Współdziałanie Kościoła i państwa na rzecz pokoju i pojednania na Półwyspie Koreańskim. Wstęp do badań
Lech Buczek
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II , Polskahttps://orcid.org/0000-0001-8446-4029
Lidia Fiejdasz-Buczek
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II , Polskahttps://orcid.org/0000-0001-6252-4027
Abstrakt
Celem artykułu jest analiza form współpracy Kościoła Katolickiego z państwem na rzecz pokoju i pojednania na Półwyspie Koreańskim. Tytułem wstępu przedstawiono genezę współczesnych państw koreańskich oraz odmienności ustroju i porządków prawnych Republiki Korei i Koreańskiej Republiki Ludowo-Demokratycznej. Na tym tle, wykorzystując metodę historyczną i prawno-dogmatyczną, usystematyzowano i scharakteryzowano ważniejsze działania Kościoła Katolickiego (na poziomie parafii, diecezji, Konferencji Episkopatu Republiki Korei i Stolicy Apostolskiej), które zostały ukierunkowane na realizację idei zjednoczenia państw koreańskich. Ustalono, że chociaż w konstytucjach obu tych państw dano wyraz dążeniom do pokojowego zjednoczenia, to jednak współpraca instytucji politycznych i kościelnych w omawianym zakresie w małym stopniu opiera się na aktach normatywnych. W praktyce ma ona z reguły charakter nieformalny, a jej powodzenie zależy między innymi od stopnia wzajemnego zaufania stron. Istotne znaczenie posiada też jednak wola mocarstw, które mają swoje interesy w tej części świata. Niemniej jednak to właśnie z zasady pokojowego zjednoczenia Kościół Katolicki wyprowadza swoją kompetencję do współdziałania i wspierania wysiłków na rzecz pojednania i potencjalnego zjednoczenia Półwyspu Koreańskiego.
Słowa kluczowe:
Republika Korei, Koreańska Republika Ludowo-Demokratyczna, wolność myśli, sumienia i wyznania, rozdział Kościoła od państwa, relacje państwo–KościółBibliografia
Ahn, Byung-Ook. 2009. Chinshil hwarŭrwihan'gwa kŏsajŏngniwiwŏnhoe. Seul: Department for Truth and Reconciliation.
Bayer, Jerzy, Waldemar J. Dziak. 2018. Korea Północna – atomowe mocarstwo. Warszawa: Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk.
Blumberg, Anselm. 2013. Korea Północna: Różaniec z grochu w najbardziej tajemniczym kraju świata. W rozmowie z Pomoc Kościołowi w Potrzebie, katolicką organizacją charytatywną działająca na całym świecie ks. Lee poinformował o sytuacji chrześcijan w komunistycznej Korei Północnej i jego pracy na rzecz ulżenia cierpieniom tamtejszej ludności, 5.06.2013, https://pkwp.org/newsy/korea_polnocna_rozaniec_z_grochu_w_najbardziej_tajemniczym_kraju_swiata [dostęp: 10.04.2022].
Bobowski, Sebastian. 2009. „Północnokoreański program nuklearny a regionalny system bezpieczeństwa”. W: Integracja Azji Wschodniej. Mit czy rzeczywistość?, red. Bogusława -Skulska, 223–231. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu.
Buczek, Lech. 2012. „Podział Korei i próba zjednoczenia podczas Konferencji Genewskiej w 1954 r.”. Roczniki Nauk Prawnych 22(4): 57–74.
Buczek, Lech. 2013a. „Religia a polityka w Korei”. W: Religia w polityce światowej. Dylematy narodowe i międzynarodowe, red. Wojciech Gizicki, 139–150. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Buczek, Lech. 2013b. „Rozmowy sześciostronne – polityczne i prawne instrumenty łagodzenia napięć na Półwyspie Koreańskim”. W: Korea w oczach Polaków. Państwo – Społeczeństwo – Kultura, red. Józef Włodarski, Kamil Zaidler, Marceli Burdelski, 261–272. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Buczek, Lech. 2016. „Zagrożenia bezpieczeństwa na Półwyspie Koreańskim za rządów Kim Dzong Una”. Roczniki Nauk Prawnych 26(1): 27–49. DOI: https://doi.org/10.18290/rnp.2016.26.1-2
Buczek, Lech. 2020. „Human rights in Asia: The Case of China, Japan and North and South Korea”. Roczniki Humanistyczne 68(9: Sinologia): 47–66. DOI: https://doi.org/10.18290/rh20689-3
Buczek, Lech. 2021. „Paweł i Gaweł, czyli trudne sąsiedztwo na Półwyspie Koreańskim”. W: Stosunki sąsiedzkie w świetle prawa międzynarodowego, red. Ewelina Cała-Wacinkiewicz, Jerzy Menkes, Joanna Nowakowska-Małusecka, Wojciech Sz. Staszewski, 373–383. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
Burdelski, Marceli. 2004. Czynniki warunkujące proces podziału i zjednoczenia Korei. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Chang-Yik, John. 2002. „Ból podzielonej ludzkości”, tłum. Beata Breiter. Pastores 16(3): 136–140.
Chérel-Riquier, Evelyne. 2013. „The South Korean Catholic Church’s attitude towards North Korea: From antagonism to development of dialogue and cooperation”. Journal of Korean Religions 4(2): 67–92. DOI: https://doi.org/10.1353/jkr.2013.0012
Cho, Eunsik. 2002. „The encounter between the Juche idea and Christianity”. Mission Studies 19(1): 82–105. DOI 10.1163/157338302X00062. DOI: https://doi.org/10.1163/157338302X00062
Cho, Kwang. 1998. „A brief history of Catholicism in Korea 24. Korean Society of Today and North Korean Catholics”. Catholic Bishops’ Conference of Korea. Newsletter Vol. 6, No. 3, Issue 24: 8.
Christian Solidarity Worldwide. 2007. North Korea: A case to answer. A call to act. London: Christian Solidarity Worldwide.
Czeszejko-Sochacka, Katarzyna. 2019. „Łamanie praw człowieka w Koreańskiej Republice Ludowo-Demokratycznej”. Gdańskie Studia Azji Wschodniej 16: 136–151. DOI: https://doi.org/10.4467/23538724GS.19.021.11866
Dallet, Charles. 1874. Histoire de I’Eglise de Corée, tome 1–2. Paris: Victor Palmé.
Dziak, Waldemar J. 2003. Korea, pokój czy wojna?. Warszawa: Świat Książki.
Fernández Sánchez, María Manuela. 2010. „Understanding the role of interpreting in the peacemaking process at the Korean armistice negotiations (Panmunjom 1953)”. Journal of Interpreting and Translation Studies” 13(2): 229–249.
Guzowski, Adam. 2012. „Obozy koncentracyjne w Korei Północnej”. W: Korea w oczach Polaków. Państwo – Społeczeństwo – Kultura, red. Józef Włodarski, Kamil Zaidler, Marceli Burdelski, 147–149. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Han Hong-soon, Thomas. 2013. Corea del Sud – Vaticano. Ambasciatore Han: I 50 anni dei rapporti fra Corea e Santa Sede, l’evangelizzazione e il bene commune, http://www.asianews.it/notizie-it/Ambasciatore-Han:-I-50-anni-dei-rapporti-fra-Corea-e-Santa-Sede,-l%E2%80%99evangelizzazione-e-il-bene-comune-29857.html [dostęp: 14.04.2016].
Harnisch, Sebastian, David J. Roesch. 2011. „The international community and the North Korean nuclear programme”. W: Korea 2011: Politics, Economy and Society, red. Rüdiger Frank, James E. Hoare, Patrick Köllner, Susan Pares, 333–360. Korea: Politics, Economy and Society, vol. 5. London: Brill Academic Publishers. DOI: https://doi.org/10.1163/9789004219359_017
Iraola, Antton E. 2007. „Korea, a missionary vision with a political thrust: Kenotic model”. W: True Confucians, bold Christians: Korean missionary experience. A Model for the Third Millennium, red. Antton E. Iraola, 179–302. Studies in World Christianity and Interreligious Relations, vol. 45. Amsterdam-New York: Rodopi. DOI: https://doi.org/10.1163/9789401205078_006
Jang, Seulkee. 2020. A deep dive into N. Korea’s new „anti-reactionary thought” law, https://www.dailynk.com/english/deep-dive-north-korea-new-anti-reactionary-thought-law/ [dostęp: 28.05.2022].
Kang, Jungmin, Peter Hayes. 2006. „Technical analysis of the DPRK nuclear test. NAPSNet Special Reports”, https://nautilus.org/napsnet/napsnet-special-reports/technical-analysis-of-the-dprk-nuclear-test/ [dostęp: 5.12.2022].
Kim T. Hwa-young. 2005. „Catholic hospital opens in North Korea, 23.08.2005, https://www.asianews.it/news-en/Catholic-hospital-opens-in-North-Korea-3964.html [dostęp: 3.03.2022].
Kim, Donggil. 2016. „China’s intervention in the Korean War revisited”. Diplomatic History 40(5): 1002–1026. DOI: https://doi.org/10.1093/dh/dhv051
Korzec, Michał. 2001. „Wojna koreańska – fakty i wątpliwości”. W: Korea: doświadczenia i perspektywy, red. Krzysztof Gawlikowski, Elżbieta Potocka, 99–113. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Kość, Antoni. 2002a. „Korea”. W: Encyklopedia katolicka, t. 9, 839–840. Lublin: TN KUL.
Kość, Antoni. 2002b. „Korea. Chrześcijaństwo”. W: Encyklopedia katolicka, t. 9, 841. Lublin: TN KUL.
Krzysztofiak, Marek. 2022. Koreańscy katolicy hojnie pomagają potrzebującym na świecie, https://www.vaticannews.va/pl/kosciol/news/2022-02/koreanscy-katolicy-hojnie-pomagaja-potrzebujacym-na-swiecie.html [dostęp: 1.05.2022].
Lee, Jong Won. 2001. „The impact of the Korean War on the Korean economy”. International Journal of Korean Studies 5(J): 97–118.
Lee, Jongsoo James (red.). 2006. The partition of Korea after World War II. A global history. London: Palgrave Macmillan. DOI: https://doi.org/10.1057/9781403983015
Lew, Young Ick. 2000. Brief history of Korea. New York: The Korea Society.
Lipold, Patrycja. 2011. Groźba terroru nuklearnego w polityce zagranicznej Iranu i Korei Północnej. Studium przypadku [rozprawa doktorska]. Kraków: Uniwersytet Jagielloński.
Mezglewski, Artur, Henryk Misztal, Piotr Stanisz. 2011. Prawo wyznaniowe. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
Pratt, Keith L. 2006. Everlasting flower. A history of Korea. London: Reaktion Books.
Rowiński, Jan. 1992. „KRL-D – państwo atomowe?”. Sprawy Międzynarodowe 4/6: 78–89.
Rurarz, Joanna P. 2005. Historia Korei. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Dialog.
Smith, Josh. 2019. North Korea changes constitution to solidify Kim Jong Un’s rule, https://www.reuters.com/article/us-north-korea-constitution-idUSKCN1VJ1JQ [dostęp: 20.05.2022].
Sohn Pow Key, Kim Chol-choon, Hong Yi-sup. 1984. The History of Korea. Seoul: Korea National Commision for Unesco.
Strnad, Grażyna. 2010. Południowokoreańska droga do demokracji. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Strnad, Grażyna. 2012. „Kim jest człowiek w państwie Kimów? – rozważania o prawach człowieka w Korei Północnej”. W: Od teorii do praktyki politycznej. Księga jubileuszowa dedykowana profesorowi Zbigniewowi Blokowi z okazji 40-lecia pracy naukowej i 70-lecia urodzin, red. Małgorzata Kołodziejczak, Remigiusz Rosicki. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.
Strnad, Grażyna. 2014. Korea. Polityka Południa wobec Północy w latach 1948–2008. Zmiana i kontynuacja. Poznań: Wydawnictwo Instytutu Zachodniego.
Stroujkova, Anastasia. 2018. „Extracting the source spectra for the North Korean nuclear tests”. Seismological Research Letters 89(6): 2174–2182. DOI 10.1785/0220180125. DOI: https://doi.org/10.1785/0220180125
Sun, Kezhi, Dan Xu. 2014. „Chinese documentaries and the Korean War”. International Journal of Korean History 19(2): 137–168. DOI 10.22372/ijkh.2014.19.2.137. DOI: https://doi.org/10.22372/ijkh.2014.19.2.137
Wiszowaty, Marcin Michał. 2015. „Wprowadzenie. Historia konstytucyjna”. W: Konstytucja Republiki Korei, tłum. Anna Diniejko, red. Marcin Michał Wiszowaty. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Yoon, Seon-ja. 2013. „1925 nyeonui hangung cheonjugyo sungyoja sibokgwa gyujanggang jaryo”. Han’gukkŭnhyŏndaesayŏn’gu [Journal of Korean Modern and Contemporary History] 64: 38–68.
Zab, Un Nisa, Sattar Sajawal, Mustafa Ghulam. 2021. „North Korean nuclear program: Implications for regional security”. Pakistan Social Sciences Review 5(2): 478–491. DOI: https://doi.org/10.35484/pssr.2021(5-II)38
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Dr, I Katedra Sinologii, Wydział Nauk Humanistycznych, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Al. Racławickie 14, 20-950 Lublin.
https://orcid.org/0000-0001-8446-4029Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Dr hab., Katedra Historii, Norm Ogólnych, Prawa Sakramentów i Instytutów Życia Konsekrowanego, Wydział Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Al. Racławickie 14, 20-950 Lublin.
https://orcid.org/0000-0001-6252-4027Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
- Zgodnie z ustawą z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, autor publikacji przenosi na wydawcę autorskie prawa majątkowe do utworu na wszelkich polach eksploatacji znanych w chwili zawarcia umowy.
- Teksty składane do publikacji w „Studiach z Prawa Wyznaniowego" nie mogą naruszać praw autorskich osób trzecich. Oryginalność publikacji naukowej autor potwierdza w oświadczeniu składanym w trakcie zgłaszania tekstu oraz w podpisywanej umowie wydawniczej.
- Autorzy mają prawo zamieszczać swoje prace (w wersji udostępnionej przez wydawcę) w Internecie (np. w repozytoriach instytucjonalnych, academia.edu, researchgate.net lub na własnej stronie internetowej) dopiero po ich opublikowaniu w niniejszym czasopiśmie.
- Za zgodą redakcji opublikowane w czasopiśmie teksty mogą być przedrukowywane w innych publikacjach (ze wskazaniem miejsca ich pierwotnej publikacji).
- Redakcja zapewnia bezpłatny i otwarty dostęp (ang. open access) do całej zawartości czasopisma, zgodnie z definicją otwartego dostępu BOAI (Budapest Open Access Initiative).
