Weryfikacja duchownych w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym – wybrane zagadnienia
Abstrakt
Zgodnie z nowelizacją ustawy z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich, której dokonano w dniu 28 lipca 2023 r., obowiązek weryfikacyjny, służący realizacji celów tego aktu, został rozszerzony na osoby, które mają być dopuszczone do działalności związanej m.in. z rozwojem duchowym. Omawiany obowiązek polega na sprawdzeniu danej osoby w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym. Celem artykułu jest analiza odnoszących się do tego przepisów, z uwzględnieniem specyfiki działalności duchownych na rzecz małoletnich. Istotne znaczenie w tym kontekście posiada ustalenie, jaki wpływ na działalność kościołów i innych związków wyznaniowych ma rozszerzenie obowiązku weryfikacyjnego. W tym zakresie, de lege lata, autor wskazuje, że – co do zasady – obowiązek ten spoczywa także na kościelnych osobach prawnych. Zwraca też uwagę na wątpliwości dotyczące interpretacji analizowanych przepisów.
Słowa kluczowe:
Rejestr Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym, rozwój duchowy, duchowny, nadużycia seksualne, przestępstwa na tle seksualnym, osoby duchowneBibliografia
Długoszewska, Iwona. 2012. Przesłanki oraz skutki ograniczenia i pozbawienia władzy rodzicielskiej. Warszawa: LexisNexis.
Iwanicki, Juliusz. 2016. „Religijność a moralność – relacje w kulturze chrześcijańskiej i świeckiej”. Przegląd Religioznawczy 2(260): 25–39.
Krajewski, Radosław. 2019. „Rejestr sprawców przestępstw seksualnych”. Przegląd Sądowy 11/12: 74–89.
Krajewski, Radosław. 2021. „Odpowiedzialność karna pracodawców i organizatorów wychowania, edukacji, wypoczynku, leczenia oraz opieki nad małoletnimi w związku z nieuzyskaniem informacji o popełnionych przestępstwach seksualnych przez osoby zatrudniane”. Studia Prawnoustrojowe 52: 193–208. https://doi.org/10.31648/sp.6704.
Kroczek, Piotr. 2020. „Pracownik organu nadrzędnego parafii katolickiej jako jej pełnomocnik procesowy”. Annales Canonici 16(2): 37–44. https://doi.org/10.15633/acan.3829.
Majer, Piotr. 2022. „The bishop’s responsibility for his presbyterate in the context of sexual offences committed by priests”. The Person and the Challenges 12(1): 269–288. https://doi.org/10.15633/pch.4246.
Majer, Piotr. 2023a. Kanoniczna odpowiedzialność biskupa w związku z czynami podległych mu duchownych. Przestępstwa seksualne wobec małoletnich. Kraków: Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie. Wydawnictwo Naukowe. https://doi.org/10.15633/9788363241889.
Majer, Piotr. 2023b. „Status duchownego. Czy ksiądz jest pracownikiem biskupa?”. Annales Canonici 19(1): 71–90. https://doi.org/10.15633/acan.19104.
Mezglewski, Artur. 2001. „Pojęcie «duchownego» w przepisach prawa polskiego o zawieraniu małżeństwa”. Studia z Prawa Wyznaniowego 2: 3–26.
Pieron, Bartłomiej. 2017. „Równe czy identyczne traktowanie osób duchownych w prawie polskim?”. Annales Canonici 13: 155–181. http://dx.doi.org/10.15633/acan.2224.
Przeciszewski, Marcin. 2022. „Counteracting sexual abuse in the Catholic Church. The system in Poland”. The Person and the Challenges 12(1): 137–159. https://doi.org/10.15633/pch.4239.
Stanisz, Piotr. 2011. „Sytuacja prawna osób duchownych”. W: Artur Mezglewski, Henryk Misztal, Piotr Stanisz, Prawo wyznaniowe, 289–313. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
Steczkowski, Piotr. 2006. „Posługa charytatywna proboszcza – podstawy kanoniczno-prawne”. Resovia Sacra. Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej 13: 323–334.
Świto, Lucjan. 2024. „Odpowiedzialność diecezji i parafii za delikty popełnione przez duchownego wobec małoletniego. Glosa krytyczna do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 6 września 2022 roku (II CSKP 466/22)”. Studia z Prawa Wyznaniowego Online First. https://doi.org/10.31743/spw.16616.
Trybulska-Skoczelas, Ewa. 2014. „Komentarz do art. 96”. W: Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, red. Jacek Wierciński. Warszawa: LexisNexis. LEX/el.
Twardowska-Staszek, Estera. 2011. „Prawo rodziców do wychowania dzieci w doktrynie Kościoła katolickiego jako wyraz praw naturalnych człowieka”. W: Chrześcijańskie inspiracje w pedagogice, red. Janina Kostkiewicz, 91–105. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Więcek-Durańska, Anna. 2022. „Przestępczość seksualna duchownych wobec osób małoletnich – analiza przypadków”. Psychiatria Polska 56(1): 137–152. https://doi.org/10.12740/PP/OnlineFirst/123883.
Jan Długosz University
Dr, Katedra Prawa Sądowego, Wydział Prawa i Ekonomii, Uniwersytet Jana Długosza w Częstochowie, ul. Dominika Zbierskiego 2/4, 42-200 Częstochowa
https://orcid.org/0000-0002-2468-2734
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
- Zgodnie z ustawą z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, autor publikacji przenosi na wydawcę autorskie prawa majątkowe do utworu na wszelkich polach eksploatacji znanych w chwili zawarcia umowy.
- Teksty składane do publikacji w „Studiach z Prawa Wyznaniowego" nie mogą naruszać praw autorskich osób trzecich. Oryginalność publikacji naukowej autor potwierdza w oświadczeniu składanym w trakcie zgłaszania tekstu oraz w podpisywanej umowie wydawniczej.
- Autorzy mają prawo zamieszczać swoje prace (w wersji udostępnionej przez wydawcę) w Internecie (np. w repozytoriach instytucjonalnych, academia.edu, researchgate.net lub na własnej stronie internetowej) dopiero po ich opublikowaniu w niniejszym czasopiśmie.
- Za zgodą redakcji opublikowane w czasopiśmie teksty mogą być przedrukowywane w innych publikacjach (ze wskazaniem miejsca ich pierwotnej publikacji).
- Redakcja zapewnia bezpłatny i otwarty dostęp (ang. open access) do całej zawartości czasopisma, zgodnie z definicją otwartego dostępu BOAI (Budapest Open Access Initiative).
