Wpływ sekurytyzacji Ukraińskiego Kościoła Prawosławnego w jedności z Patriarchatem Moskiewskim na zmiany w ustawodawstwie wyznaniowym Ukrainy po 2013 r.
Abstrakt
W artykule przedstawiono wpływ procesu sekurytyzacji Ukraińskiego Kościoła Prawosławnego w jedności z Patriarchatem Moskiewskim na zmiany w ustawodawstwie wyznaniowym Ukrainy od rewolucji godności (Euromajdanu). Wyodrębniana na gruncie nauk o bezpieczeństwie sekurytyzacja należy do podejść konstruktywistycznych, ponieważ zgodnie z tym ujęciem zagrożenie nie jest zjawiskiem realnym. Zagrożenie jest subiektywnie wskazywane przez aktora procesu oraz za takie uznawane przez jego odbiorców. Na gruncie pracy sam proces sekurytyzacji nie jest przedmiotem zainteresowania. Podkreślono okoliczności towarzyszące jego skutkom w zakresie regulacji wyznaniowych, wśród których zidentyfikowano wojnę w Donbasie i przyznanie autokefalii Kościołowi Prawosławnemu Ukrainy przez Patriarchat Ekumeniczny. Omówione zostały akty normatywne przyjęte po 2013 r., zobowiązujące Ukraiński Kościół Prawosławny do uwzględnienia w swojej nazwie podporządkowania Rosyjskiemu Kościołowi Prawosławnemu, ułatwiające wspólnotom parafialnym zmianę podporządkowania jurysdykcyjnego, a także utrudniające funkcjonowanie duszpasterstwa wojskowego w Siłach Zbrojnych i innych formacjach wojskowych.
Słowa kluczowe:
Euromajdan, sekurytyzacja, Ukraina, Ukraiński Kościół Prawosławny, Patriarchat MoskiewskiBibliografia
Fijałkowski, Łukasz. 2012. „Teoria sekurytyzacji i konstruowanie bezpieczeństwa”. Przegląd Strategiczny 1: 149–162. (Crossref)
Hofreiter, Ladislav. 2012. Wstęp do studiów bezpieczeństwa. Kraków: Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego.
Kozyrska, Antonina. 2014. Pluralizm wyznaniowy a integracja narodu ukraińskiego po 1991 roku. Toruń-Łysomice: Europejskie Centrum Edukacyjne.
Misztal, Henryk. 2003. „Systemy relacji państwo-Kościół”. W: Prawo wyznaniowe, red. Henryk Misztal, Piotr Stanisz, 36–58. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Strutyński, Maciej. 2014. „Stosunki między państwem a związkami wyznaniowymi w niepodległej Ukrainie (1991–2013)”. Studia z Prawa Wyznaniowego 17: 255–273. (Crossref)
Szyszlak, Elżbieta. 2015. „Sekurytyzacja problematyki mniejszości narodowych i etnicznych w Europie Środkowo-Wschodniej”. W: Polityka etniczna: teorie, koncepcje, wyzwania, red. Henryk Chałupczak, Radosław Zenderowski, Ewa Pogorzała, Tomasz Browarek, 103–117. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Szyszlak, Tomasz J. 2007. „Wolność religijna w konstytucjach i ustawach wyznaniowych państw postradzieckich”. Studia z Prawa Wyznaniowego 10: 225–260.
Szyszlak, Tomasz. 2012. Lwowskie sacrum, kijowskie profanum. Grekokatolicyzm w ukraińskiej przestrzeni publicznej od pierestrojki do pomarańczowej rewolucji. Warszawa: Polskie Towarzystwo Religioznawcze.
Szyszlak, Tomasz. 2018. „Przekształcenia w ukraińskim systemie bezpieczeństwa narodowego po rewolucji godności. Wybrane aspekty”. Wschodnioznawstwo 12: 27–44.
Szyszlak, Tomasz. 2020. „The conflict over the autocephaly of Ukrainian Orthodoxy as an element of the hybrid war”. Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej 3: 49–71. (Crossref)
Wróblewski, Ryszard. 2017. Wstęp do nauk o bezpieczeństwie. Siedlce: Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego.
Uniwersytet Wrocławski
Dr, Zakład Badań Wschodnich, Instytut Studiów Międzynarodowych, Uniwersytet Wrocławski, ul. Koszarowa 3 bud. 21, 51-149 Wrocław
https://orcid.org/0000-0002-0281-3377Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
- Zgodnie z ustawą z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, autor publikacji przenosi na wydawcę autorskie prawa majątkowe do utworu na wszelkich polach eksploatacji znanych w chwili zawarcia umowy.
- Teksty składane do publikacji w „Studiach z Prawa Wyznaniowego" nie mogą naruszać praw autorskich osób trzecich. Oryginalność publikacji naukowej autor potwierdza w oświadczeniu składanym w trakcie zgłaszania tekstu oraz w podpisywanej umowie wydawniczej.
- Autorzy mają prawo zamieszczać swoje prace (w wersji udostępnionej przez wydawcę) w Internecie (np. w repozytoriach instytucjonalnych, academia.edu, researchgate.net lub na własnej stronie internetowej) dopiero po ich opublikowaniu w niniejszym czasopiśmie.
- Za zgodą redakcji opublikowane w czasopiśmie teksty mogą być przedrukowywane w innych publikacjach (ze wskazaniem miejsca ich pierwotnej publikacji).
- Redakcja zapewnia bezpłatny i otwarty dostęp (ang. open access) do całej zawartości czasopisma, zgodnie z definicją otwartego dostępu BOAI (Budapest Open Access Initiative).
