Pomiędzy prawem a polityką: muzułmańskie praktyki religijne w szwajcarskich szkołach publicznych
Fabienne Bretscher
Universität Zürich, , SzwajcariaAbstrakt
Szwajcaria stoi obecnie w obliczu silnego ruchu politycznego, którego celem jest ograniczenie praw obywatelskich niektórych grup mniejszościowych, w szczególności muzułmanów. Doprowadziło to do różnych ograniczeń ich praktyk religijnych. Niektóre z tych ograniczeń zostały nawet zaakceptowane w głosowaniu powszechnym. Z prawnego punktu widzenia powstaje pytanie o rolę, jaką ta zmiana w polityce odgrywa w przyjmowanej przez Federalny Sąd Najwyższy interpretacji podstawowego prawa do wolności religii zagwarantowanego w szwajcarskiej Konstytucji w sprawach dotyczących muzułmanów. Artykuł analizuje wpływ środowiska politycznego na orzecznictwo odnosząc się do spraw z zakresu edukacji publicznej. W konkluzji stwierdza się, że chociaż Sąd początkowo wpisywał się w polityczny trend ograniczania podstawowych praw muzułmanów, to jednak w ostatnich decyzjach zajmuje mocniejsze stanowisko przeciwko takim tendencjom.
Słowa kluczowe:
wolność religijna, Islam, edukacja publiczna, szkoła, sądownictwo, Szwajcaria, wolność sumienia i religii, prawo wyznaniowe, wolność sumienia i wyznania, szkoły publiczne, muzułmańskie nakrycie głowyBibliografia
Biaggini, Giovanni. “§17: Gewaltenteilung im Verfassungsstaat.” In Staatsrecht, edited by Giovanni Biaggini, Thomas Gächter, and Regina Kiener. Zürich: Dike, 2nd ed., 2015.
Dahinden, Urs, Carmen Koch, Vinzenz Wyss, and Guido Kehl. “Representation of Islam and Christianity in the Swiss Media.” Journal of Empirical Theology 24 (2011).
Ettinger, Patrik, and Kurt Imhof. “Ethnisierung des Politischen und Problematisierung religiöser Differenz.” available online: <http://www.nfp58.ch/files/news/114_nfp58_schlussbericht_imhof.pdf>.
Giugni, Marco, Matteo Gianni, and Noémi Michel. “Entre demandes de reconnaissance et politique d’accommodation: les orientations culturelles, sociales et politiques des musulmans en Suisse.” available online: <http://www.nfp58.ch/files/downloads/Schlussbericht_Giugni.pdf>.
Grosz, Mirina. “Schweizerisches Bundesgericht, II. öffentlich-rechtliche Abteilung, Urteil vom 11. Dezember 2015, 2C_121/2015 i.S. Schulgemeinde St. Margrethen gegen A. und B.D., Tragen des islamischen Kopftuchsim Schulunterricht.” Aktuelle Juristische Praxis (2016).
Guichard, Sylvie. “De la liberté de croyance à l’obligation de s’intégrer: les arrêts du Tribunal fédéral sur les dispenses de cours de natation pour des élèves musulmans.” Aktuelle Juristische Praxis (2014).
Henrard, Kristin. “Tracing Visions on Integration and/of Minorities: An Analysis of the Supervisory Practice of the FCNM.” International Community Law Review 13 (2011).
Kiener, Regina. “§18: Die Bundesversammlung als Parlament des Bundes.” In Staatsrecht, edited by Giovanni Biaggini, Thomas Gächter, and Regina Kiener. Zürich: Dike, 2nd ed., 2015.
Kiener, Regina. “§21: Das Bundesgericht und weitere richterliche Behörden.” In Staatsrecht, edited by Giovanni Biaggini, Thomas Gächter, and Regina Kiener. Zürich: Dike, 2nd ed., 2015.
Kiener, Regina. Richterliche Unabhängigkeit. Bern: Stämpfli 2001. Lindemann, Anaïd, and Jörg Stolz, “Use of Islam in the Definition of Foreign Otherness in Switzerland: A Comparative Analysis of Media Discourses Between 1970-2004.” Islamophobia Studies Journal 2/1 (2014).
Linder, Wolf. Swiss Democracy: Possible Solutions to Conflict in Multicultural Societies. Basingstoke: Palgrave Macmillan, 3rd ed., 2010.
Mahon, Pascal, and Roxane Aurélie Schaller. “L’élection des juges entre tradition démocratique et exigences de l’Etat de droit.” Parlament – Parlement – Parlamento 2 (2013).
Mazzoleni, Oscar, Nationalisme et Populisme en Suisse – La Radicalisation de la ‘Nouvelle’ UDC. Lausanne: Presses Polytechniques et Universitaires 2003.
Moser, Hans Peter. “Bemerkungen zum Urteil.” Schweizerisches Zentralblatt für Staats- und Verwaltungsrecht (1994).
Reich, Johannes. “Urteilsbesprechung Bundesgericht, II. öffentlich-rechtliche Abteilung, 11. Dezember 2015, 2C_121/2015.” Schweizerisches Zentralblatt für Staats- und Verwaltungsrecht 117 (2016).
Reich, Johannes. “Switzerland: Freedom of creed and conscience, immigration, and public schools in the postsecular state – compulsory coeducational swimming instruction revisited.” International Journal of Constitutional Law 7/4 (2009).
Sambar, Dina, and Joël Hoffmann. “Therwiler Schüler verweigern Handschlag offenbar weiter.” Tagesanzeiger 27.5.2016, available online: <http://www.tagesanzeiger.ch/schweiz/standard/Therwiler-Schueler-verweigern-Handschlag-offenbar-weiter/ story/14283666>.
Tschannen, Pierre. “Wem gehört die Verfassung? Neuer Streit um die Gewaltenteilung.” Zeitschrift des bernischen Juristenvereins 143 (2007).
Wüthrich, Daniela. “Bedeutung der Parteizugehörigkeit bei den Bundesrichterwahlen.” Justice – Justiz – Giustizia 2 (2015).
Zweifel, Paul. “Religiöse Symbole und Kleidervorschriften im Zwielicht: zu BGE 116 Ia 252 und 119 Ia 178.” Zeitschrift des bernischen Juristenvereins 132 (1995).
Universität Zürich,
Master of Law (University of Basel); PhD Student in Law at the University of Zurich, Rämistrasse 74, 8001 Zürich, Switzerland
Licencja
- Zgodnie z ustawą z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, autor publikacji przenosi na wydawcę autorskie prawa majątkowe do utworu na wszelkich polach eksploatacji znanych w chwili zawarcia umowy.
- Teksty składane do publikacji w „Studiach z Prawa Wyznaniowego" nie mogą naruszać praw autorskich osób trzecich. Oryginalność publikacji naukowej autor potwierdza w oświadczeniu składanym w trakcie zgłaszania tekstu oraz w podpisywanej umowie wydawniczej.
- Autorzy mają prawo zamieszczać swoje prace (w wersji udostępnionej przez wydawcę) w Internecie (np. w repozytoriach instytucjonalnych, academia.edu, researchgate.net lub na własnej stronie internetowej) dopiero po ich opublikowaniu w niniejszym czasopiśmie.
- Za zgodą redakcji opublikowane w czasopiśmie teksty mogą być przedrukowywane w innych publikacjach (ze wskazaniem miejsca ich pierwotnej publikacji).
- Redakcja zapewnia bezpłatny i otwarty dostęp (ang. open access) do całej zawartości czasopisma, zgodnie z definicją otwartego dostępu BOAI (Budapest Open Access Initiative).
