicz M. (2018), w: Prawo zobowiązań - część szczegółowa. System Prawa Prywatnego. Tom 7, red. J. Rajski, Warszawa: C.H. Beck.
22. Peiper L. (1934), Kodeks zobowiązań, Kraków: Leon Frommer.
23. Piskozub P. (2015), Reklamacja imprezy turystycznej, Edukacja Prawnicza, nr 1, s. 22-25.
24. Siedlecki, G. (2014), Zadośćuczynienie za zmarnowany urlop, Studenckie Zeszyty Naukowe, nr 24, s. 39-45.
25. Sieradzka M. (2018), Dochodzenie roszczeń w postępowaniu grupowym. Komentarz, Warszawa: Wolters Kluwer Polska SA.
26. Tomaszek A. (2010), Pełnomocnik powoda w polskim postępowaniu grupowym, Monitor Prawniczy, nr 12, 666-670.
27. Wałachowska M. (2013), Odszkodowanie za niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy o podróż i zadośćuczynienie za "zmarnowany urlop”, w: M. Nesterowicz (red.), Odpowiedzialność biur podróży a ochrona klientów w prawie polskim i Unii Europejskiej, Toruń: Wyższa Szkoła Bankowa w Toruniu, s. 65-86.
28. Weitz K. (2011), Związanie sądu granicami żądania w procesie cywilnym, w: w: Aurea Praxis Aurea Theoria Księga Pamiątkowa ku czci Profesora Tadeusza Erecińskiego Tom 1, red. K. Weitz, J. Gudowski, Warszawa 2011, s. 679-715.
29. Zasuwik P. (2016), Odpowiedzialność organizatora turystyki za szkodę niemajątkową klienta w postaci tzw. zmarnowanego urlopu – glosa – III CZP 79/10, Monitor Prawniczy, nr 24, s. 1329-1333.
1. Asłanowicz M. (2019), Ustawa o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym. Komentarz, Warszawa: C.H. Beck.
2. Bagińska E., Osowska-Kowalska A. (2013), Dyrektywa 90/314/EWG o podróżach turystycznych - perspektywy zmian, w: M. Nesterowicz (red.) Odpowiedzialność biur podróży a ochrona klientów w prawie polskim i Unii Europejskiej, Toruń: Wyższa Szkoła Bankowa w Toruniu, s. 23-40.
3. Botiuk-Filip M. (2019), Problematyka odpowiedzialności turystycznych biur podróży za poniesione przez podróżnych szkody majątkowe i niemajątkowe, Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego, nr 3, s. 15-18.
4. Chambellan A. (2013), Tabela frankfurcka jako wzorzec rozstrzygania sporów pomiędzy biurami podróży a klientami w Niemczech, w: M. Nesterowicz (red.), Odpowiedzialność biur podróży a ochrona klientów w prawie polskim i Unii Europejskiej, Toruń: Wyższa Szkoła Bankowa w Toruniu, s. 125-135.
5. Ciemiński M. (2005), Naprawienie uszczerbku polegającego na utraconej przyjemności z podróży, Kwartalnik Prawa Prywatnego, nr 2, s. 356-391.
6. Gajda-Roszczynialska K. (2012), Sprawy o ochronę indywidualnych interesów konsumentów w postępowaniu cywilnym, Warszawa: Wolters Kluwer Polska SA.
7. Gołaczyński J., Szostek D. (red.) (2019), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz do ustawy z 4.7.2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, Warszawa: C.H. Beck.
8. Koronkiewicz-Wiórek A. (2009), Zmarnowany urlop w praktyce – kilka uwag na tle orzecznictwa sądów wrocławskich, Rejent, nr 6 s. 53-83.
9. Kuska-Żak I. (2008), Odpowiedzialność organizatora turystyki za szkodę niemajątkową powstałą na skutek niewykonania lub nienależytego wykonania umowy o imprezę turystyczną, w: Turystyka a prawo. Aktualne problemy legislacyjne i konstrukcyjne, red. P. Cybula, J. Raciborski, Sucha Beskidzka-Kraków: Wyższa Szkoła Turystyki i Ekologii, s. 123-138.
10. Luzak J., Osajda K. (2005), Odpowiedzialność za zmarnowany urlop w prawie polskim, Kwartalnik Prawa Prywatnego, nr 2, s. 305-353.
11. Maciąg K. (2018), Ochrona podróżnego na tle ustawy o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych oraz ustawy o usługach turystycznych – analiza porównawcza, IKAR, nr 4, Legalis.
12. Misztal-Konecka J. (2012), Zakaz wyrokowania ponad żądanie strony (‘Ne eat iudex ultra petita partium’) – rzymskie tradycje i współczesne regulacje polskiego procesowego prawa cywilnego, Zeszyty Prawnicze, nr 12.4, s. 41-56.
13. Nesterowicz M. (1988), Glosa do uchwały z dnia 25 lutego 1986 r., III CZP 2/86, Nowe Prawo, nr 9, s. 108-114.
14. Nesterowicz M. (1996), Dyrektywa Rady Wspólnot Europejskich o podróżach turystycznych a prawo polskie, Kwartalnik Prawa Prywatnego, nr 3, s. 435-445.
15. Nesterowicz M. (2002), Zadośćuczynienie pieniężne za "zmarnowany urlop" podczas wycieczki turystycznej, Państwo i Prawo, nr 10, s.72-76.
16. Nesterowicz M. (2011), Odpowiedzialność cywilna biur podróży w prawie francuskim, Państwo i Prawo, nr 2, s. 34- 46.
17. Nesterowicz M. (2011), Odpowiedzialność cywilna biura podróży za "zmarnowany urlop" w prawie polskim i porównawczym (na tle uchwały Sądu Najwyższego z 19 listopada 2010 r.), Przegląd Sądowy, nr 5, s. 5-15.
18. Nesterowicz M. (2013), Podstawy i granice odpowiedzialności cywilnej biur podróży, w: M. Nesterowicz (red.) Odpowiedzialność biur podróży a ochrona klientów w prawie polskim i Unii Europejskiej, Toruń: Wyższa Szkoła Bankowa w Toruniu, s. 7-22.
19. Nesterowicz M. (2016), Prawo turystyczne, Warszawa: Wolters Kluwer Polska SA.
20. Nesterowicz M. (2018), Dyrektywa Unii Europejskiej o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych, jej implementacja do prawa polskiego i odpowiedzialność biur podróży, Przegląd Sądowy, nr 9, s. 44-57.
21. Nesterowicz M. (2018), w: Prawo zobowiązań - część szczegółowa. System Prawa Prywatnego. Tom 7, red. J. Rajski, Warszawa: C.H. Beck.
22. Peiper L. (1934), Kodeks zobowiązań, Kraków: Leon Frommer.
23. Piskozub P. (2015), Reklamacja imprezy turystycznej, Edukacja Prawnicza, nr 1, s. 22-25.
24. Siedlecki, G. (2014), Zadośćuczynienie za zmarnowany urlop, Studenckie Zeszyty Naukowe, nr 24, s. 39-45.
25. Sieradzka M. (2018), Dochodzenie roszczeń w postępowaniu grupowym. Komentarz, Warszawa: Wolters Kluwer Polska SA.
26. Tomaszek A. (2010), Pełnomocnik powoda w polskim postępowaniu grupowym, Monitor Prawniczy, nr 12, 666-670.
27. Wałachowska M. (2013), Odszkodowanie za niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy o podróż i zadośćuczynienie za "zmarnowany urlop”, w: M. Nesterowicz (red.), Odpowiedzialność biur podróży a ochrona klientów w prawie polskim i Unii Europejskiej, Toruń: Wyższa Szkoła Bankowa w Toruniu, s. 65-86.
28. Weitz K. (2011), Związanie sądu granicami żądania w procesie cywilnym, w: w: Aurea Praxis Aurea Theoria Księga Pamiątkowa ku czci Profesora Tadeusza Erecińskiego Tom 1, red. K. Weitz, J. Gudowski, Warszawa 2011, s. 679-715.
29. Zasuwik P. (2016), Odpowiedzialność organizatora turystyki za szkodę niemajątkową klienta w postaci tzw. zmarnowanego urlopu – glosa – III CZP 79/10, Monitor Prawniczy, nr 24, s. 1329-1333.
May, J. (2020). Pursuit of Non-Pecuniary Loss and Pecuniary Damage Compensation for Spoiled Holiday. Review of European and Comparative Law, 40(1), 163–187. https://doi.org/10.31743/recl.5737
Joanna May
jmay@umk.pl
Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu https://orcid.org/0000-0001-8660-0784
Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu https://orcid.org/0000-0001-8660-0784
